Barca vs Espanyol: Chiến thắng mừng Xavi trở lại

Xavi khó cứu Barca với túi tiền rỗng

Triết lý bóng đá từ Johan Cruyff và lò đào tạo nổi tiếng có thể là cái phao níu Barca.

Tuy nhiên, không một đội bóng châu Âu nào có thể trở lại đỉnh cao với ngân sách trống. Với phần lớn người hâm mộ Barca, việc ban lãnh đạo đội bóng này bổ nhiệm Xavi Hernandez được xem là quyết định không thể suy nghĩ hai lần. Thậm chí, Xavi có thể làm HLV Barca sớm hơn, nếu đồng ý lời đề nghị từ Chủ tịch Josep Bartomeu vào đầu năm 2020.

Tuy nhiên, giữa kỳ vọng và thực tế là khoảng cách rất xa. Xavi sở hữu nhiều tố chất và có thể là HLV bẩm sinh, nhưng đống ngổn ngang ở Barca hiện tại cần nhiều hơn sự trở lại của một huyền thoại.

Thời thế thay đổi

Những nghi ngại về sự thiếu kinh nghiệm HLV đỉnh cao của Xavi nhanh chóng được khỏa lấp bởi niềm hy vọng về Pep Guardiola thứ hai trong lịch sử đội bóng.

Xavi không chỉ như biểu tượng hay thủ lĩnh một thời của Barca, anh còn là một trong những tín đồ cuồng nhiệt nhất trong ngôi trường bóng đá do Johan Cruyff sáng lập. Ở cương vị cầu thủ, Xavi thành công hơn Pep. Ngày Xavi còn thi đấu, người ta thậm chí dự đoán anh sẽ trở thành HLV xuất chúng trong tương lai.

Jorge Valdano từng nói: "Nếu bóng đá là môn khoa học, hẳn Xavi là người khám phá ra công thức của nó. Với quả bóng trong chân Xavi, không ai có thể kết nối với các cầu thủ khác thông minh như cậu ấy".

Xavi được kỳ vọng giúp Barca trở lại đỉnh cao. Ảnh: Barcelona FC.

Tuy nhiên, sự trở lại đầy hứa hẹn của Xavi chưa đủ để Barcelona giải quyết cuộc khủng hoảng toàn diện từ kinh tế đến chuyên môn.

Xavi chuẩn bị 6 năm cho ngày trở thành HLV Barca. Mùa hè 2015, trong lễ chia tay Barca, anh bày tỏ mong muốn trở lại Camp Nou trên vai trò HLV hay Giám đốc Thể thao.

Anh từ chối lời đề nghị làm HLV Barca từ người đồng đội cũ Abidal vào năm ngoái, vì không tin vào Bartomeu. Xavi sau đó nói anh chưa cảm thấy mình sẵn sàng.

Chủ tịch hiện tại của Barca, Joan Laporta từng đề nghị Xavi làm HLV đội trẻ trước khi dẫn dắt đội một. Laporta thay đổi quyết định khi Barca của Ronald Koeman chơi cực kém.

Pep nói Xavi có nhiều kinh nghiệm hơn bản thân ông khi nhận lời dẫn dắt đội một Barca vào năm 2008. Tuy nhiên, kinh nghiệm và độ từng trải của Xavi với Pep khi cả hai bắt đầu dẫn dắt Barca khác nhau.

Guardiola từng chơi bóng ở Italy, Mexico, Qatar và học hỏi từ những triết gia hàng đầu của bóng đá thế giới như Marcelo Bielsa. Dẫn dắt đội trẻ Barca trong một mùa cũng là bước đệm cần thiết với Pep. Trong khi đó, Xavi chỉ làm việc ở môi trường bóng đá Qatar trước khi về tiếp quản Barca.

Tại Al Sadd, cựu thủ quân ĐTQG Tây Ban Nha được trải thảm đỏ và hỗ trợ tối đa trên con đường làm HLV. Al Sadd không chỉ là CLB giàu có và hùng mạnh nhất Qatar.

Xét trên bình diện châu Á, đội bóng do Xavi dẫn dắt 2 năm qua có tiềm lực vượt xa nhiều CLB lớn khác. Tiềm lực của Al-Sadd giúp Xavi xây dựng thứ bóng đá theo trường phái Cruyff, mà vẫn tạo ra sự áp đảo so với các đối thủ trong nước.

Trên cương vị HLV, Xavi giành 7 chức vô địch cùng Al Sadd, trong đó có chức VĐQG mùa 2020/21 với các con số thống kê vượt trội. Mùa đó, Al Sadd của Xavi bất bại sau 22 vòng đấu. Họ ghi 77 bàn và để thủng lưới 14 lần.

Từ xứ Catalonia, người hâm mộ Barca nhìn sang Qatar với tràn trề hy vọng. Đội chủ sân Camp Nou thay tới 5 HLV trong 4 năm qua, điều phản ánh sự bất ổn của của CLB.

Dẫu vậy, trong quãng thời gian làm việc ở Qatar, HLV Xavi nhiều lần bộc lộ hạn chế. Hai mùa liên tiếp, Al Sadd đều dừng bước sớm ở AFC Champions League dù bước vào giải với tư cách ứng cử viên cho chức vô địch.

Kinh nghiệm làm HLV ở bóng đá châu Âu của Xavi là con số không. Anh cũng chưa bao giờ làm việc ở đội bóng gặp khủng hoảng nặng nề về mặt tài chính, vừa chịu sự ra đi của Lionel Messi 3 tháng trước. Không giống như Guardiola năm 2008, Xavi sẽ phải "liệu cơm gắp mắm" trong thời gian tới.

Xavi nhận nhiều hỗ trợ khi dẫn dắt Al Sadd, một trong những CLB giàu nhất châu Á. Ảnh: Reuters.

Barca chưa thể trở lại đỉnh cao

"Tôi trở về nhà", Xavi nói trong ngày ra mắt Barcelona. "Tôi cực kỳ phấn khích. Yêu cầu trong vai trò mới rất cao, nhưng Barca luôn là CLB mạnh nhất thế giới". Người ta không cần nói thêm về sự am hiểu của Xavi về nội bộ và triết lý của Barca.

"Đội bóng này ra sân không chỉ để thắng, mà còn phải thắng theo cách đẹp mắt", tân HLV Barca nói. "Thắng 1-0 trong 90 phút là không đủ". Việc Xavi không ngại đề ra tiêu chuẩn cao cho mình và các cầu thủ là lý do anh được đánh giá cao.

Santi Cazorla, người có mùa chơi cho Xavi ở Al Sadd, nói đồng đội cũ luôn bị ám ảnh bởi khả năng kiểm soát bóng và sự hoàn hảo. "Anh ấy luôn liệt kê các con số về khả năng kiểm soát bóng, và bảo với chúng tôi rằng mọi thứ chưa bao giờ là đủ", cựu tiền vệ Arsenal nói.

Tái thiết Barca hậu kỷ nguyên Messi sẽ khó hơn nhiều so với thời điểm Pep, Xavi hay Iniesta rời khỏi CLB trước đây. Simon Kuper, tác giả của cuốn sách "The Barcelona Complex: Lionel Messi and the Making", đang được giới chuyên môn đánh giá cao, nhận định đà suy thoái của đội chủ sân Camp Nou là khó cưỡng.

"Tôi không nhận thấy bất cứ lý do gì để tin Xavi có thể tạo ra thay đổi lớn cho CLB này", người dành nhiều năm nghiên cứu về Barca phân tích. "Cuộc khủng hoảng kinh tế của Barca là rất nghiêm trọng".

Triết lý bóng đá thừa hưởng từ Cruyff và lò đào tạo nổi tiếng mang tên La Masia có thể là cái phao níu Barca vào lúc này. Tuy nhiên, không một đội bóng nào ở châu Âu có thể bước lên đỉnh cao với túi tiền rỗng.

Việc Alves trở lại chơi cho Barca ở tuổi 38 cho thấy sự khó khăn của CLB La Liga. Ảnh: Barcelona.

Giám đốc Thể thao Mateu Alemany ngày 18/11 nói vào thời điểm hiện tại, CLB không thể mua bất cứ cầu thủ nào trong tháng 1/2021. "Còn tháng rưỡi nữa đến kỳ chuyển nhượng, và chúng tôi đang nỗ lực để thay đổi tình hình", Alemany thừa nhận.

Nhìn vào đội hình hiện tại của Barca, Xavi chắc chắn muốn thay máu. Dani Alves đến với tư cách cầu thủ nhận lương thấp nhất La Liga hiện tại (2.500 euro/tuần). Hậu vệ người Brazil sẵn sằng thi đấu không công cho CLB cũ, nhưng La Liga quy định các cầu thủ phải nhận mức lương cơ bản khi ký hợp đồng.

Thay vì Erling Haaland hay Kylian Mbappe, Chủ tịch Laporta bắt đầu úp mở về khả năng Iniesta hay Messi có thể tái ngộ CLB cũ, trên tư cách cầu thủ. Điều đó cho thấy sự lao dốc của Barca.

Trong quá khứ, họ sẵn sàng đẩy Ronaldinho hay chính Alves rời đi khi cảm thấy các cầu thủ này không còn duy trì phong độ đỉnh cao. Ngay cả Real Madrid cũng cảm thấy sức ép và nguy cơ tụt lùi, từ việc các đại gia Premier League ngày một giàu lên, trong khi PSG hay Bayern vẫn duy trì tiềm lực tài chính mạnh mẽ của mình.

Nếu Xavi không thể có cây đũa phép của riêng mình, rất khó cho anh có thể tái hiện thời hoàng kim của Barca.