Lộ thân thế người đàn ông “bí ẩn” trong vụ VN Pharma

Nguyên Phó cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế bị truy tố

Cơ quan ANĐT Bộ Công an ngày 26/3 cho biết đã hoàn thành kết luận điều tra vụ án "Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng đồng phạm buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại TP Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành phố khác và Cục Quản lý dược - Bộ Y tế".

Cơ quan ANĐT đã chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, đề nghị truy tố bị can Nguyễn Minh Hùng, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma; Võ Mạnh Cường, nguyên Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại hàng hải quốc tế H&C và 8 người khác về tội buôn bán hàng giả.

Đồng thời đề nghị truy tố các bị can Nguyễn Việt Hùng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược Bộ Y tế; Phạm Hồng Châu, nguyên Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý dược và Lê Đình Thanh, công chức Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, đối tượng Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó trưởng phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý dược, bị đề nghị truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Bị can Nguyễn Minh Hùng.

Nhập khẩu hơn 838.000 hộp thuốc chữa ung thư giả

Quá trình đấu tranh, Cơ quan ANĐT xác định: Nguyễn Minh Hùng trực tiếp thỏa thuận với Võ Mạnh Cường để mua 838.000 hộp, 4 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada giả về nguồn gốc, xuất xứ trị giá hơn 54 tỉ đồng để nhập khẩu vào Việt Nam tiêu thụ.

Hai đối tượng thống nhất chỉnh sửa thông tin Exporter trên Invoice, Packing list, chỉnh sửa giá thuốc trên Invoice để phù hợp với giá thuốc đã nâng khống trên các hợp đồng giữa VN Pharma ký với Austin Hồng Kông, chỉnh sửa logo của Helix thành logo của Health 2000 sản xuất, phù hợp với Visa..., mà Cục Quản lý dược đã cấp.

Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo các bị can Nguyễn Trí Nhật, Phan Cẩm Loan, Nguyễn Thị Quyết làm giả 15 hợp đồng giữa VN Pharma ký với Austin Hồng Kông; đại diện VN Pharma ký 2/15 hợp đồng giữa VN Pharma với Austin Hồng Kông dùng để nhập 48.500 hộp thuốc, với trị giá lô hàng là 164.545 USD, tương đương hơn 3,4 tỷ đồng và ký 1/5 hợp đồng nội bộ giữa VN Pharma ký với Austin Hồng Kông dùng để nhập khẩu các thuốc mang nhãn mác Health 2000 tại VN Pharma. Ngoài ra, Nguyễn Minh Hùng còn chỉ đạo các bị can Ngô Anh Quốc, Nguyễn Trí Nhật, Lê Thị Vũ Phương, Phan Cẩm Loan hợp thức hồ sơ thanh toán tiền mua các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada tại VN Pharma và đại điện VN Pharma ký 7/53 Lệnh chuyển tiền để thanh toán số tiền 136.225 USD, tương đương hơn 2,8 tỷ đồng.

Về ý thức chủ quan, Nguyễn Mạnh Hùng biết rõ số thuốc trên là thuốc giả mạo về nguồn gốc, xuất xứ, không phải do Health 2000 sản xuất..., song vẫn bán ra cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc tổng cộng gần 624.000 hộp với tổng số tiền gần 52 tỉ đồng.

Kết quả tương trợ tư pháp do Canada cung cấp xác định, Health 2000 không có nhà máy sản xuất thuốc tại Canada và không sản xuất bất kỳ loại dược phẩm nào... Health 2000 không có văn phòng đại diện tại Việt Nam; chỉ sử dụng một con dấu từ khi thành lập đến nay và con dấu này chưa từng mang ra khỏi Canada.

Các cơ quan chức năng của Canada khẳng định không cấp giấy FSC cho các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada, không cấp bất kỳ giấy phép sản xuất thuốc và GMP nào cho nhà máy của Health 2000. Cơ quan ANĐT xác định, hơn 838.000 hộp, 4 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada do VN Pharma nhập khẩu không phải do Health 2000 sản xuất, giả về nguồn gốc, xuất xứ. Cơ quan ANĐT Bộ Công an kết luận số thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada trên là hàng giả.

Sai phạm của nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược và các đồng phạm

Trong thời gian công tác tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 4, Lê Đình Thanh được phân công tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ, giải quyết thông quan đối với Tờ khai hải quan số 100112387910 ngày 26/8/2014 theo Hợp đồng số 01/Cipro-VNP ngày 19/6/2014 giữa VN Pharma ký với Austin Hồng Kông.

Sau khi VN Pharma thực hiện việc đăng ký tờ khai hải quan điện tử trên hệ thống được chấp nhận, hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tự động cấp số tờ khai 100112387910 và phân luồng kiểm tra mã vạch 2 (luồng vàng).

Khi thực hiện kiểm tra chứng từ giấy hồ sơ Hải quan, Thanh đã thực hiện không đúng với nhiệm vụ được giao. Từ đó, không phát hiện tờ khai trên của VN Pharma khai nhập khẩu số lượng 38.500 hộp H2k Ciprofloxacin nhưng hợp đồng chỉ có 30 nghìn hộp, không có phụ lục hợp đồng... Vậy nhưng Thanh vẫn xác nhận cho hơn 38.500 hộp thuốc với trị giá hơn 2,5 tỷ đồng thông quan vào Việt Nam tiêu thụ.

Về Nguyễn Thị Thu Thuỷ, nguyên Phó trưởng phòng Quản lý giá thuốc Cục Quản lý dược, cơ quan ANĐT xác định: Lợi dụng quyền hạn được giao là chuyên gia thẩm định Tiểu ban pháp chế, đối tượng đã tự ý thẩm định lại hồ sơ 2 thuốc H2k Levofloxacin và H2k Cipprofloxacin theo các tài liệu được đưa thêm vào không quy định và tự ý tẩy, xoá, thay đổi kết quả đánh giá, đề xuất của Tiểu ban Pháp chế từ đề xuất "Không cấp số đăng ký" sang "bổ sung hồ sơ" mà không trao đổi với các chuyên gia khác trong tiểu ban, không trao đổi với Trưởng phòng Đăng ký thuốc và không báo cáo lãnh đạo Cục, tạo điều kiện cho 2 loại thuốc trên có nhãn mác Health 2000 Canada sản xuất, được cấp số đăng ký không đúng quy định.

Hành vi này đã vi phạm quy chế hoạt động của chuyên gia thẩm định hồ sơ đăng ký thuốc, ban hành kèm theo Quyết định số 63/QĐ-QLD ngày 5/4/2005; quy trình thẩm định hồ sơ đăng ký thuốc và xử lý biên bản của Cục Quản lý dược. Từ đó, dẫn đến việc VN Pharma sử dụng số thuốc đăng ký của 2 loại thuốc này nhập khẩu thuốc giả nguồn gốc xuất xứ vào Việt Nam tiêu thụ, gây thiệt hại về tài sản hơn 50 tỷ đồng.

Với chức vụ, quyền hạn là Phó Cục trưởng phụ trách Phòng Đăng ký thuốc và Phó Chủ tịch Hội đồng xét duyệt cấp số đăng ký thuốc của Bộ Y tế, Nguyễn Việt Hùng đã thiếu trách nhiệm, không kiểm tra, rà soát kỹ biên bản thẩm định, đồng ý đưa 2 loại thuốc trên ra hội đồng xét duyệt cấp số đăng ký; vi phạm quy chế hoạt động của hội đồng xét duyệt dẫn đến việc 2 loại thuốc này được cấp số đăng ký khi hồ sơ không đảm bảo theo quy định.

Từ đó, VN Pharma đã sử dụng số đăng ký của 2 loại thuốc này nhập khẩu thuốc giả nguồn gốc, xuất xứ vào Việt Nam tiêu thụ, gây thiệt hại hơn 50 tỉ đồng. Liên quan tới vụ án, Cơ quan ANĐT đã quyết định truy nã và tạm đình chỉ điều tra đối với bị can Nguyễn Lê Xuân Khang. Khang đã có hành vi cung cấp hồ sơ, giấy tờ giả cho các công ty Coupha và Vimedimex gồm: FSC của từng loại thuốc do Bộ Dịch vụ công Chính phủ Canada cấp và GMP của nhà máy sản xuất Health 2000 Canada do Bộ Y tế Canada cấp để 2 doanh nghiệp này đứng tên xin cấp visa cho 7 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada.

Nguyễn Lê Xuân Khang đã trực tiếp thỏa thuận bán 7 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada với tổng số 1.597.704 hộp thuốc, giá trị 4,7 triệu USD tương đương 98 tỷ đồng cho 5 doanh nghiệp dược phẩm tại Việt Nam thông qua 37 hợp đồng ngoại thương đã ký với Health 2000 và các công ty nước ngoài đã được Cục Quản lý dược cấp giấy phép hoạt động về thuốc tại Việt Nam. Ngoài ra, bị can Nguyễn Lê Xuân Khang đã cung cấp con dấu bất hợp pháp có nội dung "HEALTH 2000 INC.H2K" cho Võ Mạnh Cường để sử dụng đóng trên các hồ sơ, chứng từ liên quan đến việc mua bán thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada.

Ngày 8/9/2020, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Lê Xuân Khang về tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh. Cơ quan ANĐT Bộ Công an xác định bị can Nguyễn Lê Xuân Khang là đối tượng chủ mưu, cầm đầu. Tuy nhiên, Khang đã xuất cảnh khỏi Việt Nam vào ngày 16/7/2014 và chưa có thông tin nhập cảnh nên Bộ Công an quyết định truy nã, đồng thời, ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án đối với Khang. Khi nào bắt được Khang sẽ phục hồi điều tra.