Nhật bắt tay với Nga về an ninh, quân sự

Phương Tây quyết "hất cẳng" Tổng thống Assad

Các cường quốc phương Tây và các nước Ả-rập hôm qua (22/10) đã có cuộc họp với phe đối lập Syria. Tại cuộc họp này, các bên đã nhất trí với nhau rằng, Tổng thống Bashar al-Assad không thể đóng bất kỳ vai trò nào trong chính phủ tương lai của đất nước Syria.

Tổng thống Assad

Chủ trì cuộc họp Bạn bè của Syria ở thủ đô London, Ngoại trưởng Anh William Hague đã kêu gọi phe nổi dậy Syria "cam kết đầy đủ" với các cuộc đàm phán hòa bình được lên kế hoạch từ trước còn được gọi là hội nghị Geneva 2.

"Chúng tôi đã thống nhất với nhau là, chúng tôi sẽ đoàn kết ủng hộ tiến trình hội nghị Geneve 2 do Liên Hợp Quốc chủ trì, khởi xướng. Hội nghị này phải dẫn tới việc thiết lập một cơ quan điều hành Syria trong giai đoạn chuyển tiếp được các bên đồng thuận ủng hộ. Đồng thuận ủng hộ có nghĩa là nó phải được sự đồng ý, nhất trí của Liên minh Quốc gia Syria", ông Hague cho biết.

"Vì vậy, Tổng thống Assad sẽ không đóng vai trò gì trong bất kỳ chính phủ tương lai nào của đất nước Syria", Ngoại trưởng Anh đã nhấn mạnh một cách chắc nịch như vậy.

Sau cuộc họp Bạn bè của Syria nói trên, Ngoại trưởng các nước tham gia cũng đã ra một thông cáo chung khẳng định lại một lần nữa lập trường của họ trong việc không cho phép ông Assad đóng vai trò gì trong chính phủ mới ở Syria.

Trước đó một ngày, Tổng thống Assad vẫn ngạo nghễ tuyên bố, ông này không thấy có bất kỳ lý do gì cản trở để không tiếp tục tái tranh cử nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo trong cuộc bầu cử vào năm tới.

Trong khi đó, Liên minh Quốc gia Syria vẫn chưa đưa ra quyết định về việc có tham gia hội nghị hòa bình Geneva 2 vào tháng 11 tới hay không. Lực lượng này vẫn khăng khăng từ chối ngồi vào bàn đàm phán trừ khi Tổng thống Assad bị buộc phải từ chức. Một nhóm chính trong liên minh này trước đó đã thẳng thừng khước từ đàm phán với các đại diện của chính quyền Assad.

"Sa-tăng phải rời đi", người đứng đầu phe đối lập Syria - ông Ahmed Jarba đã nói như vậy trong bài phát biểu tại cuộc họp ngày hôm qua, ám chỉ đến Tổng thống Assad.

"Geneva không thể thành công và chúng tôi không thể tham gia nếu hội nghị đó cho phép Tổng thống Assad có thêm thời gian để gây đổ máu cho nhân dân chúng tôi trong khi thế giới chỉ đứng nhìn", ông Jarba gay gắt nói.

Đáp lại, Ngoại trưởng Hague khẳng định, không có giải pháp quân sự cho cuộc chiến tranh và kêu gọi người Syria "hãy đưa ra những nhượng bộ cần thiết để thúc đẩy tiến trình hòa bình đạt được kết quả".

Nhiều quan chức, trong đó có người đứng đầu Liên đoàn Ả-rập - ông Nabil Elaraby, đã bày tỏ hy vọng hội nghị hòa bình Geneva 2 sẽ được tổ chức vào ngày 23/11 tới nhưng Mỹ, Nga và Liên Hợp Quốc đều cho biết, chưa có ngày giờ chính xác nào được ấn định.

Assad chưa bao giờ tự tin hơn

Quyết tâm của phương Tây trong việc "hất cẳng" Tổng thống Assad được đưa ra trong bối cảnh Nhà lãnh đạo Syria đang cảm thấy được củng cố về vị thế và chưa bao giờ tự tin hơn khi cộng đồng quốc tế giảm áp lực đối với ông này vì lo ngại lực lượng chiến binh Hồi giáo cực đoan sẽ lên nắm quyền ở đất nước Trung Đông này, giới phân tích nhận định.

Chỉ cách đây vài tuần, Mỹ còn đang đe dọa tung ra những đòn tấn công đáng sợ nhằm vào Syria nhưng cũng rất nhanh chóng, Mỹ thay đổi lập trường một cách đầy bất ngờ sau hành động can thiệp của Nga.

Sở dĩ Mỹ hủy bỏ kế hoạch tiến đánh Syria là do nước này đã đạt được thỏa thuận với Nga trong việc phá hủy toàn bộ kho vũ khí hóa học ở Syria. Diễn biến này đã tạo cho ông Assad sự tự tin cần thiết để ông này vừa mới đây tuyên bố sẵn sàng tham gia tái tranh cử nhiệm kỳ mới trong cuộc bầu cử vào năm 2014 sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc.

Tổng thống Assad còn nói thêm rằng, ông cảm thấy thời cơ chưa chín muồi để tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình mà Liên Hợp Quốc đang cùng Nga, Mỹ nỗ lực tìm cách tổ chức được vào tháng tới ở Geneva.

"Tổng thống Assad đang cảm thấy tự tin hơn bao giờ hết. Những cuộc đàm phán thay đổi chính thể ở Syria của cộng đồng quốc tế đều đã bị gạt sang một bên và giờ đây ông Assad đang trở thành một đối tác của cộng đồng quốc tế", ông Shadi Hamid, giám đốc nghiên cứu thuộc Trung tâm Brookings Doha, nhận định.

Phát biểu trên được ông Hamid đưa ra trước cuộc họp ở London của các nước phương Tây, Ả-rập ủng hộ cho phe đối lập Syria. Cuộc họp này đã đưa ra tuyên bố trong đó tái khẳng định mục tiêu lật đổ Nhà lãnh đạo Assad. Tuy nhiên, người ta tin rằng, tuyên bố này thực chất là chỉ một phần trong nỗ lực lớn hơn của phương Tây nhằm mục đích thuyết phục ít nhất là một vài phe nhóm nổi dậy tham gia vào hội nghị hòa bình ở Geneva sắp tới.

Trong khi phần lớn phương Tây ủng hộ yêu cầu của phe nổi dậy đòi Tổng thống Assad phải ra đi nhưng "bạn đã không còn nghe thấy mọi người nói về việc thay đổi chính quyền ở Syria", ông Hamid nói.

Lo sợ và ám ảnh trước ảnh hưởng ngày càng gia tăng của hàng ngũ các phe nhóm chiến binh Hồi giáo cực đoan trong nội bộ phe nổi dậy với một vài trong số đó trung thành với Al-Qaeda, Mỹ đã lựa chọn con đường thúc đẩy tiến trình chính trị thay vì ủng hộ toàn lực cho phe nổi dậy thực hiện cuộc cách mạng lật đổ chính quyền Assad.

Trong lúc này, Tổng thống Assad "tiếp tục được hưởng sự ủng hộ đầy đủ của Nga và Iran. Tôi tin rằng, có mối lo ngại thực sự về việc các nhóm mạnh nhất và áp đảo nhất trong phe nổi dậy Syria là những người mà cộng đồng quốc tế không hề muốn họ giành chiến thắng trong cuộc chiến. Và Assad đã cảm thấy được rằng, diễn biến đó đang giúp cho ông này", chuyên gia Hamid đã phân tích như vậy.

Có thể nói, ở giai đoạn hiện tại của cuộc nội chiến kéo dài gần 3 năm qua ở đất nước Syria, phe nổi dậy đang ngày càng bị dồn vào ngõ cụt trong khi Tổng thống Assad ngày một giành được nhiều lợi thế. Không phải vô cớ mà nhiều người tin rằng, vị thế của ông Assad đang được đảm bảo khá chắc chắn.

Kiệt Linh - (tổng hợp)

Theo_VnMedia