Kiểm soát mặt trái của trí tuệ nhân tạo

Ứng dụng AI tại Việt Nam tăng nhiệt: Những bài toán còn bỏ ngỏ

Ứng dụng AI tại Việt Nam đang ngày càng được các doanh nghiệp đón nhận, nhưng hiệu quả triển khai vẫn đối mặt với nhiều thách thức.

Môi trường thuận lợi

"Việt Nam đang có làn sóng mạnh mẽ về nhu cầu ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và hiện nay là thời điểm tốt để gia nhập thị trường", ông Huỳnh Lý Thanh Trung, nhà sáng lập Actable AI, công ty khởi nghiệp về AI, nhận định với báo giới tại sự kiện ra mắt Marcom-AI Platform - nền tảng công nghệ thúc đẩy lĩnh vực truyền thông do Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức ngày 2/6.

Chính những cơ hội chưa được khai mở từ thị trường đầy tiềm năng là một trong những lý do khiến vị tiến sĩ về xử lý ngôn ngữ quyết định trở về Việt Nam sau một thời gian phát triển sự nghiệp tại Anh.

Ông Huỳnh Lý Thanh Trung, nhà sáng lập Actable AI

Từng làm kỹ sư nghiên cứu tại Google Research, trải qua vị trí nhà khoa học dữ liệu tại tại Goldman Sachs và có kinh nghiệm giúp các tổ chức xây dựng các mô hình AI tiên tiến khác nhau, ông Trung đán.h giá, người dùng và doanh nghiệp Việt Nam hiện nay đã quen thuộc và có sự cởi mở lớn với các công nghệ lớn, đặc biệt là AI.

Bước chuyển này đã tạo nên sự thuận lợi lớn hơn nhiều so với trước đây khi không cần phải giải thích quá nhiều với khách hàng doanh nghiệp hay người dùng về việc tại sao cần áp dụng AI. Thậm chí, nhiều khách hàng còn chủ động gợi ý các trường hợp cụ thể mà họ muốn sử dụng AI.

"Điều này cho thấy thị trường Việt Nam đã trưởng thành hơn rất nhiều về nhận thức và ứng dụng AI", ông Trung phân tích trong trao đổi bên lề sự kiện.

Không chỉ vậy, ứng dụng AI tại Việt Nam còn được tạo môi trường thuận lợi nhờ các chủ trương và chính sách của chính phủ, không chỉ trong vấn đề quản lý hành chính mà còn trong việc thu hút các doanh nghiệp quốc tế và những người Việt ở nước ngoài về làm việc trong nước.

So sánh với châu Âu, thị trường Việt Nam được nhận định có sự cởi mở hơn trong thử nghiệm các giải pháp AI. Nguyên nhân là bởi các doanh nghiệp tại châu Âu bị ràng buộc bởi nhiều quy định, khiến họ khá ngần ngại khi tiếp cận công nghệ mới.

Chia sẻ về thực tế ứng dụng AI tại Việt Nam với phóng viên TheLEADER, ông Vũ Công Thành, Trưởng bộ phận dịch vụ dữ liệu, Công ty Kyanon Digital - công ty tư vấn và triển khai các giải pháp toàn diện về công nghệ kỹ thuật số, cho biết, thực tế làm việc với nhiều doanh nghiệp Việt cho thấy phần lớn hiện nay đã nhận thức được vấn đề sử dụng AI trong các khía cạnh hoạt động của doanh nghiệp.

Trong số đó, các doanh nghiệp tư nhân, có quy mô nhỏ thường nhanh nhạy hơn trong ứng dụng công nghệ, bắt kịp các xu hướng mới nổi. Với các doanh nghiệp lớn, quá trình này thường chậm hơn do tính chất bộ máy cồng kềnh hơn, chi phí thay đổi và thời gian yêu cầu cũng dài hơn.

"Rõ ràng là cuộc chơi của doanh nghiệp nhỏ đang được mở ra rộng hơn. Họ đang chạy nhanh hơn với sự hỗ trợ của công nghệ", ông Thành phân tích.

Báo cáo về Chỉ số sẵn sàng AI của Cisco năm 2024 từng chỉ ra rằng, 100% doanh nghiệp Việt được khảo sát cho biết họ đã có một chiến lược AI rõ ràng hoặc đang trong quá trình phát triển một chiến lược.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cam kết nguồn lực lớn cho AI, với gần một nửa cho biết dành 10 - 30% ngân sách công nghệ thông tin để triển khai AI.

Cuộc chơi ứng dụng AI vẫn khó

Ông Vũ Tùng Lâm, Giám đốc cao cấp Agile, Chiến lược Doanh nghiệp & chuyển đổi, Ngân hàng Techcombank, đán.h giá, Việt Nam không hề thua kém các nước trong việc nhận thức tầm quan trọng của các xu hướng công nghệ mới.

"Tuy nhiên, về mức độ sẵn sàng, vẫn có khoảng cách trong hạ tầng cũng như năng lực triển khai, và khoảng cách ấy là thách thức rất khó để vượt qua", ông Lâm chia sẻ với báo giới bên lề sự kiện Business Agility Summit 2025 (Hội nghị kinh doanh linh hoạt).

Báo cáo của Cisco cũng chỉ ra điều tương tự, khi cơ sở hạ tầng được xác định là thách thức chính. Những khoảng trống trong tính toán, hiệu suất mạng trung tâm dữ liệu, an ninh mạng là những yếu tố khiến sự sẵn sàng về cơ sở hạ tầng đối với AI tại Việt Nam sụt giảm.

Theo ông Lâm, song song với đó, cần một hành lang pháp lý rõ ràng mà ở đó, vai trò của chính phủ rất quan trọng, cần phải mở đường, quy định rõ ràng cho các tổ chức, doanh nghiệp biết đâu là điều nên làm, đâu là điều không nên, tránh vùng xám quá nhiều.

"Nếu kết hợp được tất cả những điều đó với sự hợp tác tốt giữa Chính phủ và khu vực tư nhân, đặc biệt là sự dẫn dắt của một số doanh nghiệp lớn, tôi tin chúng ta hoàn toàn có thể giải quyết những thách thức này. Bởi thực ra, những thách thức này không phải là mới, mọi quốc gia đều đang hoặc sẽ phải đối mặt. Và lịch sử đã cho thấy, người Việt Nam có thể vượt qua bất kỳ thách thức nào", ông Lâm nhấn mạnh.

Với thực tế đang vận hành đơn vị đang triển khai và cung cấp các giải pháp trí tuệ nhân tạo, ông Trung cho biết, dữ liệu là một trong những khó khăn lớn nhất của ứng dụng AI tại Việt Nam khi nhiều doanh nghiệp có cơ sở hạ tầng dữ liệu chưa đủ tốt. Dữ liệu thường rất phân tán và nằm ở nhiều định dạng khác nhau.

Cùng với đó, nguồn nhân lực cũng là một bài toán. "Ở Việt Nam, tôi thấy có rất nhiều kỹ sư phần mềm giỏi, đặc biệt trong việc phát triển ứng dụng. Nhưng để làm về AI, nhất là ở tầng thấp như tối ưu mô hình hay huấn luyện dữ liệu, thì số lượng lại khá hạn chế. Kỹ sư làm ứng dụng thì nhiều, nhưng kỹ sư làm AI sâu thì ít. Do đó, có thể cần đào tạo lại hoặc đầu tư nghiên cứu thêm để nâng cao năng lực ở mảng này", vị này khuyến nghị.

Đồng quan điểm, đại diện Kyanon Digital cho rằng, các bài toán đều phải bắt đầu từ yếu tố con người. Những vấn đề của ứng dụng AI hiện nay cũng giống như giai đoạn đầu khi Internet mới bùng nổ, tạo ra nhiều cơ hội, cần đi nhanh nhưng cũng cần đi đúng.

"Lãnh đạo phải là người thay đổi cách nhìn nhận về AI trước tiên, từ đó thay đổi cách tổ chức, xem xét lại nguồn lực và từ đó, tìm kiếm những con người và giải pháp AI phù hợp cho doanh nghiệp", ông Thành nhấn mạnh.