Hành trình từ con gà nhỏ bào chế thành vắcxin thương hiệu Việt

Mỗi con gà siêu trứng của Pháp mới một ngày tuổi giá khoảng 200.000 đồng, gần 10 năm trước được vận chuyển về Việt Nam.

Số gà này được đưa về Viện Vắcxin và Sinh phẩm Y tế (IVAC) ở Nha Trang. Chúng được nuôi để phục vụ dự án nghiên cứu sản xuất vắcxin cúm từ công nghệ cấy phôi trứng gà. Dự án bắt đầu triển khai từ năm 2010. Ngày 25/9 IVAC công bố sản xuất thành công hai loại vắcxin cúm mùa và cúm H5N1 made in Việt Nam.

Hai vắcxin vừa được Việt Nam sản xuất thành công. Ảnh: Xuân Ngọc

Theo tiến sĩ Dương Hữu Thái, Viện phó IVAC, để có được thành công hôm nay, nhóm nghiên cứu đã trải qua không biết bao lần thất bại , đôi lúc nản muốn bỏ cuộc.

Hai vắcxin đều được bào chế dựa vào công nghệ nuôi cấy trên trứng gà có phôi. Để làm điều này phải có nguồn nguyên liệu là trứng gà đạt tiêu chuẩn chất lượng dùng cho sản xuất vắcxin sử dụng được cho người. Nếu trứng gà không sạch, vắcxin sẽ không đạt chất lượng tinh khiết để đưa vào cơ thể người.

Nhóm nghiên cứu đã đi nhiều nơi để tìm nguồn trứng gà sạch cũng như tìm kiếm giống gà đưa về nuôi dưỡng, đẻ trứng lấy phôi. Kết quả nghiên cứu không như mong muốn, vì chất lượng trứng cũng như giống gà không phù hợp với yêu cầu để thực hành các thí nghiệm lâm sàng tạo ra vắcxin.

Chẳng hạn, trứng gà kích cỡ lớn nhỏ khác nhau, phôi trong trứng không đồng nhất khiến việc nghiên cứu, sử dụng trong hệ thống thiết bị gặp khó khăn. “Tình trạng này kéo dài, mọi người bắt đầu nản, song nghĩ đến nếu hình thành được vắcxin phòng bệnh cứu người thì tất cả lại nỗ lực”, tiến sĩ Thái nhớ lại.

Trong lúc đang “đau đầu” tìm giải pháp thì tình cờ nhóm nghiên cứu phát hiện có giống gà đặc chủng siêu trứng của Pháp tương đối phù hợp. Giống gà này cung cấp trứng có chất lượng và kích thước phù hợp sản xuất vắcxin. Sau khi khảo nghiệm, IVAC được Bộ Nông nghiệp cho phép nuôi và kinh doanh giống gà này tại Việt Nam.

IVAC khi ấy quyết định mua giống gà Pháp về thử nghiệm. Mỗi con giống được bán với giá trung bình khoảng 200.000 đồng, mới được một ngày tuổi đã phải vận chuyển từ Pháp về Việt Nam.

Video đang HOT

“Thoạt đầu mới đưa về trung tâm chúng không hợp thổ nhưỡng nên thường bệnh và phát triển không như mong muốn. Chúng tôi phải dành nhiều thời gian tìm hiểu, học hỏi rồi lên phương án nuôi đàn gà hợp lý để có kết quả tốt nhất”, ông Thái cho biết.

Quá trình nuôi dưỡng theo chế độ đặc biệt. Toàn bộ quy trình nuôi khép kín và được kiểm soát chặt chẽ về dịch bệnh, môi trường và thức ăn. Đặc biệt, đàn gà được bảo đảm không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh như tiếng ồn, nhiệt độ phải ổn định…

Nhân viên chăm sóc túc trực thường xuyên, khi vào trại phải mặc đồ bảo hộ và đảm bảo an toàn vệ sinh, khi ấy trứng gà mới đủ điều kiện đảm bảo sản phẩm vắcxin sạch dùng cho người.

Sau 5 tháng nuôi, gà bắt đầu đẻ trứng. Trứng được phân loại cho vào máy ấp 11 ngày đến lúc có phôi lẫn túi nước (gọi dịch niệu đệm), các nhà khoa học bắt đầu tiêm virus cúm mùa và H5N1 vào phôi trứng. Quá trình nuôi cấy ngày khoảng ba ngày, đến lúc virus phát triển túi dịch thì hút dịch chứa virus ra ngoài.

Viện phó IVAC chia sẻ: “Lúc này, chúng tôi bắt đầu tinh chế, lọc tách để lấy virus và dùng hóa chất để diệt virus. Bản thân virus lúc này không còn khả năng gây bệnh song vẫn giữ nguyên đặc tính ban đầu. Chúng tôi dùng sản phẩm này để bào chế sản xuất ra vắcxin”.

Tiến sĩ Thái kể lại 10 năm nghiên cứu sản xuất vắcxin cúm. Ảnh: Xuân Ngọc

Hiện, Viện có hai nhà nuôi 14.000 con gà sạch, cho ra đời 3 triệu quả trứng mỗi năm tương ứng với 3 triệu liều vắcxin được bào chế từ đây. Dự kiến năm tới, hai loại vắcxin cúm này được cấp phép lưu hành, giá trung bình 80.000 đồng đến 100.000 đồng một liều.

Hai vắcxin đã trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm lâm sàng với hơn 2.000 người 18-60 tuổi. Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học quốc gia, Bộ Y tế, cũng đã nghiệm thu sản phẩm. Hai loại vắcxin được đặt tên là IVACFLU-S phòng 3 chủng virus H1N1, H3N2, B và IVACFLY phòng chống cúm A/H5N1. IVACFLU-S được bào chế dưới dạng dung dịch tiêm, không màu hoặc màu trắng mờ. Vắcxin dùng cho cả người lớn và trẻ em.

Tiến sĩ Thái nói rằng ông từng làm nhiều đề tài khoa học nhưng sẽ nhớ mãi khoảng thời gian cùng các cộng sự tìm tòi, sản xuất ra vắcxin cúm mùa và H5N1. “Đó là một hành trình đầy cam go, song thật sự kỳ diệu đối với người làm khoa học như chúng tôi khi biến những ý tưởng từ bản thảo trên giấy thành hiện thực và được công nhận dự án xuất sắc”, tiến sĩ chia sẻ.

Tiến sĩ Nguyễn Tuyết Nga, đại diện Tổ chức Quốc tế về Y tế Toàn cầu (PATH) đánh giá: “Hai vắcxin được sản xuất thành công sẽ hỗ trợ rất nhiều trong việc giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong tương lai”.

Đại diện WHO, ông Guido Torelli nhìn nhận sản xuất hai loại vắcxin này rất phức tạp, nhưng những người nghiên cứu đã tận dụng được những điều kiện tốt nhất để thành công. “Việt Nam đã sản xuất được vắcxin cho thấy có thể tự chủ được nguồn vắcxin khi xảy ra dịch bệnh”, ông Guido Torelli nói.

Chuyên gia nghiên cứu vắcxin trong phòng thí nghiệm. Ảnh: Xuân Ngọc

Từ năm 2010, Tổ chức Quốc tế về Y tế Toàn cầu (PATH) đã hợp tác Bộ Y tế xây dựng kế hoạch dài hạn sản xuất và sử dụng vắcxin cúm, hướng dẫn thử nghiệm lâm sàng, đăng ký vắcxin cúm. Viện Vắcxin và Sinh phẩm y tế cùng cơ quan Nghiên cứu Phát triển tiên tiến về Y sinh học, Tổ chức Y tế Thế giới nghiên cứu sản xuất vắcxin từ công nghệ trứng gà có phôi.

Ngoài ra PATH cũng đang hỗ trợ Công ty Vắcxin và Sinh phẩm số 1 phát triển vắcxin H5N1 sử dụng công nghệ nuôi cấy trên tế bào.

Xuân Ngọc

Theo Vnexpress

Thu hồi 1 thuốc tiêm Hàn Quốc điều trị đau đầu, giảm trí nhớ Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, vừa có văn bản hướng dẫn thu hồi 1 lô thuốc tiêm do Hàn Quốc sản xuất sau khi có phiếu kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm thuốc gửi ngày 2/8/2018 và báo cáo tự nguyện thu hồi của công ty nhập khẩu sản phẩm này. Ngày 2/8, Viện Kiểm nghiệm thuốc TƯ đã báo cáo...