Kim Cúc: giọng đọc gắn liền ngày thống nhất, ngưỡng 81 hưởng cuộc sống bình yên

NSƯT Kim Cúc, giọng đọc huyền thoại của VOV, sinh năm 1944 tại Nam Định. Từ “Đọc truyện đêm khuya” đến bản tin lịch sử ngày 30/4/1975, bà đã khắc sâu dấu ấn vào ký ức bao thế hệ người Việt bằng giọng nói truyền cảm.

Phan Thị Kim Cúc, người phụ nữ với giọng đọc ấm áp, truyền cảm đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức của nhiều thế hệ người Việt Nam, sinh năm 1944 tại mảnh đất giàu truyền thống văn hóa Nam Định. Cuộc đời và sự nghiệp của bà gắn liền với sự phát triển của Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), nơi giọng đọc đặc biệt của bà đã vang lên qua sóng phát thanh, đi vào lòng người nghe bằng sự chân thành và xúc động.

Sinh ra và lớn lên trong những năm tháng đất nước còn nhiều khó khăn, Kim Cúc sớm bộc lộ niềm yêu thích đặc biệt với văn chương và nghệ thuật. Sau khi tốt nghiệp phổ thông, với chất giọng trời phú và niềm đam mê cháy bỏng, bà đã bén duyên với Đài Tiếng nói Việt Nam vào năm 1969. Đây có lẽ là một cột mốc quan trọng nhất trong cuộc đời bà, mở ra một chương mới đầy ý nghĩa và cống hiến.

Những ngày đầu tại VOV, bà không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng phát âm, diễn đạt để có thể truyền tải thông tin một cách chính xác và cuốn hút nhất. Với sự nỗ lực không ngừng, giọng đọc của Kim Cúc ngày càng trở nên đặc biệt, mang một màu sắc riêng không lẫn vào đâu được: trầm ấm, dịu dàng nhưng vẫn đầy nội lực.

Một trong những chương trình gắn liền với tên tuổ.i NSƯT Kim Cúc và in sâu vào tâm trí thính giả chính là “Đọc truyện đêm khuya”. Bắt đầu từ những năm 1970, giọng đọc của bà đã trở thành người bạn thân thiết của hàng triệu người Việt mỗi đêm. Những câu chuyện cảm động, những tác phẩm văn học giá trị qua giọng kể của bà như có thêm một sức sống mới, lay động trái tim người nghe, đưa họ vào thế giới của văn chương và những giấc mơ.

Chương trình “Đọc truyện đêm khuya” không chỉ đơn thuần là đọc sách, mà qua giọng đọc của NSƯT Kim Cúc, nó đã trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu, xoa dịu những mệt mỏi sau một ngày dài, nuôi dưỡng tâm hồn và tình yêu văn học trong cộng đồng. Sự tận tâm và cảm xúc bà gửi gắm trong từng câu chữ đã biến “Đọc truyện đêm khuya” thành một phần ký ức đẹp của nhiều thế hệ.

Một cột mốc chói lọi trong sự nghiệp của NSƯT Kim Cúc, có lẽ là khoảnh khắc mà cả dân tộc Việt Nam không bao giờ quên: trưa ngày 30 tháng 4 năm 1975. Bà vinh dự là người đầu tiên cất giọng đọc bản tin đặc biệt trên Đài Tiếng nói Việt Nam, thông báo về chiến thắng lịch sử của chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

11h30 ngày 30/4/1975, lá cờ của Quân Giải phóng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, đán.h dấu sự sụp đổ hoàn toàn của Mỹ, ngụy, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng.

11h45 ngày 30/4/1975, bản tin chiến thắng được gửi về Đài tiếng nói Việt Nam, thông báo quân ta đã lật đổ cánh cổng cơ quan đầu não của ngụy quân, ngụy quyền, giải phóng hoàn toàn thành phố.

“Mời các bạn nghe tin chiến thắng chúng tôi mới nhận được. Đúng 11h30, quân ta tiến vào Sài Gòn, đán.h chiếm Dinh Độc Lập. Bộ Tổng tham mưu ngụy – tướng Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện. Cờ đỏ sao vàng phấp phới tung bay trên nóc Dinh Độc Lập. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng”.

Nữ nghệ sĩ kể, hôm ấy, bà cùng chị Kim Túy, một phát thanh viên miền Nam, trực ca tại đài. Ca trực thường gồm một nam và một nữ hoặc hai nữ từ hai miền, đảm nhiệm đọc tin xen giữa các chương trình thu sẵn. Khi có tin chiến thắng hoặc máy bay B52 b.ị bắ.n rơi, họ phải đọc trực tiếp, truyền tải ngay cảm xúc đến thính giả.

Đang chuẩn bị bản tin trưa, vừa thu xong một đoạn băng, anh Trần Trọng Trủy – người nhận và biên tập tin – vội vàng đạp xe đến, reo lên: “Chiến thắng rồi! Giải phóng Sài Gòn rồi”.

Sau đó anh dúi bản tin vào tay Kim Cúc – Kim Túy và thúc giục: “Hai chị vào đọc ngay”. Kim Cúc và Kim Túy ôm chầm lấy nhau, niềm vui vỡ òa. Cả hai vội chạy xuống tầng hầm, nơi đặt hệ thống phát thanh trực tiếp, nhắc nhau phải giữ bình tĩnh để giọng đọc rõ ràng, trang trọng.

Bản tin chỉ vỏn vẹn một phút, phát lúc 11h45, 15 phút sau khi cờ Quân Giải phóng tung bay trên Dinh Độc Lập. Dù ngắn ngủi, bản tin mang sức nặng lịch sử, kết tinh khát vọng độc lập của cả dân tộc sau bao năm chiến đấu.

“Đây là Đài Tiếng nói Việt Nam phát đi từ Hà Nội…” – những lời hiệu quen thuộc ấy, trong thời khắc lịch sử trọng đại, đã được cất lên bởi chính giọng đọc trang trọng và đầy xúc động của NSƯT Kim Cúc. Bản tin ngắn gọn nhưng chứa đựng niềm vui vỡ òa, sự tự hào và khát vọng hòa bình của cả dân tộc. Giọng đọc của bà trong thời khắc ấy đã trở thành biểu tượng của chiến thắng và hòa bình, khắc sâu vào lịch sử đất nước.

Trong suốt quá trình công tác tại VOV, NSƯT Kim Cúc không ngừng nỗ lực học hỏi và nâng cao trình độ chuyên môn. Bà tốt nghiệp Đại học tại chức và thành thạo nhiều ngoại ngữ như tiếng Anh, Pháp, Trung. Điều này giúp bà có thể tiếp cận với nhiều nguồn thông tin và văn hóa khác nhau, làm phong phú thêm vốn kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp.

Sau khi nghỉ hưu, NSƯT Kim Cúc vẫn tiếp tục gắn bó với VOV bằng việc cộng tác trong nhiều chương trình và tham gia giảng dạy tại các lớp đào tạo MC ở Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Bà truyền lại những kinh nghiệm quý báu, niềm đam mê và tâm huyết với nghề cho thế hệ trẻ, góp phần đào tạo nên những người làm phát thanh viên tài năng cho tương lai.

Sau khi nghỉ hưu, nghệ sĩ Kim Cúc tiếp tục cộng tác với chương trình và giảng dạy lớp đào tạo MC tại Đại học Sân khấu Điện ảnh, hướng dẫn đa dạng học viên từ phát thanh viên, cán bộ trại giam, đến nhà sư. Nhiều người thi tuyển vào các đài phát thanh – truyền hình cũng tìm đến bà để học hỏi.

Năm 2013, NSƯT Kim Cúc dừng cộng tác với Đọc truyện đêm khuya để chăm sóc chồng bị đột quỵ. Những năm qua, do sức khỏe yếu dần, nên bà ít xuất hiện trước công chúng. Nữ nghệ sĩ hiện đang sống bình yên bên gia đình trong khu tập thể Đài Tiếng nói Việt Nam ở Đại La, Hà Nội.

Mới đây, BTV Phương Trinh đã đến thăm nghệ sĩ Kim Cúc tại nhà riêng của bà. Dù đã ở tuổ.i 81, tóc đã bạc trắng như cước, nhưng nữ nghệ sĩ vẫn sáng suốt, minh mẫn. Đặc biệt, sau 50 năm ngày đọc bản tin chiến thắng hào hùng của dân tộc, bà vẫn nhớ như in từng câu, từng chữ trong bản tin ngày ấy. Giọng đọc của bà vẫn vang rền, hào sảng, đầy tự hào như xưa.

Năm 2025, khi nghe NSƯT Kim Cúc tái hiện lại bản tin 30/4/1975, nhiều người vẫn không khỏi xúc động dâng trào, đặc biệt là trong dịp cả nước đang hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ((30/4/1975 – 30/4/2025).

“Nghe giọng của cô cất lên là tự nhiên trong tôi cứ hừng hực, tự hào lắm. Mong chờ háo hức ngày 30/4″, “Giọng cô vẫn hào sảng như thời điểm 50 năm về trước”, “Tự hào quá, nghe bà đọc mà càng yêu đất nước mình hơn”, “Mái tóc của bà Kim Cúc đã bạc để chứng minh chiến thắng đã 50 năm”…, cư dân mạng bình luận.

"Giọng đọc huyền thoại" bất ngờ tái xuất trong chương trình Tết 2015 Sau khoảng thời gian dài vắng bóng, phát thanh viên nổi tiếng một thời, NSƯT Kim Tiến sẽ trở lại trong chương trình "Xuân đoàn viên" phát vào ngày mùng 1 Tết. Xuất hiện trong chương trình "Xuân đoàn viên", NSƯT Kim Tiến được nhớ đến là thế hệ phát thanh viên đầu tiên, để lại nhiều dấu ấn trong lòng khán giả...