Khám phá bãi đá triệu năm ở Chư Păh

Chúng tôi tìm đến dòng suối có bãi đá đẹp và lạ ở làng Vân ( thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai). Băng qua những lối mòn, cả nhóm đã thực sự bất ngờ trước khung cảnh thiên nhiên kỳ thú nơi này.

Dòng suối mang nhiều tên gọi, nằm giữa xã Ia Phí và thị trấn Ia Ly chảy qua nhiều làng Jrai trước khi đổ ra hồ chứa nước của Nhà máy Thủy điện Ia Ly, đoạn đến làng Vân bỗng trồi lên một bãi đá triệu năm dài hàng cây số.

Bãi đá gồm nhiều đoạn lộ thiên, đặc biệt có hai khu vực rất đẹp, cách xa nhau chỉ độ vài ba chục mét. Ở những nơi này, bên dòng suối, các thanh đá lớn hình lục lăng như đã được bàn tay thần kỳ nào đó sắp đặt theo chủ đích. Chúng đứng cạnh nhau, bằng phẳng và rắn chắc như một khối đông đặc, bất chấp thời gian. Hàng trăm cột đá có hình thù giống nhau, được xếp thành bãi tại đây đã khiến nhiều người gọi nơi này là suối Đá Đĩa, trong sự so sánh với Gành Đá Đĩa-Di tích quốc gia đặc biệt ở tỉnh Phú Yên. Điều này hoàn toàn có lý, bởi về hình thức, các bãi đá tại đoạn suối qua làng Vân và di sản đá Phú Yên tương đồng; về niên đại, theo các nhà địa chất, chúng đều đã vượt qua độ tuổi trên 100 triệu năm.

Bãi đá triệu năm ở làng Vân (thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh).

Video đang HOT

Ông Rơ Châm Krí (76 tuổi, sinh ra và lớn lên tại làng Vân) cho hay: Không biết bãi đá và con suối ấy có từ bao giờ. Chỉ biết người Jrai quanh vùng gọi nơi đó là Jrai Phă (jrai có nghĩa là thác nước, còn phă tức là bể, vỡ, tràn, tung ra). Dân các làng xưa nay đều gọi như vậy, vì đoạn suối chảy qua nơi đây không chỉ tràn lên mặt bãi đá mà còn có một điểm, dòng chảy đổ ụp xuống từ độ cao khoảng 5 m như một dòng thác.

Đường đến bãi đá cổ: Từ Pleiku theo quốc lộ 14 đi về hướng Kon Tum khoảng 16 km, rẽ trái và thẳng tiến trên tỉnh lộ 673 (đường vào Nhà máy Thủy điện Ia Ly) khoảng 20 km, sau đó rẽ phải, đi theo tỉnh lộ 661 (đường vào hồ chứa nước của Thủy điện Ia Ly) khoảng 2,5 km thì đến làng Vân (thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh). Từ khu vực nhà rông của làng, tiếp tục di chuyển bằng xe ô tô thêm khoảng 2 km nữa thì dừng trước một rẫy cà phê và bắt đầu đi bộ khoảng 500 m đường mòn, men theo bờ suối là đến bãi đá cổ kỳ vĩ này.

Ông Rơ Châm Vân-người Jrai ở làng Bloi-kể: Có người gọi đây là Ia Ruai, tức suối cây đập. Tên gọi này liên quan đến việc, trước kia có một nhành cây si vốn nằm vắt vẻo giữa dòng nước đổ từ cao xuống thấp, như sẵn sàng quật vào những kẻ bạo gan dám nhảy xuống đây. Từ năm 10 tuổi, ông Vân đã cùng bạn bè đến tắm tại đoạn suối chảy qua làng Vân. Trước đó và nhiều năm về sau, cây cối tại đây khá rậm rạp, chưa có nhiều rẫy cà phê hay sự khai phá, san ủi để làm ao hồ như ngày nay. Dòng suối khi ấy thực sự mang vẻ đẹp hoang sơ, ẩn mình dưới rất nhiều cổ thụ. Có lẽ chính vì vậy mà dân các làng xung quanh đều truyền tai nhau rằng, hàng đêm, gần về sáng, con suối này luôn cất lên tiếng gáy. Ông Vân nói thêm: Không phải ai cũng nghĩ đấy là tiếng nước chảy lúc thanh vắng mà quả là còn nhiều người vẫn cho là dòng suối chảy qua bãi đá này có Yàng (thần linh). Chỉ có Yàng mới tạo ra những khối đá có hình dạng như vậy mà thôi…

Đồng bào Jrai ở làng Vân (thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh) rất tự hào khi nói về bãi đá triệu năm này.

Chúng tôi hỏi nhiều người Jrai đang sinh sống gần dòng suối có bãi đá đẹp này. Từ chị bán tạp hóa bên nhà rông làng Vân Rơlan Kuach (52 tuổi) đến các bạn học sinh trung học Ksor Viên, Rơchâm Thương, Rơchâm Thọ… mắt họ đều ánh lên vẻ tự hào khi nói về cảnh đẹp của quê hương mình. Đó là nơi họ có nhiều kỷ niệm, từ việc cho bò đi uống nước, câu cá, tắm suối ngày nóng hay cùng nhau vui chơi trong những dịp lễ, Tết. Những người Jrai được hỏi đều mong cảnh đẹp của quê hương mình sẽ được gìn giữ cho con cháu mai sau.

Trao đổi với người viết bài này tại bãi đá làng Vân, Giám đốc Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch Trần Ngọc Nhung cho biết: Đây là một di sản địa chất hiếm có của Gia Lai và Tây Nguyên. Chúng tôi sẽ báo cáo đề nghị UBND tỉnh có chủ trương, biện pháp bảo tồn phù hợp. Sở cũng sẽ cùng với huyện Chư Păh và các đơn vị liên quan nghiên cứu, xây dựng để nơi đây trở thành một điểm du lịch, gắn với tour Thủy điện Ia Ly, núi lửa Chư Đang Ya…

Cùng ngắm cảnh đẹp riêng một huyện ở Gia Lai Nằm giữa hai tỉnh Gia Lai - Kon Tum, huyện Chư Păh có nhiều cảnh đẹp mê mẩn lòng người khiến du khách không thể bỏ qua khi đến Bắc Tây Nguyên. Ngúi Chư Đang Ya nhìn từ trên cao. Núi lửa Chư ĐangYa Chư Đang Ya thuộc địa phận làng Ia Gri, xã Chư Đang Ya, huyện Chư Păh, cách trung tâm...