Bản đồ ẩm thực: Cơm rang dưa bò Hà Nội, thưởng thức nét lạ trong món quen

Việt An16:40 31/03/2022

Nếu bạn là tín đồ của món cơm rang ( cơm chiên), đã từng thử vị cơm chiên Dương Châu, cơm chiên cá mặn, hải sản… hay cơm chiên muối ớt xanh Phú Yên mà tôi đã từng có dịp thưởng thức, nhất định không nên bỏ qua cơm rang dưa bò Hà Nội.

“Dưa bò” thật ra là cách gọi tắt của dưa cải muối chua xào với thịt bò. Các hàng bán cơm rang thường có thêm món cơm rang ăn kèm với dưa chua xào lòng heo, thịt gà… song được lòng thực khách nhất vẫn là cơm rang dưa bò.

Món ăn này có mặt trong nhiều quán khác nhau ở Hà Nội, nhưng nếu ghé phố cổ, bạn có thể thử tìm đến phố Mã Mây. Trên quãng đường chưa đầy 300m có khá nhiều nhà hàng, quán ăn, mùi thơm bay lên ngào ngạt từ đầu này đến đầu kia con phố.

Theo lời nhận xét của nhiều trang tư vấn du lịch, tôi và cô bạn chọn một địa điểm nằm ngay ngã ba đường để vừa ăn vừa ngắm dòng người qua lại. Quán tọa lạc ở 38 Mã Mây, khá nhỏ nên chỉ dành làm nơi chế biến. Vì vậy bàn ăn của khách được dời sang phía đối diện, ngay góc cua khá rộng của ngã ba Mã Mây – Hàng Chĩnh. Bàn ăn ở xa khu vực bếp như vậy cũng có cái lợi là đỡ bị ám mùi thức ăn vào quần áo thực khách.

Ngồi bên này đường nhìn sang bên kia đường, xem anh đầu bếp đang thoăn thoắt đảo cơm trên chiếc chảo gang. Cơm để rang phải là cơm nguội thì hạt cơm mới tơi xốp nhưng lại không quá khô hay vón cục, chuẩn vị cơm rang. Nghe tiếng sạn xào cơm cào cào trên chảo gang rổn rảng, hít hà mùi hành tỏi phi đầy quyến rũ, dạ dày tôi bắt đầu cồn cào. Đến khi hai đĩa cơm đầy ắp được bưng ra, tôi mới hiểu “con mắt to hơn cái bụng” là như thế nào. Một phần cơm chắc phải hai người ăn mới hết.

Không giống nhiều món cơm rang khác trộn tất cả nguyên liệu vào cùng chiên một lần, ở đây mỗi thứ đều được để riêng, trông như một mâm cơm gia đình. Một đĩa cơm trắng được rang lên, đã nêm gia vị vừa phải, rắc chút tiêu cho thơm. Một đĩa thịt bò xào với dưa cải, thịt bò mềm mà không bở, dưa khá giòn và chua thanh thanh. Tất cả còn đang nghi ngút khói, mùi bay lên thơm lừng. Một chén tương ớt để tăng thêm khẩu vị, cùng ít dưa leo chống ngán. Ăn đến đâu thì trộn vào đến đấy.

Video đang HOT

Múc một muỗng óng ánh những hạt cơm săn đều, bóng bẩy, gắp miếng thịt bò mềm thơm kèm ít dưa chua thấm đẫm gia vị. Ai thích thì chan nước xào dưa cho thêm phần đậm đà. Vị mằn mặn, ngọt bùi của cơm và thịt quyện với vị chua chua béo béo của dưa, thêm chút tương ớt cay cay, quả thật cực kỳ hấp dẫn.

Ngoài ra, bạn có thể gọi thêm một phần óc heo chiên trứng, ngon nhưng hơi nhiều dầu, khá béo. Tuy nhiên, tôi nghĩ một phần cơm rang dưa bò sáu mươi ngàn là đã đủ sức lấp đầy mọi cái bụng đang đói meo sau cả buổi dạo chơi phố cổ.

Từ đây, bạn cũng có thể ghé thăm nhà cổ số 87 Mã Mây. Đây là một trong 14 ngôi nhà cổ ở Hà Nội được xây từ cuối thế kỷ 19, dạng nhà ống nhưng rất thoáng mát. Không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc, ngôi nhà vẫn bảo quản một số vật dụng từ xưa, tạo thành một điểm nhấn trong du lịch phố cổ.

Hai món cơm rang nổi tiếng châu Á

Cơm rang Dương Châu có nguồn gốc từ Trung Quốc, và cơm pilaf của Azerbaijan được các chuyên gia ẩm thựcđánh giá cao.

Cơm rang Dương Châu cho đến nay vẫn là món ăn có nguồn gốc gây tranh cãi. Một trong những truyền thuyết được nhiều người biết đến nhất là từ năm 1754, triều đại nhà Thanh. Tương truyền một người tên Y Bỉnh Thụ đã tạo ra món ăn. Một câu chuyện khác thì cho rằng, món ăn bắt nguồn từ vua nhà Tùy. Khi đi qua Dương Châu, ông đã truyền bá món mình yêu thích và được đặt tên là cơm rang Dương Châu. Một số tài liệu khác cho rằng món này xuất phát từ thời Xuân Thu, được những người dân chèo thuyền trên kênh đào Dương Châu ăn hàng ngày. Nó được coi là món ăn của nhà nghèo, được làm từ cơm nguội.

Cơm chiên Dương Châu tại một nhà hàng thành phố Dương Châu. Yêu cầu của một đĩa cơm là phải có các màu: đỏ, xanh lá cây, vàng, trắng. Ảnh: Vice

Dù nguồn gốc không thống nhất, đến nay cơm chiên Dương Châu đã trở thành một trong những đặc sản truyền thống nổi tiếng của Trung Quốc. Tên tuổi của nó vượt ra khỏi biên giới quê nhà, và được người dân khắp thế giới biết đến, yêu thích vì ngon, rẻ. Ngày nay, món ăn phổ biến ở mọi nhà hàng Trung Quốc.

Năm 2002, Hiệp hội Ẩm thực Dương Châu đã công bố 8 thành phần chuẩn chỉ cho một đĩa cơm chiên là hải sâm, thịt gà, jambon, sò điệp, tôm, nấm, măng và đậu Hà Lan; bên cạnh trứng cùng cơm.

Tháng 10/2015, thành phố Dương Châu đã cố gắng phá vỡ kỷ lục Guinness thế giới về khối lượng cơm chiên lớn nhất từng được thực hiện. Họ rang cùng lúc 4,6 tấn cơm. Nhưng sau đó, các giám khảo đã tước bỏ kỷ lục này vì thức ăn bị đánh giá là không hợp vệ sinh, và một phần cơm chiên được đưa đến trại nuôi lợn.

Một món cơm rang khác cũng nổi tiếng không kém là pilaf - được biết đến rộng rãi tại các quốc gia Trung Á. Tại Azerbaijan có một câu nói nổi tiếng nhắc đến pilaf là "A dish worthy of a king (tạm dịch: món ăn đẳng cấp). Nó được biết đến là món cơm rang thập cẩm truyền thống, kết hợp các nguyên liệu địa phương. Giá món ăn này trong các nhà hàng địa phương từ 120.000 đồng/suất, theo Trip Advisor.

Dù là món ăn có từ xa xưa, cơm rang thập cẩm pilaf ngày nay có nhiều phiên bản khác nhau.. Ảnh: Azerbaijan Tourism

Pilaf được người dân địa phương yêu thích, là món chính trong các bữa tiệc cưới, tiệc tối hay Novruz Bayram (lễ hội đón năm mới). Trình độ nấu ăn của phụ nữ quốc gia này phần lớn dựa vào khả năng nấu pilaf ngon hay dở. Một trong phiên bản đơn giản, dễ làm nhất là cơm thập cẩm gà.

Nguyên liệu nấu gồm gạo basmati, bơ (hoặc mỡ lợn, dầu), hạt dẻ, mơ khô, mận chua khô, chà là, nho khô, gà rút xương cắt nhỏ, hành tây, nghệ tây, muối và tiêu. Thời gian nấu món này khoảng 90 phút. Đầu tiên, họsẽ mang gạo đi vo sạch, ngâm với nước muối ấm. Basmati là loại gạo trắng, dài, có mùi thơm giống lá dứa. Trong lúc đợi gạo ngấm nước, họsẽ xào hạt dẻ, mơ, mận và chà là, nho khô.

Cho bơ hoặc mỡ lợn tan trong chảo lớn dưới nhiệt độ trung bình, rồi cho hành tây, gà vào xào. Đổ gạo đã vo sạch, thêm nước luộc gà có hòa muối, gia vị vào đảo đều rồi đóng nắp, đun nhỏ lửa. Nước trong nồi cạn, đầu bếp sẽ cho một miếng bơ lên trên, di đều trên mặt gạo cho đến khi tan chảy. Lúc này, xếp lên trên các loại quả như hạt dẻ, mơ, mận, chà là... và thưởng thức.

Vỏ bánh phủ lên trên cơm được gọi là lavash, là những lát bánh chiên mỏng làm từ bột mì trộn lòng đỏ trứng, có thể thêm sữa chua và nước nghệ tây. Người ta thường rải lớp bánh này lên đĩa trước, sau đó để cơm lên trên. Món ăn thường được phục vụ cùng rau xanh, ăn kèm sữa chua trộn cùng tỏi giã nhỏ.

Một biến thể khác là pilaf sabzi, hay cơm thập cẩm cừu. Các gia vị dùng để nấu món này gồm me chua, rau mùi, bạc hà, thì là, tỏi tây, cần tây, nước ép nho hoặc chanh (thay cho me), nghệ tây, muối, hạt tiêu. Cách làm sabzi cũng tương tự như món cơm gà.

Một trong những nhà hàng phục vụ món này ngon tại Azerbaijan, được nhiều thực khách và trang web chuyên về du lịch như Lonely Planetca ngợi là Shirvanshah Museum Restaurant, Sahil, Sumalk (ảnh), Shah Restaurant, Firuze Restaurant.

Đừng tưởng chỉ có ở ngoài hàng, nhà làm cơm rang dưa bò cũng ngon chẳng kém Là món đặc sản trứ danh của đất Hà Thành, món cơm rang dưa bò được nhiều người ưa thích nhưng để làm sao để ăn cho ngon thì không phải ai cũng biết. Không cần ra hàng quán, thực hiện ngay tại nhà với món cơm rang dưa bò chuẩn vị lại đảm bảo ngon sạch. Nguyên liệu làm cơm rang dưa...