Cá ngần

Nguyễn Hộp09:08 18/06/2022

Cá ngần bà xã tôi mua ở chợ – NH

Lâu lắm rồi mới thấy bà xã đi chợ mua được mớ cá ngần.

Nhìn những con cá tròn như cọng giá đỗ toàn thân trắng muốt, chỉ có hai mắt cá là đen như hai hạt vừng.

Bất chợt tôi lại nhớ câu thơ ngày xưa U tôi thường đọc mỗi khi Thầy tôi đi te lưới được mớ cá ngần:

“Muốn ăn cơm trắng cá ngần

Video đang HOT

Con ơi chịu khó sớm trưa học hành”.

Ý muốn nói cơm trắng, cá ngần là món ăn sang trọng của những gia đình khá giả. Trẻ em thì phải học hành chăm chỉ, lớn lên mới là người thành đạt…có điều kiện để thưởng thức những món ăn ngon.

Là loài cá nước ngọt, cá ngần (có nơi gọi là cá ngân, cá thủy tinh, cá bún) sống theo từng đàn ở tầng nước mặt. Môi trường sống của cá ngần là sông, hồ nước sạch không bị ô nhiễm, có dòng chảy nguồn nước lưu thông thường xuyên…tạo môi trường sống cho các sinh vật phù du làm thức ăn cho cá ngần.

Quê tôi ở vùng triều của hai con sông Thái Bình và Kinh Thầy có nguồn nước thích hợp để cá ngần sinh sống. Nhớ ngày xưa vào độ tháng năm, tháng sáu khi có lũ tiểu mãn ở đầu nguồn đổ về, nước sông dâng cao lên cả bãi soi. Theo dòng chảy cuộn vào bờ bãi, từng đàn cá ngần bơi ngược dòng trên mặt nước để kiếm mồi và sinh sản. Lúc này muốn bắt cá ngần, người ta dùng te đùn sát mép nước ngược dòng chảy, có hôm chỉ cần đùn một đoạn vài trăm mét đã được mấy cân cá.

Có một cách bắt cá vừa khô ráo, nhàn hạ…lại mang tính giải trí, đó là tìm chỗ có xoáy nước sát bờ, dùng vợt mắt dày có cán dài để vớt cá. Cứ ngồi ở trên bờ, thi thoảng lại xúc vợt, vớt cá. Khi lũ mới về, ngồi vớt vài tiếng đồng hồ cũng được mấy bát cá.

Ngày xưa còn HTX vào mùa này người ta thường tháo nước sông ngoài vào sông nội đồng, để lấy phù xa tưới cho đồng ruộng thêm màu mỡ. Cá ngần theo nước vào sông nội đồng, mấy bác có vó bè kéo một đêm được hàng thúng cá. Sáng hôm sau đem ra chợ bán, đong bằng bát, không ai cân như bây giờ. Giá cũng rất rẻ, chỉ đắt hơn tôm tép một chút thôi.

Bây giờ cá ngần vào mùa này vẫn còn, nhưng rất ít không nhiều như ngày xưa. Do ao hồ, sông ngòi bị san lấp và ô nhiễm nguồn nước, môi trường sống của cá ngần ngày càng bị thu hẹp. Mặt khác cách đánh bắt bây giờ cũng khác, người ta dùng thuyền máy để đẩy te lưới trên sông, thậm chí còn có người dùng te lưới điện để đánh bắt tận diệt…làm vậy cá ngần sinh sản sao kịp với nhu cầu đánh bắt. Cá ngần càng ngày, càng ít và trở nên quý hiếm.

Cá ngần chế biến được rất nhiều món ngon, hợp khẩu vị của nhiều người, như: Chiên ròn, nấu canh chua, rán chả, nấu canh lá hẹ, kho nước mắm với lá gừng…món nào cũng ngon và bổ dưỡng. Có một điều đặc biệt, cá ngần tuy không có sương, nhưng khi nấu chín cá rất dai và mềm ngon lắm!

Cá ngần bây giờ là đặc sản, nhưng nếu môi trường không được cải thiện…thì không biết thế hệ con cháu chúng ta sau này có còn được thưởng thức món cá ngần nữa hay không?

Bánh cáy, đặc sản Làng Nguyễn, Thái Bình

Bánh cáy là món bánh dân dã, xuất xứ từ làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình.

Bánh được làm từ đôi bàn tay khéo léo của những người dân nơi đây. Khi ăn, bánh được cắt từng miếng vuông, thưởng thức cùng với tách trà xanh nóng tạo vị ngọt bùi, chan chát hấp dẫn hòa quyện giữa trà và bánh đem lại cảm giác ấm áp, thân quen của hương vị đồng quê.

Xưa kia, bánh cáy là sản vật của người dân Thái Bình dâng tiến lên vua. Khi nói đến bánh cánh thường khiến nhiều du khách ngỡ rằng bánh được làm từ con cáy bởi trong truyền thuyết cho rằng loại bánh này do thần Cáy ở biển ban cho. Nhưng thực tế, bánh cáy được làm từ gạo nếp cái hoa vàng tròn mẩy, gấc chín đỏ, lạc, vừng rang vàng, mỡ phần, cơm dừa xắt ướp đường, mứt bí dẻo thơm, mạch nha và tinh dầu hoa bưởi. Tất cả nguyên liệu đều được chọn lựa một cách kỹ càng để làm ra loại bánh chất lượng nhất với màu sắc bắt mắt cùng hương vị độc đáo hòa quyện giữa các sản vật đồng quê.

Để làm một chiếc bánh cáy đòi hỏi phải rất công phu từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu chế biến. Gạo nếp được chia làm 2 phần, một phần để đồ xôi với gấc tạo nên màu hồng thắm, phần còn lại đồ xôi với loại quả khác để tạo nên màu vàng tươi. Hai loại xôi này được giã bằng chày như giã bánh giày. Sau khi giã nhuyễn đều, cán mỏng, cắt thành lát như mứt bí rồi sấy khô. Sấy xong cho vào chảo mỡ lợn đang sôi đảo đều tới khi lớp bánh thơm giòn. Các nguyên liệu khác như lạc, vừng được rang vàng giòn, xát bỏ vỏ. Gạo nếp hoa vàng được rang nổ bỏng, nở tung, sạch trấu, dậy mùi thơm. Mỡ lợn khẩu muối đường hơn nửa tháng, đem ra thái nhỏ như hạt lựu, xào ngọt lấy độ trong, giòn. Cà rốt xào nước đường, nước gừng, vỏ quýt tươi được chuẩn bị đầy đủ.Cho các nguyên liệu đã chuẩn bị trộn đều với đường mía, hâm nóng trên chảo đến khi đạt tới mùi thơm kỹ thuật thì đưa vào khuôn gỗ được chuẩn bị sẵn có lót vừng bên trong, nhồi nén cho bánh trở nên cứng, sau đó lấy ra cho vào bao bì, ta sẽ được bánh cáy thành phẩm. Bánh không phơi nắng, không sấy qua lửa nhưng để được rất lâu nếu làm đúng kỹ thuật.

Bánh cáy cắt miếng vuông, nhâm nhi bên tách trà xanh nóng vừa có vị ngọt, bùi, béo, đan xen cùng độ giòn, dẻo, dai, mềm. Đặc biệt, trong bánh cáy còn có vị gừng, do đó, khi thưởng thức bánh trong tiết trời se se lạnh, vị cay nóng của gừng khiến cho người ăn cảm thấy ấm áp và khoan khoái.

Mỗi người thợ làm từng chiếc bánh với tâm huyết, tình cảm gói trọn trong từng miếng bánh thơm ngon cho người ăn cảm giác ngon miệng và cảm giác ấm lòng khi thưởng thức.

Gỏi cá nhệch Diêm Điền món ngon của biển Thái Bình Gỏi cá nhệch là món ăn đặc sản ngon nức tiếng của người dân Diêm Điền người Diêm Điền, Thái Thụy, Thái Bình. Nào các bạn hãy cùng Thế Giới Ẩm Thực cùng tìm hiểu về món gỏi cá nhệch Diêm Điền qua bài viết sau nhé! Gỏi cá nhệch Diêm Điền món ngon của biển Thái Bình Cách làm gỏi cá nhệch...