Cảnh báo ngộ độc khí than sưởi ấm

Sưởi ấm bằng than, củi dễ mất mạng

Lại xảy ra những ca ngộ độc, thậm chí tử vong do hít phải khí độc CO (carbon monoxide), mà nguyên nhân chính là dùng củi, than tổ ong để sưởi ấm

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, cho biết tại đây từng tiếp nhận nhiều trường hợp ngộ độc khí CO do sưởi ấm bằng than củi trong phòng kín dẫn đến hôn mê sâu, tử vong.

Sưởi ấm không đúng cách

Tai nạn ngộ độc khí CO thường gặp nhiều ở miền Bắc và miền Trung vào mùa đông. Câu chuyện thương tâm xảy ra tại một gia đình ở Quảng Bình khiến 2 người chết, 2 người nguy kịch do đốt than để sưởi ấm đặt dưới giường ngủ ngày 3-12 là hồi chuông cảnh báo đến cộng đồng về những nguy hiểm của thói quen sưởi ấm này của người dân, nhất là những gia đình có phụ nữ sau sinh, người cao tuổi hoặc trẻ nhỏ.

Cách đây chưa lâu, Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP HCM cũng đã tiếp nhận cứu chữa bé sơ sinh chưa đầy 1 tháng (ngụ Bình Phước) nguy kịch do hậu quả của việc sưởi ấm. Bé trai nhập viện trong tình trạng sốt cao, lừ đừ, bụng trướng, đặc biệt lưng bị sưng nề, phỏng đỏ. Bệnh nhi được chẩn đoán phỏng độ 2, áp-xe, nhiễm trùng máu. Nguyên nhân là do sau sinh, trời lạnh, người nhà đã đốt than để dưới giường cho hai mẹ con em bé sưởi ấm.

Một trường hợp ngộ độc khí CO do sưởi ấm bằng than củi trong phòng kín, điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: MAI THANH)

Theo giới chuyên môn, khí CO được tạo ra từ các sản phẩm cháy không hoàn toàn của các chất có chứa carbon, là chất khí không màu, không mùi và không gây kích thích, có khả năng khuếch tán mạnh. Trong cơ thể con người, CO có khả năng gắn với Hb cao gấp 200-250 lần so với khí ôxy, tạo thành HbCO (carboxyhemoglobin), làm giảm lượng ôxy trong máu đến các bộ phận như tim, não...

Do vậy, khi bị ngộ độc thường khó phát hiện, đến khi người bệnh nhận biết mình bị nhiễm độc thì đã muộn.

Hầu hết các bệnh nhân bị nhiễm độc nhập viện đều do sưởi ấm không đúng cách, đã sưởi ấm bằng than để trong phòng kín. Điều đáng nói là những bệnh nhân bị nhiễm độc hều hết là sản phụ, trẻ nhỏ và người già. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở, tức ngực, da niêm mạc tái, rối loạn ý thức.

Rất khó phát hiện

Các chuyên gia cảnh báo việc dùng than tổ ong hay than củi để sưởi ấm trong thời tiết giá lạnh là nguy cơ cao làm cho trẻ nhỏ và người già xuất hiện cơn hen phế quản, suy tim mạch; nặng hơn là dẫn đến tình trạng ngộ độc khí, hôn mê sâu; nếu tỉnh thì cũng để lại di chứng là mất trí nhớ.

"Bản thân CO không màu, không mùi vị nên rất khó phát hiện. Khi hít phải khí CO độc này sẽ nhanh chóng ngấm vào máu và "cướp" mất ôxy trong máu, làm nạn nhân đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn, đau ngực và lẫn lộn. Trường hợp hít phải lượng lớn khí CO có thể bất tỉnh và tử vong rất nhanh, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người già mắc bệnh tim, phổi mạn tính. Có đến 40% số người bị ngạt khí CO để lại các di chứng như giảm trí nhớ, giảm tập trung, cơ mặt liệt, vận động bất thường, đi đứng khó khăn, tay chân cứng và run, liệt nửa người..." - BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết.

BS Nguyên khuyến cáo người dân tuyệt đối không đốt than, củi để sưởi ấm hoặc nấu nướng trong không gian kín, kể cả dùng khí gas bởi khi đốt, ôxy sẽ tiêu hao dần, trong khi CO độc hại hoặc CO2 sẽ ngày càng tăng. Phản ứng đốt cháy trong điều kiện thiếu ôxy sẽ hình thành CO ngày càng nhiều. Hai tác động đồng thời này là nguy cơ khiến những người trong phòng kín nhanh chóng rơi vào cái chết "êm dịu" mà bản thân nạn nhân không hay biết.

Ngoài ra, để tránh những sự cố đáng tiếc, tuyệt đối không ngủ trong garage ôtô hoặc để máy nổ, máy phát điện hoạt động ở nơi kín gió (tầng hầm, gầm cầu thang...).

Xử trí ngộ độc khí CO thế nào?

Khi phát hiện nơi nạn nhân bị ngộ độc cần khẩn trương làm thông thoáng không khí bằng cách mở rộng cửa, trước khi đi vào vùng nhiễm độc cần mang mặt nạ phòng độc hoặc khẩu trang ẩm, nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi nguy hiểm để đề phòng khả năng nổ của không khí giàu khí CO. Nếu bệnh nhân thở yếu, ngừng thở phải thổi ngạt ngay bằng hô hấp nhân tạo miệng - miệng hay miệng - mũi và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.