Con bạn có đang bị bắt nạt ở trường?

Thanh Huyền15:46 18/12/2020

Có những dấu hiệu cho thấy có thể trẻ đang bị bạn bè bắt nạt, bạo hành ở trường mà cha mẹ cần nhận biết để tránh những chuyện đáng tiếc xảy ra.

Gần đây, liên tiếp xảy ra các vụ học sinh (HS) bị đánh hội đồng. Hai vụ tại tỉnh Thanh Hóa và TP.Hà Nội nạn nhân phải nhập viện điều trị. Tiến sĩ – bác sĩ Đinh Thạc, Trưởng khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM), cho rằng có các dấu hiệu để nhà trường, phụ huynh nhận biết nhằm kịp thời ngăn chặn tình trạng đánh hội đồng ở HS và hạn chế thấp nhất những sang chấn tâm lý cho các em.

Chủ yếu rơi vào nhóm tuổi cấp II

Bác sĩ Đinh Thạc cho biết, Khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 1 ghi nhận khá nhiều bệnh nhi tới điều trị do bị bạn bắt nạt, kể cả đánh hội đồng ở trường.

Khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiếp nhận tư vấn, điều trị không ít trường hợp học sinh bị bắt nạt hội đồng

Một trong số các bệnh nhi của bác sĩ Đinh Thạc gần đây là nam sinh T.V.Đ., học lớp Sáu, ngụ Q.Tân Phú (TP.HCM). Đ. được cha mẹ đưa đến gặp bác sĩ vì tìm mọi cách để… đi học trễ. Cô giáo chủ nhiệm phản ánh với gia đình là Đ. thường xuyên tới trường sau khi trống trường đã điểm. Sau đó, mẹ của Đ. lưu ý gọi con dậy sớm hơn, nhưng Đ. lại đối phó bằng cách thay đồ chậm chạp, ăn sáng rất lâu…

Người mẹ để ý thấy con luôn nhìn đồng hồ, mặc dù muộn giờ nhưng chẳng có vẻ gì là đang vội nên sinh nghi. Khi mẹ gặng hỏi, Đ. chỉ im lặng và đưa ra những lý do không hợp lý. “Nói chuyện với Đ. tôi mới biết cậu bé bị một số bạn bè ở trường trêu chọc do quá mập. Không nhịn được, cậu bé phản kháng thì bị một nhóm bạn đánh. Để tránh chạm mặt với nhóm bạn này, Đ. cố tình đi học muộn hơn”, bác sĩ Đinh Thạc kể.

Trường hợp khác tới khám tâm lý cũng là HS cấp II, ngụ Q.Tân Bình. Nữ sinh này bị một nhóm bạn chặn đánh gây hoảng sợ tới mức không dám đi học chỉ vì học quá giỏi. M. kể, lúc làm bài kiểm tra, bạn xin chép bài nhưng M. không trả lời. Vì lý do này, mấy bạn chặn đánh M. để dằn mặt.

Theo bác sĩ Đinh Thạc, bắt nạt hội đồng chủ yếu rơi vào nhóm tuổi cấp II. Ở độ tuổi này, các em đang dậy thì, dần trở thành người lớn nhưng suy nghĩ lại chưa trưởng thành. Tuổi này các em biết hết về sai và đúng nhưng lại chưa nhận thức được sâu sắc nên xảy ra tình trạng biết sai mà vẫn làm. Những HS đi bắt nạt, đánh bạn thực ra tâm lý là muốn chứng tỏ bản thân, muốn gây sự chú ý. Đó là lý do tại sao sau khi đánh bạn, các em lại quay video đăng lên mạng như một chiến công để khoe với mọi người.

Cách sớm nhận biết trẻ bị bắt nạt

Video đang HOT

Bác sĩ Đinh Thạc đưa ra một số dấu hiệu cảnh báo nguy cơ trẻ bị bắt nạt. Trước tiên là đối tượng dễ bị bắt nạt hội đồng: có khiếm khuyết về hình thể (mập quá, ốm quá, cao quá, thấp quá…), học yếu hoặc học quá giỏi, có biệt tài, có hoàn cảnh gia đình đặc biệt (gia đình bố mẹ ly hôn, gia đình hoàn cảnh khó khăn, thậm chí là giàu quá), thiên hướng giới tính khác với tự nhiên (bé trai mà thích làm đẹp như bé gái, bé gái mà thích ăn mặc như bé trai)…

Tiếp đến là những HS có khuynh hướng hung tính, nguy cơ bắt nạt và đánh bạn: những trẻ sống trong môi trường bị bạo hành, không đầy đủ cha mẹ, học yếu.

Có những dấu hiệu cho thấy có thể trẻ đang bị bắt nạt, bạo hành mà cha mẹ cần để ý để nhận biết, như: không muốn đi học (cố tình đi muộn, đi con đường khác), học hành giảm sút, đêm ngủ nói mớ, đi học về quần áo bị xộc xệch, liên tục xin tiền (bị trấn lột), không tham gia các hoạt động tập thể của trường, lớp. Một số HS bị bắt nạt sẽ giải tỏa tâm lý bằng cách về nhà rất cộc cằn và phản ứng dữ dội với người nhà.

Khi thấy bất thường, việc đầu tiên cha mẹ cần làm là lắng nghe câu chuyện của con để biết nguyên nhân vì sao con bị đánh, bị bắt nạt. Tất nhiên, không phải lúc nào các em cũng chia sẻ. Cha mẹ cần nhanh chóng liên lạc với giáo viên chủ nhiệm nói rõ tình hình, từ đó phối hợp chặt chẽ, hiểu rõ hơn các mối quan hệ bạn bè trong lớp của con. Trẻ dễ bị bắt nạt khi ở một mình trong giờ ra chơi, đầu và sau giờ học.

Để khắc phục điều này, phụ huynh hãy dành thời gian đưa đón con và đừng đón con muộn. Nếu thấy có cha mẹ thường xuyên đưa đón, nhóm bạn định bắt nạt cũng sẽ ngần ngại hơn. Đồng thời khuyên con hãy kết bạn, hòa đồng với bạn bè. Chỉ kẻ yếu, kẻ cô độc mới dễ bị bắt nạt.

Về phía nhà trường, với những HS có biệt tài, học quá giỏi, khi khen thưởng các em cũng phải tế nhị và khéo léo. Thầy cô đôi khi vô tình khen nhưng lại đem các HS yếu ra so sánh, gây mất đoàn kết và nảy sinh đố kỵ giữa các em. Nhà trường cũng nên thành lập tổ phản ứng nhanh được tập huấn kỹ năng để kịp thời ngăn chặn bạo hành học đường, đừng để tình trạng các HS đánh nhau chán chê, quay clip, đăng lên mạng rồi mới biết thì đã quá muộn màng.

Đánh bạn có thể là biểu hiện tâm lý bị rối loạn

Khi chẳng may có vụ bắt nạt, đánh hội đồng xảy ra, tôi thấy người lớn có lúc xử lý chưa chuẩn. Ví dụ quá bức xúc vì con bị đánh, cha mẹ tới trả thù bạn của con. Làm như vậy là sai, cho dù hành động đánh bạn của các em không đúng. Nhà trường cũng vậy, đôi khi dưới sức ép của gia đình HS bị đánh, cuống quá lại đưa ra thất sách là đuổi học những HS đánh bạn. Các em còn nhỏ, điều gia đình, nhà trường và xã hội cần làm là giáo dục, dạy dỗ. Đưa ra các hình phạt nhưng phải cho các em có cơ hội sửa đổi.

Những HS cá biệt, có hung tính, ngoài giáo dục về đạo đức, thầy cô cần cho các em tham gia tích cực các bài tập nhóm, hoạt động mang tính chất tập thể. Khi phân bài tập nhóm hãy ghép các em này với những em có tính cách trái ngược để các em thân thiện, chan hòa hơn với các bạn. Thậm chí, đánh bạn còn có thể là biểu hiện tâm lý bị rối loạn, các em cần được tư vấn và điều trị tâm lý.

Bác sĩ Đinh Thạc

Cách nào hạn chế tổn thương tâm lý trẻ em sau bão lũ?

Hiện nay, các tỉnh miền Trung đang phải gánh chịu hậu quả nặng nề do bão lũ gây ra. Trẻ em là đối tượng mong manh, dễ bị thương tổn tâm lý trầm trọng nhất.

Người lớn chính là chỗ dựa còn lại cho con trẻ sau bão lũ đau thương - Ảnh: Sơn Vinh

Hiện nay, các tỉnh miền Trung đang phải gánh chịu hậu quả nặng nề do bão lũ gây ra. Trẻ em là đối tượng mong manh, dễ bị thương tổn tâm lý trầm trọng nhất. Chúng tôi đã trao đổi với tiến sĩ - bác sĩ Đinh Thạc, Trưởng khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM) về giải pháp nhằm giảm nhẹ và giúp trẻ vượt qua đợt sốc tâm lý này.

Phóng viên: Bác sĩ đánh giá thế nào về các mức độ chấn thương tâm lý mà trẻ em vùng lũ của nước ta đang phải gánh chịu?

Tiến sĩ - bác sĩ Đinh Thạc: Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) tại Việt Nam, khoảng 2,5 triệu trẻ em tại miền Trung bị tác động do đợt bão lũ vừa qua. Điều đó có nghĩa là các bé phải gánh chịu sự mất mát người thân, nhà cửa, tài sản; chịu tổn thương về thực thể (vết thương trên cơ thể, gãy tay, chân...); không được đến trường (cô lập với các mối quan hệ thầy cô và bạn bè); cuộc sống hoàn toàn bị đảo lộn... Từ những áp lực trên khó có trẻ nào không bị rối loạn về tâm lý. Qua đó, chúng ta cần nhạy bén nhận biết các dấu hiệu tâm lý bất thường ở trẻ thì mới có thể giúp đỡ các bé kịp thời.

- Cụ thể, người lớn cần lưu ý điều gì ở trẻ để có thể hỗ trợ kịp thời, thưa bác sĩ?

- Tôi chia trẻ em ra thành ba nhóm đối tượng theo độ tuổi: trẻ mầm non, tiểu học và thiếu niên. Ở mỗi nhóm tuổi này, trẻ sẽ có các biểu hiện sang chấn tâm lý khác nhau từ nhẹ tới nặng.

Trước tiên, đối với nhóm trẻ mầm non, triệu chứng rối loạn tâm lý ban đầu có thể từ những thay đổi cảm xúc nhẹ như quấy khóc, bỏ ăn, đeo bám người chăm sóc, sợ hãi tiếp xúc với người lạ. Nặng hơn nữa, nhóm trẻ này sẽ bị rối loạn giấc ngủ do quen ngủ giường, ngủ võng nay hoàn cảnh sống bị thay đổi không thích nghi kịp, như ngủ không sâu, giật mình thảng thốt và thức giấc nhiều lần.

Các bé từ ba đến bốn tuổi khi trực tiếp chứng kiến thảm họa như sụt lún đất, nhà cửa bị cuốn trôi... rất dễ gặp ác mộng, luôn hoảng sợ vô cớ. Nghiêm trọng hơn nữa, nếu chẳng may bị mất đi cha hoặc mẹ, người thân thường xuyên gắn bó chăm sóc mình, những bé này có nguy cơ bị rối loạn thần kinh (hung hăng, cáu gắt, tè dầm).

Tiếp đến, với nhóm trẻ ở độ tuổi tiểu học, các bé đã nhận thức được mọi thứ xung quanh, có suy nghĩ và cảm nhận sâu sắc hơn. Bởi thế, cú sốc tâm lý cũng để lại hậu quả nặng nề hơn. Đa phần ở tuổi này các bé sẽ tĩnh lặng chứ không quấy khóc như nhóm trẻ mầm non, tránh tiếp xúc với mọi người, lầm lì, nặng hơn nữa là rơi vào trạng thái trầm cảm nếu không được can thiệp kịp thời.

Cuối cùng, đối tượng dễ gặp nguy hiểm hơn cả là nhóm trẻ trong độ tuổi vị thành niên. Các trẻ này từ nhiễu loạn tâm thần rất dễ rơi vào trạng thái trầm cảm kéo dài, khi không tự cân bằng cảm xúc được sẽ có nguy cơ hướng tới hành vi tự làm tổn thương bản thân, thậm chí là tự tử.

- Như vậy có giải pháp nào để giúp trẻ hạn chế tối đa các tổn thương về tâm lý?

- Để làm được điều này cần sự góp sức không chỉ từ gia đình, chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội mà còn cả nhà trường.

Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương sau bão lũ - Ảnh: S.V.

Trước tiên, về phía người lớn, mặc dù rất đau thương bởi vừa mất đi những người thân yêu, bỗng dưng trở thành không nhà cửa nhưng phải sớm ổn định lại cảm xúc của mình. Người lớn trong cuộc phải hiểu rằng mình là chỗ dựa còn lại cho con trẻ, nếu người lớn hoảng sợ thì chắc chắn sẽ tác động không tốt tới tâm lý các bé, làm trẻ bị hoảng loạn theo.

Đau thương xảy ra đã xảy ra rồi, cần phải tiếp tục sống. Trẻ con không tự bảo vệ được mình, các bé cần được chăm sóc, che chở, chính vì thế những người lớn cần kiểm soát cảm xúc của mình trước mặt các bé để các bé cảm thấy an tâm.

Tiếp theo, nhà trường cần sớm dọn dẹp, mau chóng tổ chức, sắp xếp để sớm ổn định việc học hành cho trẻ. Khi được quay lại trường lớp, trẻ sẽ thoát khỏi trạng thái bị cô lập, gặp gỡ giao tiếp với bạn bè, thầy cô, công việc học tập khiến trẻ hướng mối quan tâm sang nhiều hoạt động tích cực. Đây chính là cách hiệu quả nhất để làm lành vết thương lòng, giải tỏa áp lực tâm lý đang bị kìm nén. Nhờ trường lớp, thầy cô, bạn bè, trẻ sẽ dần tìm ra cách quên đi các ký ức đau buồn vừa xảy ra.

Ngoài ra, với những trẻ đã mất đi tất cả người thân, mồ côi cha mẹ, chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội có chức năng cần khẩn trương tìm mái ấm mới cho các bé. Các bé phải ổn định nơi ăn chốn ở, có người chăm sóc thì mới tính tới chuyện hồi phục tâm lý.

Sau khi làm được những bước như kể trên, người thân trong gia đình, thầy cô cần khuyến khích, gợi mở để trẻ có cơ hội nói ra cảm xúc của bản thân về những gì vừa trải qua. Cần phải đối diện sự thật rồi tìm cách thảo luận với trẻ để biết trẻ đang nghĩ gì thì mới cùng trẻ vượt qua được nút thắt tâm lý này.

Khi trò chuyện với trẻ, nhà trường cũng nên lồng ghép các bài học về kỹ năng sống đúc kết được sau đợt thiên tai thảm khốc vừa qua. Như vậy, thay vì hoảng sợ lẩn tránh, ám ảnh thì trẻ sẽ cảm thấy tự tin, an tâm hơn khi được chỉ dẫn cách làm sao thoát hiểm nếu chẳng may gặp tình huống tương tự.

Bác sĩ Đinh Thạc lưu ý, sau thiên tai, trẻ gánh chịu tổn thương tâm lý sẽ không có hứng thú ăn uống, tinh thần uể oải, từ đó tổng trạng bị ảnh hưởng, đề kháng suy giảm, rất dễ mắc phải các bệnh nhiễm trùng. Các cơ quan chức năng cần nhanh chóng dọn dẹp vệ sinh để môi trường sống của trẻ được an toàn.

Thay đổi thói quen để phòng cảm cúm trong mùa lạnh Khi thời tiết chuyển lạnh, sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm, làm cảm lạnh xuất hiện. Dù ít nguy hiểm hơn so với cúm nhưng nếu không có các biện pháp phòng bệnh phù hợp, thì một đợt cảm lạnh nhẹ cũng có thể là tiền đề cho các yếu tố gây bệnh cho cơ thể. Cảm lạnh có...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tang lễ Giáo hoàng Francis: Mộ phần đơn giản và thánh đường không ngủ01:37

Xử lý bãi giữ xe máy 'chặt chém' 100.000 đồng sau xem diễu binh09:49

Điều gì khiến con gái 55 tuổi cõng mẹ 100 tuổi đi xem diễu binh 30.4?09:05

Người phụ nữ đi xe máy vượt đèn đỏ ngay trước mặt CSGT, lập tức bị tuýt còi01:06

Danh tính 4 người tử vong vụ lật xe khách ở Tam Đảo10:44

Công an vào cuộc vụ phát hiện nhiều bộ xương trong hang đá ở Nghệ An10:12

Clip lốc xoáy kéo dài 10 phút làm tốc mái, sập 24 căn nhà01:11

Lật xe khách 35 chỗ ở Tam Đảo, 3 người tử vong, 14 người nhập viện cấp cứu11:18

Nghe lại bản tin chiến thắng 30/4/197509:15

Iran công bố nguyên nhân vụ cháy nổ thảm khốc ở cảng01:49

Những nguyên nhân chính khiến drone mất kiểm soát, rơi rụng khi bay trình diễn06:02

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hoàn thiện hệ thống pháp luật bảo vệ dữ liệu cá nhân

10:03:28 01/05/2025

Vì vậy, việc tăng cường bảo vệ quyền cá nhân của người dân, như quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân, hạn chế chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới sẽ góp phần tránh nguy cơ rò rỉ thông tin dữ liệu, giảm thiểu tình trạng lừa đảo.

Nỗ lực bao phủ vaccine sởi, tạo miễn dịch cộng đồng

09:42:09 01/05/2025

Để đạt được mục tiêu tiêm phòng, chống bệnh sởi đợt 3 năm 2025 theo kế hoạch, đợt này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã cấp 4.800 liều vaccine phòng bệnh sởi cho 12 Trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh tổ chức tiê...

Báo động vi nhựa làm 356.000 người tử vong mỗi năm do bệnh tim

09:34:38 01/05/2025

Các nhà khoa học lý giải rằng sự bùng nổ công nghiệp sản xuất nhựa cùng với các quy định quản lý còn hạn chế ở những khu vực này có thể là nguyên nhân dẫn đến mức độ phơi nhiễm cao hơn.

5 món ăn vặt lý tưởng bà bầu nên mang theo khi đi du lịch

09:24:28 01/05/2025

Nên chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chế biến và bảo quản theo đúng tiêu chuẩn. Loại bỏ các loại hạt có biểu hiện nhiễm nấm mốc hay biến chất dễ nhiễm độc tố aflatoxin gây ngộ độc.

Điều gì xảy ra với cơ thể khi uống trà xanh sai thời điểm?

09:07:43 01/05/2025

Với người đang sử dụng thuốc chống đông máu, bác sĩ Vũ khuyên không nên dùng trà xanh, bởi trong lá trà chứa vitamin K hoạt chất có thể làm giảm hiệu quả của thuốc.

Trị phồng rộp da do cháy nắng

09:05:06 01/05/2025

Các vết phồng rộp da do ánh nắng mặt trời thường gây đau và ngứa và có thể rỉ dịch khi vỡ ra. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, hầu hết các vết phồng rộp do ánh nắng mặt trời có thể được điều trị tại nhà và lành trong vòng vài tuần.

3 loại trà tốt cho người tăng huyết áp

08:59:43 01/05/2025

Ngược lại, nếu cơ cấu chế độ ăn uống không hợp lý và thường xuyên ăn các bữa ăn nhiều calo, nhiều chất béo, nhiều muối có thể làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp.

Loại cây được ví như 'thần dược' cho sức khỏe, người Việt lại chỉ trồng làm cảnh

08:53:36 01/05/2025

Một số nghiên cứu cho thấy gel nha đam có thể có lợi cho sức khỏe răng miệng. Khả năng kháng khuẩn và kháng viêm của nha đam có thể giúp giảm viêm nướu, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây sâu răng và hôi miệng.

9 loại rau giàu tinh bột tốt cho sức khỏe toàn diện

08:51:38 01/05/2025

Rau giàu tinh bột là rau có hàm lượng carbohydrate và calo cao hơn so với các loại rau khác. Dưới đây là danh sách 9 loại rau giàu tinh bột mà bạn nên bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày.

Dấu hiệu ảnh báo bạn đang bị loãng xương

08:46:00 01/05/2025

Theo thống kê toàn cầu, có khoảng 1/3 phụ nữ và 1/8 nam giới mắc loãng xương. Tuy nhiên, bệnh vẫn còn bị xem nhẹ, đặc biệt ở nam giới, khi họ ít có thói quen đi khám sức khỏe định kỳ hay đo mật độ xương.

Ai nên tầm soát nhồi máu cơ tim?

08:43:37 01/05/2025

Mặc dù nhồi máu cơ tim có thể đến đột ngột và đầy đau đớn, nhưng thực tế, quá trình hẹp nghẽn mạch máu đã âm thầm diễn ra trong nhiều năm mà chúng ta không hề hay biết.

Cảnh giác tình trạng say nắng, say nóng ở trẻ nhỏ khi tham dự lễ diễu binh

15:01:47 30/04/2025

Việc vui chơi ngoài trời quá lâu, đứng xem sự kiện giữa đám đông hay đơn giản là di chuyển dưới nắng, đều có thể khiến trẻ rơi vào tình trạng say nắng say nóng mà người lớn không kịp nhận ra.