Bất ngờ bầu cử giữa kỳ ở Mỹ: Đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện

3 bang quyết định thắng - thua trong cuộc bầu cử Thượng viện Mỹ

Với hàng chục nghìn phiếu vẫn chưa được kiểm đếm xong tại 2 bang Nevada, Arizona và việc các ứng viên tại bang Georgia đang nỗ lực chuẩn bị cho cuộc bầu cử vòng 2, cuộc đua tại Thượng viện vẫn là một chặng đường cam go.

Đến nay, vẫn chưa rõ đảng nào có thể kiểm soát Thượng viện. Các thành viên của đảng Dân chủ đang lạc quan một cách thận trọng khi cho rằng Thượng nghị sĩ Dân chủ đương nhiệm Mark Kelly sẽ duy trì được đà dẫn trước ở Arizona. Còn ở Nevada, nơi Thượng nghị sỹ Dân chủ Catherine Cortez Masto đối đầu với đối thủ Adam Laxalt của Đảng Cộng hòa, họ tin rằng, dù ông Adam Laxalt dẫn trước với hơn 70% số phiếu đã kiểm, nhưng vẫn còn một chặng đường dài phía trước và có rất nhiều phiếu bầu gửi qua thư chưa được kiểm có thể nghiêng về đảng Dân chủ.

Cử tri Mỹ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Ảnh: AP.

Trong khi đó, đảng Cộng hòa tin tưởng ứng cử viên của họ, ông Blake Masters sẽ sớm vượt đối thủ tại Arizona và ông Adam Laxalt sẽ chiến thắng ở Nevada.

Các thượng nghị sỹ đương nhiệm Dân chủ cần phải chiến thắng ít nhất 2 trong số 3 bang này để phe Dân chủ có thể duy trì quyền kiểm soát Thượng viện. Ngay cả khi phe Cộng hòa giành được Thượng viện, thì việc phe Dân chủ tiếp tục kiểm soát Thượng viện sẽ bảo toàn khả năng của Tổng thống Biden trong việc xác nhận các đề cử cho bộ máy tư pháp cũng như bổ nhiệm nhân sự trong chính quyền của ông.

Các quan chức phụ trách bầu cử tại bang Arizona và Nevada dự kiến hoàn thành kiểm đếm phiếu bầu trước cuối tuần. Trong khi đó, hai phe Dân chủ và Cộng hòa đang bắt đầu rót tiền cho cuộc chạy đua nước rút trước vòng bầu cử thứ 2 dự kiến diễn ra ở Georgia vào ngày 6/12, được coi là đóng vai trò then chốt trong quyết định thế đa số tại Thượng viện. Trong cuộc bầu cử vòng một, cả Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Raphael G. Warnock và đối thủ Cộng hòa Herschel Walker đều không giành được được hơn 50% số phiếu cần thiết để chiến thắng hoàn toàn. Tại vòng bổ sung, ứng viên nào giành được nhiều phiếu hơn sẽ chiến thắng, bất kể họ có vượt ngưỡng 50% hay không.

Để giành quyền kiểm soát Thượng viện, đảng Cộng hòa cần ít nhất 51 ghế còn đảng Dân chủ chỉ cần 50 ghế, do Phó tổng thống Kamala Harris đóng vai trò Chủ tịch Thượng viện và có thể bỏ lá phiếu quyết định trong trường hợp tỷ lệ phiếu giữa hai bên là 50-50.

Tính đến tối 10/11 (theo giờ địa phương), giới chức phụ trách bầu cử bang Arizona ước tính, có khoảng 570.000 phiếu bầu đã được kiểm đếm trên toàn bang. Tuy nhiên tại hạt Maricopa vẫn có hơn 300.000 phiếu bầu chưa được kiểm và để hoàn tất quá trình này có thể mất một vài ngày.

Tại Nevada, có hơn 50.000 phiếu bầu vẫn chưa được kiểm đếm, trong khi số phiếu gửi qua thư được gửi đến ngày càng nhiều. Giới chức phụ trách bầu cử Nevada cho biết, việc tiếp nhận có thể kéo dài đến ngày 12/11 và dự kiến sẽ có thêm hơn 7.000 là phiếu cần được xử lý.

Cuộc đua gay cấn được dự báo từ trước

Việc cuộc đua tại các bang Arizona và Nevada chưa ngã ngũ không phải là điều đáng ngạc nhiên, vì khoảng cách sít sao giữa các đối thủ khiến các nhà quan sát mất thời gian nhiều hơn để dự đoán người chiến thắng. Hơn nữa, 2 bang này vẫn còn rất nhiều phiếu bầu qua thư cần phải xử lý.

Hạt Maricopa - nơi cuộc cạnh tranh diễn ra mạnh mẽ nhất tại bang Arizona, đã tiếp nhận 290.000 lá phiếu trong Ngày bầu cử - nhiều hơn khoảng 100.000 lá phiếu so với năm 2020, theo Washington Post. Cả các thành viên của Dân chủ và đảng Cộng hòa tại Arizona đều hồi hộp chờ đội thông tin cập nhật từ quan chức bầu cử. Đến thời điểm hiện tại, ông Mark Kelly đang dẫn trước ông Masters gần 6 điểm phần trăm, với khoảng 3/4 số phiếu được kiểm.

Phe Cộng hòa được cho là đã vận động cử tri bỏ phiếu bầu trực tiếp tốt hơn so với hình thức bỏ phiếu bầu qua thư. Điều này phản ánh sự mất lòng tin của các cử tri Cộng hòa đối với hệ thống bỏ phiếu qua thư tại Arizona, sau khi cựu Tổng thống Trump cho rằng hệ thống này có sự gian lận.

Emma Brown, người quản lý chiến dịch tranh cử của Thượng nghị sĩ Kelly cho biết: "Chúng tôi tin tưởng sẽ giành chiến thắng trong cuộc đua này và chúng tôi biết ơn các quan chức bầu cử của Arizona đã làm việc suốt ngày đêm để kiểm đếm các lá phiếu còn tồn đọng trên toàn tiểu bang".

Trong khi đó, đội ngũ vận động tranh cử của ông Masters bày tỏ tin tưởng ông có thể thu hẹp khoảng cách với đối thủ Kelly. Nhưng một số chiến lược gia của cả hai bên tỏ ra hoài nghi, dựa trên kết quả kiểm phiếu ở thời điểm hiện tại và dự đoán ông Kelly nhiều khả năng sẽ chiến thắng.

Tại Nevada, phe Cộng hòa tỏ ra lạc quan hơn vì ứng cử viên của đảng này - Adam Laxalt đang dẫn trước đối thủ, với khoảng 16.000 phiếu được kiểm tính đến ngày 10/11, trong khi số lượng phiếu bầu chưa được kiểm ít hơn so với Arizona. Song đảng Dân chủ tin rằng những lá phiếu gửi qua thư chưa được kiểm đếm sẽ mang lại ưu thế cho bà Cortez Masto.

Tại Georgia, cả phe Dân chủ và phe Cộng hòa đều tập trung cho một chiến dịch vận động tranh cử tốn kém trước vòng 2 dự kiện diễn ra ngày 6/12. Một chiến lược gia của đảng Cộng hòa cho rằng, việc cựu Tổng thống Trump tuyên bố tranh cử tổng thống trước ngày 6/12 có thể không hữu ích vì điều này sẽ làm phân tán thông điệp mà phe Cộng hòa muốn gửi đến cử tri, đó là tập trung giải quyết vấn đề lạm phát, an ninh biên giới và tội phạm.

Sau cuộc vận động tranh cử vòng 1 đầy cam go, Thượng nghị sỹ Dân chủ Warnock và đối thủ Cộng hòa Walker tiếp tục chạy đua cho vòng 2. Phát biểu trước những người ủng hộ, ông Warnock nói: "Tất cả chúng ta đều biết rằng cuộc bầu cử này sẽ kết thúc và chúng tôi biết làm thế nào để giành chiến thắng, giống như những gì chúng tôi đã làm trước đây". Còn ông Walker đang chuẩn bị một cuộc vận động tranh cử bằng xe buýt với tên gọi "Unite Georgia". Hôm 10/11, Ủy ban tranh cử thượng viện Dân chủ thông báo sẽ dành 7 triệu USD tổ chức các hoạt động để ủng hộ ứng viên của đảng này. Ủy ban này khẳng định, việc huy động nền tảng tài chính vững chắc để ứng viên của họ có thể đối thoại trực tiếp với với cử tri và đây là điểm mấu chốt để chiến thắng tại Georgia.