Hiểm họa lệch chuẩn thần tượng

Vì sao những "giang hồ sống ảo" như Khá Bảnh dễ dàng kiếm tiền tỷ?

Mạng xã hội (MXH), đặc biệt là Facebook, YouTube... đang là "mảnh đất màu mỡ" cho nhiều người, trong đó có cả "người trong giang hồ" tận dụng khai thác triệt để để kiếm lợi nhuận về mặt tài chính bất kể tốt hay xấu.

Việc giang hồ mạng "sống" trên MXH là chuyện bình thường, không có gì đáng bàn nhưng qua theo dõi, nội dung video, clip của họ đăng tải có chứa những nội dung gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng xã hội, đặc biệt là giới trẻ và gây bức xúc trong dư luận.

Mảnh đất màu mỡ giễu võ, giương oai

Theo giới kiếm tiền online, kênh YouTube của Ngô Bá Khá (tức Khá Bảnh, SN 1993, trú thôn Phúc Tinh, Tam Sơn, thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh) được nhận xét là mang lại cho thanh niêm xăm trổ trên mạng xã hội này một nguồn thu khá lớn.

Trước khi bị Google chính thức xóa vào trưa 3.4, kênh YouTube của Khá Bảnh có hơn 2 triệu người theo dõi, trên 400 video được đăng tải cùng gần 400 triệu lượt xem. Trung bình mỗi ngày kênh của Khá Bảnh có thêm 11,5 nghìn subcriber và 2,17 triệu lượt xem, mỗi tháng có hơn 345 nghìn và 65,2 triệu lượt xem. Đây đều là những con số trong mơ đối với các nhà sản xuất nội dung chân chính trên YouTube.

Thu nhập của kênh YouTube Khá Bảnh từng nhận được từ 15.000 đến 244.000 đô la Mỹ mỗi tháng.

Số liệu của Socialblade cho thấy, kênh của Khá Bảnh được xếp vào nhóm A- (mức gần như cao nhất). Do đó, số tiền mà YouTube trả cho Ngô Bá Khá cũng rất khủng, dao động trong khoảng từ 15.300 USD - 244.700 USD, tương đương với khoảng 354,8 triệu - 5,67 tỷ đồng mỗi tháng. Trong trường hợp duy trì liên tục được lượng người xem như vậy, Ngô Bá Khá sẽ có thể kiếm về từ 183.500 USD đến 2,9 triệu USD mỗi năm, tương đương từ 4,2 tỷ - 67,2 tỷ đồng.

Khi bị bắt, Ngô Bá Khá khai bắt đầu làm video có nội dung tục tĩu, giang hồ để đăng trên YouTube từ năm 2017, thời gian đầu, Khá được trả 7.000-8.000 USD/tháng do video có lượng người xem cao, có tháng đến gần 20.000 USD.

Khá Bảnh không phải trường hợp "vào tù ra tội" tham gia vào MXH và tạo được sự hiếu kỳ của cộng động mạng. Trước Khá Bảnh, "thánh chửi" D.M.T nổi lên như một hiện tượng giang hồ trên YouTube. D.M.T từng tuyên bố sẽ tìm đánh những ai dám động đến mình, những lần chửi bới đe dọa của D.M.T trên MXH cũng từng thu hút hàng triệu người theo dõi. Hiện kênh YouTube của nhân vật này có có hơn 500.000 người theo dõi.

Mới đây, D.M.T liên kết với Khá Bảnh cùng nhiều người khác thường xuyên đăng tải nhiều video, clip có tính chất "tình nghĩa anh em", "phô trương thanh thế", thậm chí dằn mặt, thị uy trên YouTube. Những video, clip này được dàn dựng kịch bản khá công phu, sản xuất bài bản, tụ tập chơi cùng nhau, để tạo nên 1 cộng đồng "giang hồ" xuất hiện hàng loạt trên kênh Youtube...

Có thể nói, câu chuyện về "giang hồ", góc khuất- thế giới ngầm của "người trong giang hồ" như những clip của Khá Bảnh, D.M.T hay như của C.N, N.K.G.H, G.H.S.A, D.T.H.D, K.B, P.L ... luôn đem lại sự hiếu kỳ, thu hút sự tò mò của người xem (từ 500.000 - 1.000.000 lượt theo dõi). Những tài khoản này chủ yếu làm video, clip rồi đăng lên MXH với mục đích "câu like", "câu view" nhận sự theo dõi, bình luận, theo dõi của những tài khoản khác để kiếm được tiền.

Đừng để lung lay giá trị đạo đức

Mới đây, ngày 1.4, Cơ quan Công an tỉnh Bắc Ninh đã bắt giữ Ngô Bá Khá (tức Khá Bảnh) và 4 đối tượng khác vì hành vi đánh bạc và tổ chức đánh bạc dưới hình thức lô đề với số tiền lên đến vài trăm triệu đồng. Công an cũng tiến hành xét nghiệm nước tiểu và kết quả Khá "bảnh" dương tính với ma tuý.

"Thánh chửi" Dương Minh Tuyền được chào đón, tung hê như "anh hùng" về làng.

Tại cơ quan điều tra, Khá đã ăn năn hối lỗi, cúi đầu xin lỗi. Trao đổi với PV, lãnh đạo Công an xã Tam Sơn cho biết, ở địa phương Khá thuộc thành phần bất hảo, không nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, thường cùng đám bạn lêu lổng ở nơi khác về địa phương gây mất trật tự. Năm 2011 (17 tuổi) Khá bị đưa vào trường giáo dưỡng, liên tiếp trong hai năm 2014, 2016, Khá bị bắt về hành vi cố ý gây thương tích và gây rối trật tự công cộng. Năm 2017, Khá bị TAND thị xã Từ Sơn tuyên phạt 5 tháng tù về tội Cố ý gây thương tích.

Theo vị này, Khá chỉ nổi trên mạng xã hội và "hấp dẫn" với những thanh niên mới lớn ở những nơi khác, còn ở địa phương mọi người đều thờ ơ vì hiểu hắn là "giang hồ có tiền án hay quậy phá". Tuy nhiên, thời gian gần đây, có nhiều học sinh đến nhà Khá để chụp ảnh, xin chữ ký. Tết vừa qua có nhóm học sinh còn xe đạp từ huyện Thuận Thành đến xin chụp ảnh trong tiếng hò reo.

Khá Bảnh không phải trường hợp "vào tù ra tội" tham gia vào MXH và tạo được sự hiếu kỳ của cộng động mạng. Gần đây, trên mạng xã hội có hiện tượng tung hô một số cá nhân có nhiều hành vi đáng lo ngại, thậm chí có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Cụ thể, liên quan đến sự việc nữ sinh Nguyễn Thị H.Y (học sinh Trường THCS Phù Ủng, H.Ân Thi, Hưng Yên) bị 5 bạn học hành hung dã man, lột hết quần áo, quay, phát tán clip từ ngày 22.3 đã khiến dư luận thực sự phẫn nộ.

Sự việc đang được cơ quan chức năng vào cuộc xử lý, tài khoản Facebook D.M.T đã đăng tải thông tin "đe dọa", "xử lý" nhóm học sinh hành hung Y. Sau đó, khi T. đến Hưng Yên, trên MXH lan truyền hình ảnh là những bạn trẻ vây quanh, tung hô. Theo cơ quan chức năng, sau thời gian "làm mưa làm gió" trên MXH, năm 2017, D.M.T. bị TAND tỉnh Bắc Ninh xét xử và tuyên phạt 32 tháng tù về các tội: gây rối trật tự công cộng và hủy hoại tài sản. Cuối năm 2018, T. ra tù và được chào đón, livestream trên mạng như người hùng.

Trước tình trạng nhiều người, đặc biệt là giới trẻ lại bị thu hút bởi các nhân vật "giang hồ ảo" này, bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững cho rằng đây là vấn đề không lạ, khi giới trẻ bị thu hút bởi những câu chuyện về Khá Bảnh và nhiều người khác vì tò mò và nông nổi.

Theo bà Linh, mạng ảo nhưng ảnh hưởng rất thật. Do vậy bà thấy lo lắng khi có xu hướng giới trẻ coi việc sử dụng các hành vi lệch chuẩn để làm "màu" và sống ảo, nổi tiếng trên mạng bất chấp. Việc này sẽ dẫn đến sự lung lay các nền tảng giá trị đạo đức hay thậm chí có các hành vi vi phạm pháp luật.

Cần có thể chế "mềm" siết chặt

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang (Học viện Báo chí và Tuyên truyền), tính chất ảo trên mạng xã hội tạo điều kiện cho các thành viên che giấu tung tích và dựng nên một con người ảo. Chỉ cần một tài khoản cá nhân, người tham gia có thể tự do phát tán thông tin theo ý thích.

Tính chính xác, khách quan của thông tin dường như chẳng bao giờ là mối quan tâm của ai cả. Một thực tế dễ nhận thấy là trên các mạng xã hội tồn tại rất nhiều hội cuồng tín, phản động, tội phạm. Chúng dùng mạng xã hội để phục vụ mục đích xấu xa, bôi xấu hình ảnh cá nhân, tổ chức nào đó hoặc lợi dụng để can thiệp công việc nội bộ của nước khác.

Đề cập đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ TTTT Hoàng Vĩnh Bảo cho rằng, mặt trái của mạng xã hội luôn tồn tại và không thể xoá bỏ, mà chỉ có thể hạn chế nó. Vì vậy, bên cạnh những quy định của pháp luật, cần có một thể chế "mềm" và việc ban hành một bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, với nội dung cốt lõi là những chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử trên mạng xã hội là rất cần thiết.

Theo Danviet