Cảnh báo tình trạng bệnh sởi lây lan nghiêm trọng

Nhiều trẻ mắc sởi vì chưa được tiêm phòng

Sau 4 ngày sốt cao, con gái 13 tháng tuổi của chị Tân (Hai Bà Trưng, Hà Nội) bắt đầu nổi ban khắp người. Đến lúc này chị mới biết con bị sởi chứ không phải sốt virus thông thường.

Theo chị Tân, bé bị sốt từ ngày 29 Tết, khi đó chị đã đưa con đi khám và được bác sĩ cho về theo dõi sốt virus. Đến ngày thứ 4, thấy con vẫn sốt cao 39-40 độ C, nổi ban, quấy khóc, bỏ ăn, chị đưa con đến khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai khám. Tại đây trẻ được chỉ định nhập viện theo dõi.

"Một phần vì con hay ốm vặt, cộng thêm thời gian qua có nhiều trẻ tử vong sau tiêm văcxin nên tôi sợ không dám cho con đi tiêm. Hậu quả là cháu bị lỡ mũi văcxin phòng sởi. Nghĩ lại tôi thấy ân hận quá, con ốm suốt 8 ngày nay rồi", chị Tân buồn bã nói.

Phó giáo sư Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, một tháng trở lại đây khoa tiếp nhận nhiều trẻ bị sởi, phát ban dạng sởi đến khám, ngày đông tới 15-20 cháu. Nhiều trẻ chưa được tiêm phòng sởi do bố mẹ lo ngại các tai biến liên quan đến văcxin xảy ra trong thời gian qua.

Trẻ bị sởi thường sốt cao liên tục, kèm theo viêm kết mạc, chảy nước mắt, nổi ban đỏ... Ảnh: N.P.

Giáo sư Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, không chỉ tại Hà Nội, từ đầu năm 2014 đến nay, dịch sởi còn xảy ra ở Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, và TP HCM với tổng số ca bệnh được khẳng định mắc sởi về xét nghiệm là 203. Trong đó chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi. Điều tra dịch tễ học cho thấy khoảng 80% bệnh nhân chưa được tiêm phòng.

Dù vậy, giáo sư Hiển khẳng định, tình hình dịch không đáng lo ngại vì văcxin sởi đã được triển khai từ nhiều năm nay với tỷ lệ cao, đa số trẻ đã có miễn dịch. Trong thời gian qua dịch xảy ra với quy mô nhỏ, rải rác ở một số tỉnh và đã được kiểm soát sau một thời gian ngắn. Bệnh thường xảy ra vào các tháng lạnh ẩm mùa đông xuân và thời gian sau Tết do tăng giao lưu đi lại tiếp xúc với người mắc bệnh sởi.

Theo ông, bệnh xảy ra ở những trẻ chưa được tiêm, hoặc đã được tiêm một mũi lúc 9 tháng tuổi, hoặc đã được tiêm nhưng vì một lý do nào đó trẻ không có đáp ứng miễn dịch tốt, hoặc trẻ nhỏ sinh ra từ những bà mẹ mà trước đó chưa được tiêm văcxin sởi hay chưa từng mắc sởi. Khi tích lũy đủ lớn số trẻ chưa có miễn dịch thì sẽ xảy ra dịch. Bệnh thường có tính chu kỳ 3-5 năm.

Bên cạnh đó, dịch xảy ra chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc vì những khu vực này, đặc biệt vùng núi, vùng sâu, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ 2 mũi văcxin không cao như các khu vực đồng bằng và thành phố khác.

Khi đã mắc sởi, người đó sẽ có miễn dịch bền vững suốt đời. Vì thế, người lớn ít bị, bệnh thường xảy ra ở trẻ em, chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi, do chưa mắc sởi trước đó hay chưa được tiêm đủ hai mũi văcxin.

"Tỷ lệ tử vong của bệnh sởi ở nước ta rất thấp. Bệnh thường diễn biến nhẹ. Tuy nhiên, bệnh có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như: viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, thậm chí có thể viêm não dễ dẫn đến tử vong, đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng", giáo sư Hiển cho biết.

Giáo sư khuyến cáo, mọi người bất cứ ở lứa tuổi nào nếu chưa mắc sởi bao giờ hoặc chưa được tiêm văcxin sởi đều có khả năng mắc bệnh. Sởi là một bệnh rất dễ lây.

Tiêm văcxin là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Trẻ cần được tiêm 2 mũi, mũi thứ nhất khi trẻ 9 tháng tuổi, mũi thứ hai khi trẻ 18 tháng tuổi. Dù vậy, không có văcxin nào có hiệu quả bảo vệ 100%. Nếu trẻ được tiêm một mũi lúc 9 tháng tuổi, chỉ có 80-85% trẻ có đáp ứng miễn dịch. Nếu trẻ được tiêm thêm mũi văcxin sởi thứ hai lúc 18 tháng tuổi thì tỷ lệ bảo vệ là 90-95%. Sau khi mắc sởi, hoặc sau khi được tiêm đủ 2 mũi văcxin theo lịch tiêm chủng thì có miễn dịch bền vững suốt đời.

Ngoài ra, trẻ cần được nâng cao sức đề kháng của cơ thể bằng cách: ăn uống đủ chất dinh dưỡng; bổ sung hợp lý các vitamin và khoáng chất; tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng; tránh tối đa việc chùi tay lên mắt, mũi, miệng; thường xuyên vệ sinh đường mũi, họng, mắt hàng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường.

Không cho trẻ dùng chung vật dụng cá nhân (khăn mặt, bàn chải, kính, cốc, chén, bát, đũa..), đồ chơi hoặc đồ vật dễ bị ô nhiễm chất tiết mũi họng. Thường xuyên mở cửa sổ, cửa chính để ánh nắng chiếu vào và đảm bảo thông khí cho nhà ở, phòng học...

Khi bé mắc bệnh, cần cách ly và chăm sóc y tế trong 7 ngày kể từ khi phát ban. Để trẻ nằm trong buồng thoáng khí, không nên kiêng khem quá mức, vệ sinh răng miệng và thân thể cho trẻ. Nhỏ mũi, mắt cho trẻ bằng dung dịch nước nhỏ mũi, mắt ngày 3-4 lần. Nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước quả và vitamin B1, C liều cao. Trường hợp sởi có dấu hiệu biến chứng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng phải đưa đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Theo VNE