5 môi trường nhiều tia cực tím ít ai ngờ tới

Tắm nắng cho trẻ sơ sinh có tốt như các mẹ vẫn tưởng? Đây là lý giải của BS Trí Đoàn

Các bà mẹ thường nhận được lời khuyên là nên tắm nắng cho trẻ sơ sinh từ khoảng 8h-9h sáng để da tổng hợp được vitamin D cho cơ thể. Tuy nhiên, phân tích của BS Trí Đoàn sẽ cho chúng ta thấy đây không phải khuyến cáo chuẩn xác.

Tại Việt Nam hầu như các bà mẹ mới sinh con đều được nhân viên y tế khuyến cáo cho đi tắm nắng hay phơi nắng để da tổng hợp vitamin D. Vậy thì có nên tắm nắng cho trẻ sơ sinh hay không? Để có câu trả lời thoả đáng thì phải hiểu bản chất của tắm nắng.

Hầu như các bà mẹ mới sinh con đều được nhân viên y tế khuyến cáo cho đi tắm nắng hay phơi nắng để da tổng hợp vitamin D (Ảnh minh họa).

Nếu các bạn còn nhớ kiến thức từ phổ thông trung học, bản chất ánh sáng mặt trời là sóng, ánh sáng mặt trời bao gồm rất nhiều bước sóng khác nhau, gồm những bước sóng từ dài đến ngắn, mà mắt người chúng ta chỉ nhìn thấy được những tia sáng có bước sóng trong phổ từ đỏ đến tím (bảy sắc cầu vồng theo thứ tự là đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím, những màu có bước ngắn dần). Nếu chúng ta ngắm mặt trời mọc lúc 5h sáng hay lúc mặt trời lặn, chúng ta sẽ thấy ánh sáng mặt trời có màu đỏ hay vàng cam, bởi vì chỉ có những tia sáng của phổ màu đỏ đến vàng cam đến được mặt đất (do chúng là những tia sáng có bước sóng dài, có khả năng xuyên qua bầu khí quyển). Còn những tia sáng khác chưa thể đến được mặt đất.

Khi da của hầu hết loài động vật có xương sống, trong đó có con người, tiếp xúc tia cực tím B (UVB) thì da sẽ tổng hợp vitamin D. Tia cực tím (UV) có bước sóng còn ngắn hơn tia tím, khoảng 10-400nm, trong đó tia UVB có bước sóng từ 280-315nm. Vì tia cực tím UVB có bước sóng rất ngắn nên nó bị chặn lại bởi bầu khí quyển, và chỉ khi mặt trời đứng bóng (khoảng từ 10h sáng đến 3h chiều) thì cũng chỉ có khoảng 3% tia UVB đến được mặt đất. Do đó, nếu muốn tắm nắng thì phải cho bé ra tiếp xúc ánh sáng mặt trời từ 10h sáng đến 3h chiều (có nghĩa là tiếp xúc với tia UVB) để da có thể tổng hợp được vitamin D. Khuyến cáo hiện tại ở Việt Nam là cho bé ra tắm nắng trước 8-9h sáng sẽ khiến da bé không tổng hợp được vitamin D, bởi vì giờ đó tia UVB chưa đến được mặt đất.

Nên bổ sung vitamin D cho bé uống mỗi ngày 400-1000 UI (Ảnh minh họa).

Da của bé nhỏ rất mỏng manh và nhạy cảm, hệ thống bảo vệ da chưa hoàn chỉnh, nên việc tắm nắng cho trẻ sơ sinh (tức là tiếp xúc tia UVB) sẽ gây hại cho bé (gây ung thư da, lão hoá da hay, ngay tức thời, gây bỏng da). Do đó, bé không được tắm nắng (theo đúng nghĩa của từ "tắm nắng"). Vì bé không được tắm nắng, nên phải bổ sung vitamin D cho bé uống mỗi ngày 400-1000 UI nếu bé bú mẹ hoàn toàn hay một phần (vì sữa mẹ có rất ít vitamin D) hay bú sữa công thức ít hơn 800-1000ml mỗi ngày.

Chuyên gia - bác sĩ Nhi khoa Nguyễn Trí Đoàn là hiện đang công tác tại Phòng khám quốc tế Victoria Healthcare (TP.Hồ Chí Minh). Bác sĩ cũng từng có nhiều bài viết chỉ ra những quan niệm sai lầm của cha mẹ khi chăm sóc, nuôi con nhỏ và là đồng tác giả cuốn sách "Để con được ốm".

Theo Helino