‘Cơ hội vàng’ cho Hồng Kông trên Con đường tơ lụa

Việt Nam: "Món mồi ngon" đang bị các nước lớn tranh giành ảnh hưởng

Mặc dù là một nước nhỏ trong khu vực Đông Nam Á, nhưng với vị trí chiến lược hết sức đặc biệt, với bờ biển dài 134km ở phía Đông, Việt Nam đang là "con mồi ngon" bị các nước lớn tranh nhau "xâu xé".

Mỹ và Nga tranh nhau giành giật Vịnh Cam Ranh

Cam Ranh là một cảng biển nước sâu ở Việt Nam, được đánh giá là cảng biển nước sâu tốt nhất Đông Nam Á với vị thế chiến lược quan trọng, do đó hiện nay Vịnh Cam Ranh đang trở thành miếng mồi ngon mà hai cường quốc Nga và Mỹ tranh nhau giành lấy.

Một số nguồn tin cho rằng, gần đây Nga đang được Việt Nam cho phép sử dụng căn cứ Cam Ranh để tiếp nhiên liệu cho các máy bay ném bom tại khu vực Thái Bình Dương. Trước việc này, Mỹ đã lên tiếng yêu cầu Việt Nam từ chối Nga với lý do "những hoạt động này có thể làm tăng căng thẳng trong khu vực".

Tại sao Mỹ lại chọn Cam Ranh? Cam Ranh là một căn cứ quân sự có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Mỹ để tái bố trí lực lượng của họ ở Biển Đông nằm trong chiến lược chuyển trục sang Châu Á. Vì một khi nắm được Cam Ranh, Mỹ có thể khống chế được toàn bộ Biển Đông và kênh đào Kra.

USS Salisbury Sound (AV-13) và thủy phi cơ P5M Marlins (Patrol Squadron 40) trong vịnh Cam Ranh năm 1966.

Đối với Nga cũng vậy, tầm quan trọng chiến lược của Cam Ranh cũng không hề nhỏ đối với chính sách của Nga ở Thái Bình Dương. Hiện nay các tàu chiến Nga buộc phải cập bến Cam Ranh để bổ sung thực phẩm và nước uống trên hành trình từ vùng Viễn Đông của Nga đến Vịnh Aden. Sự hiện diện của các máy bay chở dầu Il-78 là một trong những điều khoản trong hiệp định song phương Nga - Việt, theo đó Nga có quyền sử dụng căn cứ quân sự này.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của các máy bay chở dầu Il-78 và tàu chiến Nga tại nơi thuận tiện nhất trong vịnh sâu tại Thái Bình Dương chắc chắn khiến Mỹ không vừa mắt, bởi vì điều này làm ảnh hưởng đến lợi ích của Mỹ trong khu vực. Đây là lý do dễ hiểu khi Mỹ và Nga đều muốn giành chiếm cơ hội sở dụng Vịnh Cam Ranh của Việt Nam.

Cho dù là ai trở lại Cam Ranh đi nữa, rõ ràng điều này sẽ chỉ làm cho tình hình xung quanh vấn đề tranh chấp ở Biển Đông thêm phức tạp và căng thẳng. Bởi lẽ điều này sẽ dẫn đến số lượng các yếu tố ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định tăng lên, cộng thêm cái giá từ sự phức tạp của các chiến dịch bảo vệ lợi ích của Trung Quốc ở Biển Đông cũng sẽ đẩy mạnh. Việc đánh giá mức độ đe dọa đối với Việt Nam theo đó cũng trở nên khó khăn hơn.

Trung Quốc lôi kéo Việt Nam vào "Con đường tơ lụa trên biển"

Gần đây trong cuộc gặp với TBT Nguyễn Phú Trọng, ông Tập Cận Bình có đề cập tới vấn đề mời Việt Nam tham gia sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển của Trung Quốc. Dĩ nhiên là người kêu gọi sự tham gia của các nhà đầu tư, Bắc Kinh không ngừng đề cao "Con đường tơ lụa trên biển" là "một sáng kiến phục vụ thương mại và phát triển, với mục đích chiến lược của nó là cải thiện quan hệ của Trung Quốc với các nước láng giềng Châu Á".

Với bản tính "bá quyền" vốn có của Trung Quốc, chắc chắn lời đề nghị "mật ngọt" này không đơn giản như nhà lãnh đạo Bắc Kinh đã nói. Theo Thiếu tướng Lê Mã Lương: "một cái gì đó rất không rõ ràng và mục tiêu của nó (Trung Quốc) là làm lẫn lộn, để tiến tới một bước cao hơn là để hợp lý hóa cái đường Lưỡi Bò 9 khúc - bây giờ là 10 khúc".

Cần thận trọng với sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển của TQ

Cảng Hải Phòng là điểm nối đầu tiên, nếu có xây dựng, đường xe lửa Vân Nam - Hải Phòng nếu được thiết lập lại, thì rõ ràng lợi ích kinh tế thì không thu được, mà nguy cơ bị xâm lược lãnh thổ lại càng nâng cao. Chưa kể, khi tham gia dự án của Bắc Kinh sẽ kéo theo sự hiện diện ngày càng lớn của các tàu lớn Trung Quốc. Rõ ràng bất kỳ một yếu tố Trung Quốc nào được đưa vào Việt Nam dường như đều ẩn chứa một âm mưu bành chướng đã ăn sâu trong bộ não của các vị lãnh đạo Bắc Kinh.

Việt Nam đứng giữa ngã ba đường

Sự cạnh tranh giữa hai cường quốc của thế giới về một vịnh nhỏ của Việt Nam, hay việc Trung Quốc tìm cách mời Việt Nam tham gia vào dự án lớn của mình, cho cả Nga, Mỹ và Trung Quốc nhìn thấy được một thực tế mới - một thế giới đa cực. Bây giờ, khi những nước không phải lớn nhất và mạnh nhất đang ở trọng tâm chú ý của các cầu thủ lớn, họ vẫn phải tiếp tục hành động độc lập trong lĩnh vực chính trị và kinh tế. Tức Việt Nam phải biết cân bằng quan hệ trên các lĩnh vực với Nga, Trung Quốc và cả Mỹ.

Đối mặt với một Trung Quốc đầy tham vọng, một nước Mỹ luôn muốn vươn cánh tay dài sang Châu Á - Thái Bình Dương, hay một nước Nga đang tìm mọi cách để tranh giành sức ảnh hưởng, Việt Nam sẽ phải làm gì dưới sức ép lớn từ ba bên?

Việt Nam cần phải tỉnh táo để có lựa chọn khôn ngoan nhất

Việt Nam luôn mong muốn hợp tác cùng có lợi với tất cả các nước, chứ không phải là đứng về một bên để chống lại bất kỳ thế lực nào. Do đó, để có thể cân bằng trong hợp tác, cũng như đưa ra được những sách lược đủ mạnh để chống chọi trước những con mắt hau háu nhòm ngó, chỉ trực xâu xé đất nước, Việt Nam cần lắm một nhà lãnh đạo tài ba!

Mai Phạm

Theo Dantri