Nga khẳng định không can thiệp vào Ukraine

Ukraina phát lệnh truy nã cựu Tổng thống Yanukovych

Ngày 24.2, Thủ tướng lâm thời Ukraina Arsen Avakov tuyên bố, Ukraina đã phát lệnh truy nã cựu Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych, mở vụ điều tra hình sự đối với ông này và một số quan chức khác về tội thảm sát hàng loạt người biểu tình.

Ông Yanukovych bị truy nã về tội thảm sát người biểu tình.

Cuộc trấn áp người biểu tình Ukraina hồi tuần trước đã làm hàng chục người chết. Thủ tướng tạm quyền Azakov cho biết, ông Yanukovych được cho là ở Balaklava, trên bán đảo Crimean hôm 23.2, song hôm nay hiện chưa rõ ông này đang ở đâu. Cũng có nguồn thông tin khác cho rằng, ông Yanukovych đang chuẩn bị lực lượng tại quê hương Donestk để chuẩn bị phản công.

Quyền hợp tác với EU

Trong khi đó, Tổng thống tạm quyền Ukraina Oleksandr Turchynov tái khẳng định cam kết đưa đất nước nước trở lại con đường hội nhập Châu Âu, song tuyên bố sẵn sàng đối thoại với Nga. Ông Turchynov được bầu làm tổng thống tạm quyền sau khi Tổng thống Viktor Yanukovych bị Quốc hội Ukraina phế truất hôm 22.2.

Vài giờ sau khi được chỉ định, ông Turchynov - đồng minh thân cận của cựu Thủ tướng mới được phóng thích Yulia Tymoshenko - đã có bài phát biểu trên truyền hình vào tối muộn ngày 23.2. Ông cam kết thành lập một chính phủ của nhân dân và đưa Ukraina quay lại con đường hội nhập Châu Âu. Tuy nhiên, ông nói rằng sẵn sàng đối thoại với Nga trên cơ sở bình đẳng, láng giềng, công bằng, dựa trên sự tôn trọng việc Ukraina có quyền lựa chọn hợp tác với EU.

Bà Catherine Ashton - người phụ trách chính sách đối ngoại của EU - tới Kiev ngày 24.2 để thảo luận việc EU hỗ trợ giải pháp lâu dài cho cuộc khủng hoảng chính trị, và các biện pháp nhằm ổn định tình hình kinh tế của Ukraina.

Ngày 24.2, Nga đã triệu hồi đại sứ tại Ukraina về nước, đồng thời lên án việc phế truất Tổng thống Viktor Yanukovych. Nga cáo buộc phe đối lập Ukraina không thực hiện một nghĩa vụ nào trong thỏa thuận ký hôm 21.2 với Tổng thống Yanukovich, tố cáo những người mà họ gọi là "thành phần cực đoan vũ trang và những kẻ cướp phá, đang đe dọa trực tiếp toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina".

Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh, những bước đi trên thực tiễn nhằm ổn định tình hình phải mang tính chất tương hỗ, để thực sự trợ giúp việc hòa giải dân tộc. Bất kỳ hình thức trung gian nào đều phải được thực hiện với việc tôn trọng vô điều kiện đối với chủ quyền của Ukraina.

Trong khi đó, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Susan Rice cho rằng, cả Nga, Châu Âu và Mỹ đều có lợi nếu giữ cho Ukraina không bị chia cắt. Bà đồng thời cảnh báo, "sẽ là một sai lầm nghiêm trọng nếu Nga điều lực lượng sang Ukraina giúp tái lập chính quyền thân Nga".

Nguy cơ chia rẽ

Cùng với việc bầu Tổng thống tạm quyền Turchynov, phế truất Tổng thống Yanukovich và trả tự do cho nhà đối lập Yulia Tymoshenko, bên cạnh hy vọng thoát khỏi khủng hoảng là mối lo về nguy cơ tan rã của nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ này.

Tại Kharkov, các lãnh đạo của những vùng thân Nga ở miền Đông đã không nhìn nhận "tính chính đáng" của Quốc hội Ukraina, mà theo họ, đang làm việc "dưới họng súng". Họ cho rằng toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina đang bị đe dọa.

Quốc gia có 46 triệu dân này cho tới nay vẫn bị phân làm hai, một bên là miền Đông - với dân nói tiếng Nga và thân Nga - chiếm đa số và bên kia là miền Tây - với dân nói tiếng Ukraina và có tinh thần dân tộc rất mạnh.

Theo dự kiến, Ukraina sẽ tổ chức bầu cử vào ngày 25.5; nhưng ai sẽ là người lãnh đạo đất nước vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Bà Tymoshenko tuyên bố không muốn ứng cử chức Thủ tướng. Trong khi đó, liên minh đối lập là một sự kết hợp hỗn độn gồm nhiều tiếng nói, mỗi phe phái đều cố gắng khẳng định quyền lực.

Cuộc khủng hoảng ở Ukraina cũng đang làm nổi bật lên những ảnh hưởng và chia rẽ sâu sắc của Mỹ-EU và Nga. Cần nhớ rằng, năm ngoái, khi Ukraina cạn tiền, EU đề nghị một thỏa thuận thương mại, song buộc Ukraina phải thắt chặt chi tiêu về chính trị. Trong khi đó, Nga nhanh chóng đề xuất khoản hỗ trợ 15 tỉ USD mà không yêu cầu Tổng thống Yanukovych phải thay đổi gì. Tất nhiên, ông Yanukovych lập tức gật đầu với gói hỗ trợ của Nga. Chính điều này đã khiến cho hàng nghìn người dân xuống đường biểu tình.

Nay, với việc phế truất ông Yanukovych, Mỹ và EU nhanh chóng cam kết đảm bảo gói cứu trợ tài chính cho Ukraina. Trong khi đó, Nga cảnh báo sẽ ngừng mua 2 tỉ USD trái phiếu của Ukraina - một phần trong gói hỗ trợ 15 tỉ USD, do tình hình chính trị nước này có những bước ngoặt bất ngờ.

Theo VNN