Ấn Độ lần đầu thừa nhận tổn thất trong cuộc không chiến với Pakistan

Không chiến Ấn Độ - Pakistan: Vũ khí "con cưng" của Pháp gẫy cánh

Trong cuộc xung đột với Pakistan vừa qua, quân đội Ấn Độ đã sử dụng cả tên lửa BrahMos của liên doanh Nga - Ấn và SCALP của Pháp, vậy tên lửa nào có ưu điểm vượt trội hơn trong thực chiến?

Đồ họa mô phỏng tiêm kích Rafale của Không quân Ấn Độ bị Pakistan bắ.n hạ (Ảnh: Khyber).

BrahMos và SCALP-EG: Loại nào thực chiến hiệu quả hơn

Trong cuộc xung đột chớp nhoáng vừa qua với đối thủ Pakistan, tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos của Ấn Độ - được phát triển với sự hợp tác của Nga - dường như đã tỏ ra vượt trội hơn tên lửa hành trình SCALP-EG mua từ Pháp,

Xung đột bùng phát sau vụ tấ.n côn.g khủng bố ngày 22/4 tại Pahalgam ở Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, trong đó New Delhi đổ lỗi cho Islamabad về vụ việc. Tình hình leo thang vào ngày 7/5, khi Ấn Độ tiến hành tấ.n côn.g trả đũa vào Pakistan.

Ngay lập tức, hai quốc gia đã tấ.n côn.g nhau qua Đường ranh giới kiểm soát (LOC), biên giới thực tế ở khu vực tranh chấp Kashmir, cũng như qua biên giới được quốc tế công nhận trong 3 ngày tiếp theo. Một lệnh ngừng bắ.n do Mỹ làm trung gian hòa giải, đã được công bố vào ngày 10/5.

Trong cuộc chiến trên, quân đội Ấn Độ đã sử dụng cả tên lửa BrahMos và SCALP-EG để tấ.n côn.g các mục tiêu Pakistan. Tuy nhiên, các bằng chứng cho thấy tên lửa BrahMos phát huy tính năng trong thực chiến tốt hơn.

Ấn Độ đã mua từ Pháp một số lượng không được tiết lộ tên lửa SCALP-EG (cùng loại với Storm Shadow của Anh) vào năm 2016, như một phần của thỏa thuận mua sắm tiêm kích Dassault Rafale.

SCALP-EG là tên lửa hành trình phóng từ trên không, tốc độ cận âm, có diện tích phản xạ tín hiệu radar (RCS) tương đối thấp, do liên doanh Matra và British Aerospace của Pháp - Anh phát triển vào những năm 1990, hiện do MBDA sản xuất.

Tên lửa có tầm bắ.n tối đa của tên lửa SCALP-EG là 560km với tốc độ 0,95 Mach, sử dụng hệ thống dẫn đường quán tính, được hỗ trợ dẫn đường vệ tinh GPS với hệ thống so khớp địa hình. Đối với pha cuối, tên lửa được dẫn đường theo phương pháp so sánh địa hình khu vực, căn cứ bản đồ và hình ảnh hồng ngoại.

Tuy nhiên, Ấn Độ chỉ nhận được phiên bản xuất khẩu hạ cấp với tầm bắ.n 250km. Tiêm kích đa năng Rafale của Không quân Ấn Độ (IAF) là phương tiện chính để phóng tên lửa này.

Ngược lại, tên lửa siêu thanh BrahMos được Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng Ấn Độ (DRDO) và Tổ chức NPO Mashinostroyeniya của Nga cùng phát triển trên cơ sở tên lửa chống hạm siêu thanh P-800 Oniks, cũng trong thập niên 1990.

Giống như Oniks do Nga sản xuất, BrahMos có thể đạt tốc độ lên tới Mach 3 với tầm bắ.n của phiên bản mới nhất lên tới hơn 800km. Khi tiếp cận mục tiêu, tên lửa có khả năng bay thấp bám địa hình ở độ cao chỉ 3-10m để tránh bị phát hiện.

BrahMos sử dụng hệ thống dẫn đường phức tạp, được xây dựng xung quanh hệ thống dẫn đường quán tính, hỗ trợ vệ tinh và đầu dò radar chủ động chống nhiễu. Mặc dù chủ yếu được thiết kế để tấ.n côn.g các mục tiêu trên mặt nước, nhưng nó cũng có thể tấ.n côn.g các mục tiêu trên mặt đất một cách hiệu quả.

Tên lửa BrahMos có thể được phóng từ mặt đất, tàu chiến và trên không. Phiên bản phóng từ trên không, được trang bị trên tiêm kích đa năng hạng nặng Su-30MKI, được cho là có tầm bắ.n 500 m, gấp đôi SCALP-EG.

Trong cuộc xung đột gần đây nhất, truyền thông Pakistan đưa tin rằng, nhiều tên lửa SCALP-EG đã bị lực lượng phòng không của họ đán.h chặn thành công. Một bức ảnh xuất hiện trực tuyến sau lệnh ngừng bắ.n đã xác nhận rằng, ít nhất một tên lửa SCALP-EG đã rơi xuống lãnh thổ Pakistan.

Mặt khác, không có thông tin nào về việc tên lửa BrahMos bị rơi do trục trặc kỹ thuật, hoặc b.ị bắ.n hạ cho thấy nó hoạt động tốt hơn.

Kết quả này không có gì đáng ngạc nhiên, khi tên lửa Oniks đã thể hiện rất tốt trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại nước láng giềng, lực lượng phòng không Ukraine thậm chí thừa nhận rằng gần như không thể đán.h chặn được.

Trong khi tên lửa Storm Shadow/SCALP-EG được Anh và Pháp cung cấp cho Ukraine, đã không khẳng định hiệu quả ngay từ đầu, và sau đó gần như bị vô hiệu hóa hoàn toàn bởi các vũ khí phòng không và tác chiến điện tử Nga.

Tất nhiên hai loại tên lửa này không cùng loại, ví dụ BrahMos có khả năng chống hạm, nhưng chúng vẫn có thể được sử dụng từ trên không để tấ.n côn.g các mục tiêu trên bộ trong xung đột Ấn Độ - Pakistan vừa qua.

Một hãng tin lớn của Mỹ, dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Pakistan công bố những bức ảnh cho thấy xác tên lửa hành trình SCALP-EG do Pháp chế tạo, được Không quân Ấn Độ phóng từ Rafale, đã bị phòng không Pakistan đán.h chặn thành công.

Sự hiện diện của ít nhất một đầu đạn SCALP-EG chưa nổ đã được xác nhận bằng mắt thường. Quân đội Pakistan cho biết đã đán.h chặn được một số tên lửa như vậy.

Phía ngược lại, Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã công bố những hình ảnh vệ tinh về hậu quả của các cuộc tấ.n côn.g bằng tên lửa của họ vào các căn cứ không quân và trạm radar của Pakistan vào ngày 10/5.

Theo những hình ảnh này, các căn cứ không quân Nur Khan, Bholari, Jacobabad, Rahim Yar Khan, Sargodha và Sukkur của Pakistan đã bị tấ.n côn.g. Các trạm radar Arifwala, Pasrur và Chunyan đã bị phá hủy và vô hiệu hóa do các cuộc không kích.

Rất may, sau vài ngày leo thang căng thẳng, cả hai bên đã giữ được "cái đầu lạnh" và xuống thang mặc dù vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát trở lại.

Phần đuôi được cho là của 1 chiếc Rafale của Không quân Ấn Độ rơi trên cánh đồng (Ảnh: Global Defense).

Con cưng của công nghiệp quốc phòng Pháp "gẫy cánh"

Trong cuộc xung đột Ấn Độ - Pakistan mới nhất, có lẽ không chỉ tên lửa SCALP-EG chưa phát huy được khả năng trong chiến đấu, mà còn một vũ khí khác của Pháp cũng bị cho là gây thất vọng. Đó là tiêm kích Rafale EH của Không quân Ấn Độ.

Vào rạng sáng ngày 7/5, trận không chiến lớn nhất "ngoài tầm nhìn" trong lịch sử hiện đại đã diễn ra. Lực lượng không quân của Ấn Độ và Pakistan đã tham gia vào cuộc đối đầu, nhưng không máy bay nào vượt qua biên giới.

Theo số liệu công bố, tổng cộng có khoảng hơn 120 máy bay chiến đấu của cả hai bên tham gia trận không chiến, trong đó phía Pakistan có 42 chiếc và Ấn Độ có 72 chiếc.

Sau trận đán.h, cả hai bên đều tuyên bố chiến thắng. Phía Pakistan tuyên bố đã bắ.n hạ 5 máy bay chiến đấu của Ấn Độ, bao gồm 3 chiếc Rafale do Pháp chế tạo, 1 chiếc MiG-29 và 1 chiếc Su-30MKI có xuất xứ từ Nga.

Bất ngờ ở chỗ số lượng Rafale - chiến đấu cơ hiện đại nhất, đắt nhất trong Không quân Ấn Độ - b.ị bắ.n hạ là rất lớn. Dù chưa có bằng chứng đáng tin cậy nào xác thực việc Pakistan đã bắ.n hạ 5 chiến đấu cơ của Ấn Độ nhưng chắc chắn có một chiếc Rafale EH không thể sử dụng được nữa.

Truyền thông địa phương Ấn Độ đã phát tán một bức ảnh, cho thấy cảnh thu hồi các mảnh vỡ từ chiếc chiến đấu cơ Rafale EH bị rơi gần làng Akila, Goniana thuộc quận Bathinda, bang Punjab, Ấn Độ.

Thông tin cho biết, chiếc Rafale EH có số đuôi là BS 001 và số sê-ri là EH01.

Vì vậy, hiện có bằng chứng không thể chối cãi rằng Không quân Ấn Độ đã mất ít nhất một máy bay Rafale EH. Hơn nữa, khi "sương mù chiến tranh" bắt đầu tan dần, số phận của những chiếc máy bay chiến đấu Ấn Độ khác mà Bộ Quốc phòng Pakistan tuyên bố đã bắ.n hạ, có thể sẽ được biết đến.