Người dựng tiêu bản khủng long, thằn lằn

Phôi khủng long 80 triệu năm tuổi chứa hộp sọ nguyên vẹn

Các nhà cổ sinh vật học phát hiện phôi hóa thạch hiếm của một loài khủng long chân thằn lằn sống trong kỷ Phấn Trắng.

Hộp sọ phôi khủng long được bảo quản bên trong trứng hóa thạch. Ảnh: Kundrát M. et al.

Mẫu vật bao gồm một hộp sọ nguyên vẹn dài 3 cm được xác định thuộc về chi khủng long ăn thực vật cổ dài Titanosaurus, bao gồm những loài khủng long lớn nhất từng tồn tại như Patagotitan, có thể phát triển tới chiều dài 37 m và nặng 69 tấn.

Theo nhà cổ sinh vật học tự do Terry Manning, đồng tác giả của nghiên cứu, hóa thạch được khai quật ở Argentina và sau đó bị buôn lậu sang Mỹ. Manning đã may mắn sở hữu phôi khủng long Titanosaurus đặc biệt này sau một cuộc đấu giá ở thành phố Tucson, bang Arizona.

"Đây là một trong những hộp sọ khủng long đẹp nhất được tìm thấy bên trong trứng. Do có kích thước nhỏ và cấu trúc xương mềm, chúng có xu hướng bị vỡ hoặc bị nghiền nát. Hộp sọ phôi khủng long còn nguyên vẹn như vậy là rất hiếm", Phó giáo sư Darla Zelenitsky tại Đại học Calgary của Canada nhấn mạnh.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy hộp sọ của Titanosaurus ở giai đoạn phôi có một điểm khác biệt lớn so với con trưởng thành, đó là một chiếc sừng nhỏ trên mõm giống như tê giác. Theo trưởng nhóm nghiên cứu Martin Kundrát từ Trung tâm Sinh học Liên ngành (CIB) thuộc Đại học Pavol Jozef afárik ở Slovakia, những con khủng long non có thể đã sử dụng bộ phận này để làm vỡ vỏ trứng và chui ra ngoài.

Bằng cách so sánh sự phát triển của vỏ não với phần còn lại của hộp sọ, nhóm nghiên cứu cho biết phôi khủng long được phân tích đã trải qua 4/5 quá trình phát triển, hay nói cách khác, trứng đã gần nở.

Khi phân tích vỏ trứng, Kundrát cùng các cộng sự còn tìm thấy những vết lõm lớn hợp nhất với phần còn lại của màng sợi, một cấu trúc giúp phôi hấp thụ canxi. Đây là bằng chứng đầu tiên cho thấy phôi khủng long Titanosaurus hấp thụ canxi từ vỏ trứng, điều cũng được quan sát thấy ở các loài bò sát hiện đại.

Chi tiết nghiên cứu đã được xuất bản trên tạp chí Current Biology. Hóa thạch phôi hiện được trưng bày tại Bảo tàng Carmen Funes Municipal ở tỉnh Neuquen, phía tây Argentina.