Báo động về dịch bệnh đậu mùa khỉ ở châu Phi

WHO nói có thể kiểm soát đậu mùa khỉ mà không cần phong tỏa châu Âu

Ông Hans Kluge, Giám đốc khu vực châu Âu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhận định rằng bệnh đậu mùa khỉ (Mpox) không gây ra mối đe dọa sức khỏe cộng đồng giống như COVID-19 và sẽ không dẫn đến giai đoạn hoảng loạn hay phong tỏa.

Bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ được điều trị tại trung tâm y tế ở Goma, CHDC Congo, ngày 17/8/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Theo đài RT ngày 21/8, trong cuộc họp của Liên hợp quốc ngày 20/8, ông Kluge nói rằng nếu cung cấp đủ vaccine cho các quốc gia bị ảnh hưởng ở châu Phi và khuyến khích quan sát chặt chẽ bệnh nhân đậu mùa khỉ thì có thể kiểm soát căn bệnh này.

Ông phát biểu: "Liệu chúng ta có phong tỏa khu vực châu Âu không, có phải đây là COVID-19 mới không? Câu trả lời rõ ràng là không".

Theo ông Kluge, hai năm trước, thế giới đã kiểm soát đậu mùa khỉ ở châu Âu nhờ vào can thiệp trực tiếp vào các cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới vốn bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Để ngăn chặn đậu mùa khỉ lây lan, ông Kluge nhấn mạnh rằng, việc các nước lựa chọn cách thức chung tay khống chế bệnh đậu mùa khỉ hiện nay và trong những năm tới sẽ là một phép thử quan trọng đối với cả châu Âu nói riêng và thế giới nói chung về năng lực ứng phó với đại dịch.

Đầu tháng này, WHO đã tuyên bố đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng đang được quốc tế quan tâm. Đây cũng là tình trạng mà WHO đưa ra với COVID-19 vào đầu năm 2020.

Hiện bệnh đậu mùa khỉ đang lây lan ở CHDC Congo và các nước láng giềng với chủng bệnh đặc hữu, được gọi là nhánh I (clade I) và một biến thể mới được gọi là nhánh Ib gây quan ngại toàn cầu do biến thể mới này dường như dễ lây lan hơn qua tiếp xúc gần.

Ngày 15/8, Cơ quan y tế Thụy Điển xác nhận trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể mới "nhánh Ib" tại quốc gia châu Âu này. Đây là trường hợp đầu tiên ở bên ngoài châu Phi nhiễm biến thể mới của bệnh đậu mùa khỉ.

Người phát ngôn của WHO Tarik Jasarevic kêu gọi cơ quan y tế các nước cần cảnh giác và linh hoạt ứng phó trong trường hợp xuất hiện những biến chủng mới dễ lây truyền hơn hoặc xuất hiện những biến chủng thay đổi cách thức lây truyền.

Đậu mùa khỉ lây truyền qua tiếp xúc gần, bao gồm quan hệ tình dục. Tuy nhiên, khác với các đại dịch toàn cầu trước đây như COVID-19, không có bằng chứng nào cho thấy bệnh này dễ dàng lây lan qua không khí. Hiện WHO chưa đưa ra khuyến nghị nào về việc cần đeo khẩu trang.

Trong khi đó, ngày 20/8, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) châu Phi cho biết CHDC Congo và các quốc gia châu Phi khác có thể bắt đầu tiêm vaccine đậu mùa khỉ sau vài ngày nữa.

Phát biểu với báo giới, Tổng giám đốc CDC châu Phi Jean Kaseya nhấn mạnh cần đảm bảo rằng chuỗi cung ứng, hậu cần đã sẵn sàng để vaccine ngừa bệnh đậu mùa khỉ được lưu trữ tốt và có thể triển khai tiêm an toàn. Nghiên cứu về hiệu quả của các loại vaccine khác nhau sẽ tiếp tục được tiến hành ở châu Phi trong quá trình triển khai chiến dịch tiêm phòng, để các quốc gia hiểu rõ hơn về loại vaccine nào phù hợp với bối cảnh của mình.

Các quốc gia châu Phi ghi nhận hơn 1.400 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ trong tuần qua, nâng tổng số ca mắc bệnh tại 12 quốc gia có dịch thuộc châu lục này lên gần 19.000 ca kể từ đầu năm 2024. Các ca mắc bệnh đã tăng hơn 100% so với cùng kỳ năm ngoái và ông Kaseya cho biết vẫn còn quá sớm để nói rằng các đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ trên lục địa này đang được cải thiện. Ông Kaseya nhấn mạnh các quốc gia châu Phi mong muốn được hỗ trợ về các biện pháp đối phó y tế, để tăng tỷ lệ xét nghiệm cũng như tiếp cận vaccine.