Ngư dân vẫn vươn khơi, bám biển

Đoàn Hữu Trung18:31 05/05/2020

Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá xã Tam Giang, ông Bùi Văn Sanh cho biết, sau những ngày dài vắng lặng vì ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19, những ngày này ở cảng cá Tam Giang, trên bến dưới thuyền tấp nập, hối hả với các hoạt động thu mua, “giải phóng” hàng dưới tàu, tiếp vật tư, nhiên liệu.

Nhờ được mùa, được giá và giá nhiên liệu giảm, nên tại bến cảng, sản phẩm được tiêu thụ khá nhanh. Sau khi tiêu thụ, các chủ tàu được tư thương nhanh chóng bổ sung nhiên liệu, lương thực, thực phẩm thiết yếu để vươn khơi chuyến biển tiếp theo.

Ngư dân Thạch Kim (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) đón “lộc biển” từ những chiếc thuyền ra khơi trở về. Ảnh: TTXVN

Hiệu quả từ những chuyến vươn khơi

Chủ tịch UBND xã Tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam Phạm Văn Châu cho biết, trong chuyến câu mực dài ngày đầu tiên trong năm, bắt đầu từ giữa tháng Giêng đến nay (5/5), ngư dân xã Tam Giang trúng đậm mực khơi, nhiều tàu có doanh thu xấp xỉ 6 tỷ đồng. Câu mực khơi vừa được mùa, vừa được giá, có thu nhập cao nên cả chủ tàu và người lao động đều phấn khởi.

Hiện nay, nhờ giá nhiên liệu giảm sâu và đang vào mùa khai thác chính nên mỗi tàu câu mực sau khi cập cảng, tiêu thụ sản phẩm, các chủ tàu đều tranh thủ lấy vật tư, nhiên liệu để ra khơi chuyến tiếp theo. Câu mực khơi dài ngày ở ngư trường Hoàng Sa , Trường Sa truyền thống đã trở thành nghề chủ lực của ngư dân địa phương.

Là một trong những tàu câu mực khơi dài ngày ở xã Tam Giang, anh Lương Văn Cam, chủ tàu câu mực mang số hiệu QNa 90039 TS ở thôn Đông An phấn khởi cho biết, ra khơi từ ngày 16 tháng Giêng, tàu câu mực của gia đình ông có tổng cộng 48 lao động. Sau hơn 3 tháng làm ăn trên biển, khai thác được 45 tấn mực khô.

Tại bến Tam Giang, sản phẩm được thu mua với giá 126 triệu đồng/tấn. Với 45 tấn mực khô đã khai thác được, tàu câu mực của gia đình ông đạt doanh thu gần 5,7 tỷ đồng. Trừ các khoản chi phí sản xuất gồm nhiên liệu, lương thực, thực phẩm, chủ tàu có lãi gần 1 tỷ đồng, 47 lao động trên tàu, mỗi người có thu nhập từ 80 triệu đến 90 triệu đồng, anh Cam cho hay.

Nhờ hiệu quả kinh tế khá cao, câu mực khơi đã và đang trở thành nghề chủ lực của ngư dân xã Tam Giang. Trong chuyến vươn khơi dài ngày nay, các tàu QNa 90129 TS của ông Lương Văn Viên khai thác được 49 tấn mực khô. Tàu mang số hiệu QNa 90859 TS của ông Huỳnh Văn Trí khai thác được 46 tấn. Hàng chục tàu khác mỗi tàu cũng khai thác được trên 20 tấn. Với giá thu mua hiện tại dao động từ 125 triệu đồng đến 127 triệu đồng/tấn sản phẩm mực khô, ngư dân đã có lãi khá cao so với các nghề khác.

Video đang HOT

Chủ tịch UBND xã Tam Giang Phạm Văn Châu cho biết thêm, xác định câu mực khơi dài ngày là thế mạnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao, mấy năm qua ngư dân Tam Giang mạnh dạn đầu tư đóng mới và cải hoán phương tiện có công suất lớn với thiết bị đi biển hiện đại để đáp ứng nhu cầu bám biển dài ngày. Riêng đội tàu câu mực khơi dài ngày của ngư dân Tam Giang đến nay đã lên đến 31 chiếc đủ tiêu chuẩn theo quy định.

Trong năm 2019 vừa qua, đội tàu câu mực khơi của ngư dân trong xã khai thác đạt 11.500 tấn mực khô, chủ yếu được tư thương thu gom để xuất khẩu. “Năm 2020 chúng tôi đặt mục tiêu khai thác và tiêu thụ đạt 12.000 tấn mực khô. Trong 4 tháng đầu năm nay, ngư dân Tam Giang đã xuất khẩu hơn 4.200 tấn mực khô, đạt giá trị hơn 113 tỷ đồng, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động tại địa phương”, ông Châu chia sẻ.

Tuân thủ luật pháp quốc tế

Cùng anh em chuyển lương thực, thực phẩm xuống tàu cho chuyến đi biển dài ngày sắp tới nhưng khi được hỏi về “Quy chế cấm đánh bắt cá trên Biển Đông” do Trung Quốc áp đặt phi lý từ vùng biển phía Bắc Biển Đông đến 12 độ vĩ Bắc, bao gồm cả một phần vịnh Bắc bộ và quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền bao đời nay của Việt Nam, tất cả ngư dân ở cảng cá Tam Giang đều khẳng định quy chế áp đặt trên là vô giá trị.

Thuyền trưởng tàu QNa 91568 TS Đặng Văn Hội quả quyết: “Hoàng Sa, Trường Sa từ bao đời nay là ngư trường truyền thống của ngư dân Việt Nam nói chung và ngư dân huyện Núi Thành nói riêng. Không ai ngăn cản được chúng tôi đến ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa để đánh bắt thủy, hải sản một cách hợp pháp, vì đó không chỉ là ngư trường truyền thống của cha ông để lại mà còn là không gian sinh tồn của chúng tôi và con cháu mãi mãi về sau này”.

Được hỏi về quy chế cấm đánh bắt cá trên Biển Đông phi lý của Trung Quốc, ngư dân Phạm Hùng, chủ tàu cá mang số hiệu QNa 91809 TS quyết liệt phản đối lệnh cấm đánh bắt hải sản của Trung Quốc.

Anh Hùng nói: “Hải đồ trong thiết bị giám sát hành trình được các cơ quan chức năng của Việt Nam lắp đặt trên tàu đều cho phép chúng tôi khai thác hải sản bình thường trong toàn bộ khu vực quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chúng tôi khai thác đánh bắt trong vùng biển của mình, tuân thủ luật pháp quốc tế và sẽ không vi phạm sang vùng biển của nước khác”.

Mấy ngày nay, tại cảng Hòn Rớ (thành phố Nha Trang, Khánh Hòa) nhộn nhịp tàu đánh bắt cá ngừ đại dương về cập cảng sau hải trình gần 1 tháng đánh bắt xuyên suốt dịp Tết Nguyên đán vừa qua. Ảnh: TTXVN

Theo anh Hùng, tàu câu mực, tàu khai thác hải sản các loại của ngư dân đã, đang và sẽ tiếp tục làm ăn dài ngày ở ngư trường quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

“Câu mực khơi dài ngày ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa đã thật sự là ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương. Những ngư dân can trường của chúng tôi đêm ngày bám biển không những đáp ứng mưu sinh mà còn góp phần nhỏ bé của mình vào việc bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc ”, Chủ tịch UBND xã Tam Giang Phạm Văn Châu quả quyết.

Tắc đầu ra ngành thủy sản do "bão" dịch, ngư dân lao đao

Dịch Covid-19 không khác gì cơn bão càn quét ngành thủy sản, ngư dân, thiệt hại sẽ vô cùng nặng nề nếu tình hình còn kéo dài.

Thủy sản là một ngành hàng có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên cũng chính vì thế khi dịch bệnh Covid-19 lây lan mạnh, các thị trường lớn đồng loạt "bế quan tỏa cảng", thì ngư dân nuôi trồng và khai thác thủy sản cũng "lao đao" vì hoạt động xuất khẩu "ngưng trệ".

Ngư dân nuôi trồng và khai thác thủy sản đang"lao đao" vì hoạt động xuất khẩu "ngưng trệ".

Nếu như một số ngành hàng nông sản khác có thể chuyển hướng sang thị trường nội địa, phục vụ người tiêu dùng trong nước, thì biện pháp này lại khó áp dụng đối với một số mặt hàng thủy sản giá trị cao bởi đây không phải là thực phẩm được người dân sử dụng thường xuyên.

Dịch Covid-19 đối với những hộ nuôi tôm hùm trên vùng biển Hòn Lao Mái Nhà, xã An Hòa Hải, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên giống như một "cơn bão". "Bão" dịch khiến cả một vùng vắng lặng, không bóng dáng thương lái đến thu mua, chỉ có những con tôm hùm đã đủ trọng lượng xuất bán vẫn phải nằm chờ trong lồng.

Tại đây, tôm chủ yếu được bán sang Trung Quốc, một phần tiêu thụ cho các nhà hàng, khách sạn. Bởi vậy, khi dịch bệnh diễn ra, các quốc gia thực hiện lệnh phong tỏa, nhà hàng trong nước thì đóng cửa, khiến đầu ra gặp bế tắc, thậm chí "đóng băng" bởi diễn biến phức tạp của dịch Covid-19.

Theo ông Nguyễn Kim Đồng, nuôi 600 con tôm hùm trên đảo Hòn Lao Mái Nhà đến giờ vẫn chưa xuất bán được con nào nhưng hàng ngày vẫn phải chi khoảng 300.000-400.000 đồng tiền thức ăn nuôi tôm. Ngư dân này chia sẻ, giải pháp duy nhất lúc này là nuôi "cầm cự", đợi đầu ra được "khơi thông" rồi mới tính được phương án tiếp theo.

"Nếu vụ năm 2019 bán 1,3-1,4 triệu đồng, giờ bán chỉ còn có 1 triệu đồng/kg. Mà bán rẻ vậy cũng không ai đến mua. 32 bà con đang nuôi ở Hòn Lao Mái Nhà chưa bán được tí nào, đa số tôm hùm bông còn tồn đọng 100%. Giải pháp của mình là nuôi cầm cự, không dám nhập tôm gối đầu về nuôi cho vụ sau. Thức ăn cũng chỉ dám cho ăn một nửa so với hàng ngày", ông Đồng cho biết.

Nhiều tàu phải nằm bờ bất chấp giá dầu đang giảm sâu và thời tiết tốt.

Không chỉ tôm hùm, một số loại thủy sản giá trị cao như ốc hương, cá lăng, cua, ghẹ, mực nháy... đồng loạt giảm từ 20-30% giá trị so với giữa tháng 2/2020 mà vẫn tắc về đầu ra.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam Vaseap, do dịch covid lan rộng khắp thế giới, nhiều nhà nhập khẩu đã thông báo hoãn hoặc dừng đơn hàng. Xuất khẩu thủy sản ngừng trệ khiến cho việc giải quyết đầu ra gặp bế tắc.

Còn đối với thị trường trong nước, trừ một số loại thủy sản người dân quen dùng trong bữa ăn hàng ngày, phần lớn các mặt hàng khác đều khó tiêu thụ do người dân thắt chặt hầu bao.

Ông Võ Tuấn Tú, hộ nuôi cá chình và cá bống tượng ở thôn Châu Trúc, xã Mỹ Châu, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định cho biết, gia đình ông nuôi cá đặc sản, nên đã phải "treo ao" khi các nhà hàng, khách sạn đều đóng cửa. Lo lắng với khoản vay ngân hàng đã đến kỳ thanh toá, ông dự tính sau khi bán lứa cá sẽ trả hết nợ, đồng thời có vốn để tái đầu tư, nhưng cũng như nhiều trang trại nuôi thủy sản ở địa phương, hiện nay lượng cá còn tồn đọng hoàn toàn do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

"Gia đình tôi nuôi diện tích 20 ha, chủ yếu tiêu thụ nội địa. Nhưng mùa dịch này không bán được, đó là khó khăn chung. Hiện giờ mình đành để ở ao nuôi. Mong sao dịch qua nhanh, để mình bán được, có tiền trả lãi ngân hàng", ông Tú nói.

Tình hình cũng không mấy khả quan với những ngư dân làm nghề khai thác thủy sản. Tại Hải Phòng, lượng tàu ra khơi giảm 40% so với mọi năm, còn tỉnh Quảng Ninh cũng chỉ có khoảng 30% tàu cá hoạt động, chủ yếu là tàu khai thác xa bờ...

Theo phản ánh của nhiều ngư dân, ngoài việc đầu ra khó tiêu thụ, các tàu khai thác trong mùa dịch còn gặp tình trạng thiếu lao động do các bạn thuyền ngoại tỉnh thực hiện cách ly xã hội. Đó cũng là lý do khiến tàu gia đình ông Nguyễn Thanh, xã Bảo Ninh, thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình phải nằm bờ mặc dù giá dầu giảm sâu, thời tiết rất thuận lợi để ra khơi đánh bắt.

"Nằm bờ vì mình đi về đánh ghẹ, bán không ai mua. Hàng chủ yếu đi Trung Quốc mà quán xá không tiêu thụ được, khách du lịch không có, đi về mà không tiêu thụ được thì đi làm gì. Nên tàu nằm bờ từ Tết đến giờ", ông Thanh buồn bã nói.

Nói như nhiều ngư dân, dịch Covid-19 không khác gì cơn bão càn quét, thiệt hại sẽ vô cùng nặng nề nếu tình hình còn kéo dài./.

Hương Giang

Khắc phục 'thẻ vàng' IUU: Kiểm soát chặt hành trình tàu cá Ngày 22/4, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận đã có văn bản yêu cầu các Sở, ngành tăng cường chỉ đạo và tổ chức thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Tàu cá của ngư dân Bình Thuận. Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN Theo đó, Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu...