Cuba – Nga nỗ lực làm sâu sắc hơn mối quan hệ song phương

Cơ hội hợp tác mới với các đối tác truyền thống

Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel đã trở về La Habana, kết thúc tốt đẹp chuyến công du 10 ngày tới bên kia bờ Đại Tây Dương, bắt đầu từ ngày 16/11.

Tại các chặng dừng chân, Cuba và các nước đối tác đều khẳng định sẵn sàng mở rộng quan hệ song phương, dựa trên nền tảng vững chắc là tình hữu nghị truyền thống.

Ngày 22/11/2022, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel (trái) trong chuyến thăm Nga cho biết Cuba đánh giá cao những nỗ lực và vai trò của Nga trong việc định hướng thế giới theo hướng đa cực và mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Moskva. Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, Nga và Cuba cần tăng cường hợp tác dựa trên nền tảng vững chắc của tình hữu nghị truyền thống. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong chuyến thăm nước ngoài quan trọng nhất của Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, các nhà lãnh đạo Algeria, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc đều bày tỏ tình đoàn kết và sự ủng hộ dành cho đảo quốc Caribe. Các bên đều nhất trí tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại và tài chính, qua đó nâng tầm quan hệ song phương.

Tại Algeria, điểm dừng chân đầu tiên của Chủ tịch Miguel Díaz-Canel, Tổng thống nước chủ nhà Abdelmadjid Tebboune đã tuyên bố hủy lãi suất khoản nợ của Cuba đối với quốc gia Bắc Phi, đồng thời hoãn thanh toán các khoản nợ này nhằm giảm bớt những khó khăn mà Cuba đang phải đối mặt. Algeria còn quyết định tặng một nhà máy điện Mặt Trời cho Cuba và nối lại nguồn cung cấp nhiêu liệu với mục đích giúp đảo quốc Caribe xoa dịu tình trạng thiếu điện kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống. Hai nước cũng nhất trí tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, năng lượng tái tạo, văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ, y tế và dược phẩm, vốn là thế mạnh của Cuba.

Đây là lần đầu tiên ông Díaz-Canel đến thăm một quốc gia thuộc Liên minh châu Phi (AU) với tư cách là nguyên thủ quốc gia. Cuba là quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Algeria 60 năm trước sau khi nước này thoát khỏi chế độ thực dân.

Chuyến thăm của Chủ tịch Cuba tới Nga thu hút sự chú ý đặc biệt khi cả hai nước đều đang đối mặt với các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương Tây. Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh trong bối cảnh hiện nay, Nga và Cuba cần tăng cường hợp tác dựa trên nền tảng vững chắc của tình hữu nghị truyền thống. Ông Putin cũng khẳng định Nga đã và sẽ tiếp tục ủng hộ cuộc đấu tranh giành độc lập và chủ quyền của nhân dân Cuba, chống lại mọi hình thức trừng phạt và bao vây cấm vận. Về phần mình, Chủ tịch Díaz-Canel cho biết Cuba đánh giá cao vai trò của Nga trong việc định hướng thế giới theo hướng đa cực và mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Moskva.

Như một điểm nhấn trong chuyến thăm, hai nhà lãnh đạo đã tham dự lễ khánh thành tượng đài lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro tại thủ đô nước Nga, biểu tượng cho mối quan hệ khăng khít và bền chặt giữa La Habana và Moskva.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan nhấn mạnh rằng chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel sẽ là một dấu mốc mới trong quan hệ giữa hai nước. Ông Erdogan khẳng định coi trọng việc tăng cường hợp tác và đoàn kết với Cuba, một trong những đối tác chính của Thổ Nhĩ Kỳ tại Mỹ Latinh.

Hai nước đã ký kết 6 thỏa thuận trong các lĩnh vực truyền thông và liên lạc, văn hóa và ngoại giao; thảo luận các biện pháp nhằm thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, du lịch, xây dựng, nông nghiệp, phát triển, y tế và môi trường. Thổ Nhĩ Kỳ và Cuba tái khẳng định quyết tâm hướng tới việc phát triển quan hệ chính trị giữa hai nước, nhất trí tăng cường trao đổi bằng cách tận dụng những cơ hội sẵn có, cũng như đẩy mạnh hợp tác song phương, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo, du lịch, xây dựng, giáo dục, nông nghiệp và văn hóa. Bất chấp những rào cản do bao vây cấm vận, hai bên cùng bày tỏ mong muốn tăng kim ngạch thương mại song phương lên 200 triệu USD.

Đây là chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ đầu tiên của một lãnh đạo cao nhất Cuba kể từ khi Tổng tư lệnh cách mạng Fidel Castro qua đời. Ông Díaz-Canel thậm chí còn quay trở lại Thổ Nhĩ Kỳ trên đường về từ Trung Quốc và gặp gỡ các doanh nghiệp tại Istanbul.

Trong chuyến thăm Trung Quốc lần thứ tư kể từ năm 2013, Bắc Kinh và La Habana đã ra Tuyên bố chung về việc làm sâu sắc hơn quan hệ song phương trong thời đại mới. Trung Quốc khẳng định sẵn sàng mở rộng hợp tác thực chất với Cuba, đồng thời tăng cường phối hợp và hợp tác trong các vấn đề khu vực và toàn cầu, cùng nhau thúc đẩy xây dựng chủ nghĩa xã hội mang đặc trưng quốc gia. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh dù tình hình quốc tế có biến động ra sao, tình hữu nghị lâu dài giữa Trung Quốc với Cuba sẽ không thay đổi. Trung Quốc ủng hộ Cuba theo đuổi con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhân chuyến thăm, Chính phủ Trung Quốc đã thông báo tặng La Habana 100 triệu USD.

Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) và Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel Bermudez (trái) tại lễ đón ở Bắc Kinh, ngày 25/11/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Trong khi đó, ông Miguel Díaz-Canel Bermudez khẳng định việc phát triển quan hệ với Trung Quốc là một trong những ưu tiên trong chính sách đối ngoại của La Habana. Cuba sẵn sàng tăng cường hợp tác với Trung Quốc trong các lĩnh vực then chốt như kinh tế, thương mại, tài chính, ngư nghiệp, kinh tế số, năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng nhằm ứng phó tốt hơn với các tình huống phức tạp và thách thức nghiêm trọng, đồng thời đưa quan hệ song phương lên một tầm cao mới.

Chủ tịch Cuba Díaz-Canel là nguyên thủ quốc gia Mỹ Latinh và Caribe đầu tiên được Bắc Kinh đón tiếp kể từ Đại hội XX Đảng Cộng sản Trung Quốc tổ chức vào tháng trước, thể hiện tình hữu nghị đặc biệt giữa hai nước và hai đảng. Cách đây 62 năm, Cuba là quốc gia Mỹ Latinh và Caribe đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.

Có thể thấy, Chủ tịch Miguel Díaz-Canel đã có chuyến công du thành công và đạt được nhiều thỏa thuận thiết thực, mở ra những cơ hội hợp tác mới giữa Cuba với các nước đối tác truyền thống, đặc biệt là trong các lĩnh vực kinh tế và năng lượng, một trong những vấn đề cấp thiết của đảo quốc Caribe hiện nay.

Đây là một chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng với Cuba. Đại tướng Raúl Castro đã đích thân tiễn Chủ tịch Díaz-Canel lên đường. Tháp tùng Chủ tịch Cuba trong chuyến công du này có Bộ trưởng Ngoại giao Bruno Rodríguez Parrilla, Phó Thủ tướng Ricardo Cabrisas, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế và Kế hoạch Alejandro Gil, Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Rodrigo Malmierca Díaz, Bộ trưởng Y tế José Ángel Portal Miranda và tân Bộ trưởng Năng lượng và Khai khoáng Vicente de la O Levy cùng nhiều quan chức cấp cao khác, thể hiện ưu tiên và mong muốn của đảo quốc Caribe thúc đẩy hợp tác kinh tế và thương mại.

Hoàn thành mục tiêu đã đề ra, chuyến thăm lần này của Chủ tịch Miguel Díaz-Canel góp phần tạo động lực mới để phát triển quan hệ song phương, thúc đẩy tình hữu nghị và hợp tác không ngừng phát triển giữa Cuba với các đối tác truyền thống.