Meta trong “vòng xoáy tử thần” (Kỳ 1): Điều gì đang xảy ra?

Bữa tiệc tàn của Thung lũng Silicon: Không còn là 'miền đất hứa', dòng tiền nguội lạnh, nhà đầu tư đứng ngồi không yên

Nhiều người đang đặt ra câu hỏi liệu kỷ nguyên vàng của Thung lũng Silicon sắp kết thúc?

Làn sóng sa thải nhân sự lớn tại Snapchat, màn lao dốc trong định giá Meta, Apple, cùng xu hướng đóng băng tuyển dụng tại một loạt các Big Tech đã khiến nhiều người đặt ra câu hỏi, rằng liệu kỷ nguyên vàng của Thung lũng Silicon sắp kết thúc?

Theo các chuyên gia, câu trả lời sẽ khá phức tạp. Lĩnh vực công nghệ đã có thời điểm ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh đại dịch COVID-19 buộc thế giới phải trực tuyến hóa. Tuy nhiên, sự bùng nổ đó, đi kèm với mức lương và đặc quyền thu hút người lao động, dường như đang chậm lại.

" Bữa tiệc này không thể kéo dài mãi. Chúng tôi đang cố trở lại bình thường sau cuộc chạy đua mà ở đó, mọi thứ đã thay đổi", Margaret O'Mara, giáo sư tại Đại học Washington nhận định.

Tình hình đặc biệt trở nên nghiêm trọng hơn trong một cuộc suy thoái toàn cầu lớn, thứ mà giới công nghệ không thể tránh khỏi, sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ FED tiếp tục tăng lãi suất và dự kiến duy trì chính sách này lâu hơn.

Lần IPO thất bại của WeWork là một trong những lý do khiến tốc độ tăng trưởng của các Big Tech chậm lại.

Trước đây, lãi suất thấp đã thúc đẩy sự bùng nổ công nghệ cùng làn sóng của các "kỳ lân" mới - những công ty được định giá trên 1 tỷ USD.Ví dụ điển hình có thể kể đến như Airbnb và Uber, với mức định giá lần lượt là 47 tỷ USD và 82 tỷ USD trong lần IPO đầu tiên. Tuy nhiên, lãi suất thay đổi đã khiến các nhà đầu tư trở nên "thận trọng hơn nhiều".

" Một số nhà đầu tư vẫn có tiền mặt, nhưng trong giai đoạn phá sản như thế này, dòng tiền giao dịch sẽ nguội dần", bà Margaret O'Mara nói.

Lần IPO thất bại của WeWork khi mức định giá lao dốc từ 47 tỷ USD xuống chỉ còn vài tỷ USD cũng khiến tốc độ tăng trưởng của các Big Tech chậm lại. Theranos, công ty xét nghiệm máu của "siêu lừa" Elizabeth Holmes cũng góp phần tạo nên sự sụp đổ này, sau khi giới đầu tư nhận ra mình bị lừa về công nghệ và quy trình xét nghiệm.

Họ sau đó đứng ngồi không yên vì chứng kiến hàng loạt startup công nghệ đình đám rớt giá thảm. Những công ty đầu tư mạo hiểm lớn như SoftBank cũng phải cắt giảm một nửa số tiền đầu tư vào các công ty khởi nghiệp do lo ngại tình hình suy thoái.

Lĩnh vực công nghệ đã có thời điểm ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh đại dịch COVID-19 buộc thế giới phải trực tuyến hóa.

Một loạt tin xấu, quy định siết chặt giới công nghệ và lời tố cáo Facebook gây chấn động của Frances Haugen trước Quốc hội Mỹ càng khiến hình ảnh các gã khổng lồ trong Thung lũng Silicon bị lung lay, theo The Guardian.

Ngay cả những người từng ủng hộ giới Big Tech như cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đã thay đổi quan điểm. Ông lên tiếng chỉ trích Facebook vì lan truyền thông tin sai lệch về cuộc bầu cử, dù trước đó đã được hưởng lợi không ít nhờ mạng xã hội này.

Các nhà lập pháp và cơ quan liên bang Mỹ hiện đã vào cuộc. Sự siết chặt giám sát của Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Quốc hội theo đó có thể khiến các Big Tech đối mặt với những trở ngại lớn chưa từng có tiền lệ.

Nhận thức của công chúng về công nghệ nói chung cũng thay đổi, với 68% người Mỹ cho rằng các công ty công nghệ đang sở hữu quá nhiều quyền lực, tăng từ mức 51% hồi năm 2018. Như vậy, theo Business Insider, cái giá phải trả cho sự tụt dốc của Silicon Valley không chỉ dừng lại ở mặt tài chính mà còn ở những giá trị chung của xã hội.

Nhiều ông lớn công nghệ đã phải giữ chân nhân viên bằng cách trả lương bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt để giữ chân nhân viên.

Theo Business Insider, mô hình kinh doanh của Thung lũng Silicon giờ đây không còn là miền đất hứa cho những nhân tài công nghệ mà chỉ biết chạy theo xu hướng. Quy mô hoạt động của nó cũng đang thay đổi và dần mở rộng ra ngoài phía nam San Francisco. Đại dịch COVID-19 khiến Vùng Vịnh trở thành điểm đến mới và thu hút một số gã khổng lồ, trong đó có công ty sản xuất ô tô điện Tesla.

Theo chuyên gia Brent Williams của công ty tuyển dụng Michael Page, các tập đoàn đang phải đối mặt với "mùa đông của các khoản vốn đầu tư".

" COVID-19 đã thay đổi toàn bộ thị trường. Các công ty giờ đây, để chiêu mộ nhân tài sẽ phải cạnh tranh với cả trung tâm công nghệ ở Vùng Vịnh lẫn toàn nước Mỹ", Brent Williams nói. Thật vậy, các ông lớn công nghệ đã phải giữ chân nhân viên bằng cách trả lương bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt. Họ hứa hẹn số tiền này sẽ tăng lên cùng với sự phát triển của công ty.

Nhiều chuyên gia vẫn lạc quan về sự hút bền bỉ của Thung lũng Silicon.

Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn mà Thung lũng Silicon đang gặp phải, giáo sư kinh tế Nicholas A Bloom của Stanford vẫn lạc quan rằng khu vực này vẫn sẽ "vững chãi". " Nó đã trải qua nhiều chu kỳ, bao gồm cuộc suy thoái hồi năm 2001 và 2008, nhưng vẫn phục hồi mạnh mẽ", ông nói thêm.

Đồng quan điểm, giáo sư Margaret O'Mara cũng cho rằng sẽ không nhiều công ty rời khỏi Thung lũng vì nơi đây có những đặc điểm riêng biệt không thể tìm thấy ở bất kỳ đâu.

" Vùng Vịnh và San Francisco có sức hút bền bỉ. Có lý do để mọi người đến đó. Họ muốn ở đó. Điều này vẫn đúng, ngay cả khi California đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nhà ở và nhiều nhân viên đổ xô đến các bang rẻ hơn", bà nói. " Một kỷ nguyên của Thung lũng Silicon có thể đã kết thúc, song chưa phải dấu chấm hết hoàn toàn".