Nhu cầu tín dụng tìm đến ngân hàng tư nhân

Dồn cổ tức tăng vốn điều lệ

Hiện nay còn 14 tổ chức tín dụng (TCTD) chưa áp dụng Thông tư 41/2016/TT của NHNN về tỷ lệ an toàn vốn theo phương pháp tiêu chuẩn của Basel II (hiệu lực từ 1-1-2020). Vì thế, việc tăng vốn điều lệ (VĐL) đang làm nóng ĐHCĐ nhiều nhà băng.

Ồ ạt trình kế hoạch tăng vốn

Tăng VĐL là nội dung được đa số NHTM trình cổ đông thông qua trong ĐHCĐ năm nay, bao gồm cả NH lớn lẫn NH nhỏ. Đơn cử, ở nhóm Big 4, VietinBank tiếp tục đề nghị để lại toàn bộ lợi nhuận còn lại, hoặc chia cổ tức bằng cổ phiếu để tăng vốn tự có, đáp ứng yêu cầu phát triển hoạt động kinh doanh.

Song phương án cụ thể về cổ tức vẫn chờ thực hiện theo quyết định của NHNN. Một ông lớn khác là Vietcombank cũng trình cổ đông phương án tăng VĐL, trước mắt phát hành cổ phiếu tăng vốn cổ phần từ chi trả cổ tức năm 2018 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 18%. Thời gian thực hiện dự kiến trong nửa cuối năm 2020, thời điểm cụ thể giao HĐQT quyết định sau khi được chấp thuận của NHNN. VĐL sau chia cổ tức dự kiến tăng thêm 6.675 tỷ đồng lên 43.764 tỷ đồng.

Ảnh minh họa.

Ở các NHTMCP, hàng loạt kế hoạch tăng vốn cũng vừa được thông qua. Cụ thể, trong năm nay MB thực hiện phương án tăng VĐL từ 24.370 tỷ đồng lên 27.987 tỷ đồng (tăng thêm 3.617 tỷ đồng). Với mức tăng này, MB sẽ vươn lên top các NH có vốn cao nhất hệ thống, chỉ sau BIDV, Vietcombank, VietinBank, Techcombank và Agribank.

Trong khi đó, HDBank dự kiến tăng VĐL từ 9.810 tỷ đồng (ngày 30-4-2020) lên hơn 16.088 tỷ đồng. SHB dự kiến tăng vốn lên 19.313 tỷ đồng. TPBank cũng quyết tâm tăng VĐL theo kế hoạch từ 8.566 tỷ đồng lên 10.199 tỷ đồng. VIB trình phương án tăng VĐL từ 9.245 tỷ đồng lên 11.094 tỷ đồng. NamABank tăng thêm 3.000 tỷ đồng, nâng VĐL lên hơn 7.000 tỷ đồng. Lãnh đạo NCB cho biết trong 2 năm tới sẽ tăng VĐL thêm 3.000 tỷ đồng, lên hơn 10.000 tỷ đồng.

So với các NHTM có vốn nhà nước, việc tăng vốn của các NHTMCP dự kiến thuận lợi hơn vì nguồn tiền để tăng vốn chủ yếu từ nội lực sẵn có. Cụ thể, các NH đồng loạt chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao, hoặc giữ lại cổ tức để tăng vốn.

Theo đó, TPBank, VIB thông qua phương án trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 20%; HDBank phát hành cổ phiếu thưởng và chia cổ tức tổng tỷ lệ 65%; ACB trả cổ tức 30% bằng cổ phiếu; MB chi trả cổ tức cho cổ đông với tỷ lệ 15%; SHB đã thông qua phương án tăng vốn thông qua hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu từ lợi nhuận năm 2019 với tỷ lệ 10%; OCB chia cổ tức với tỷ lệ 25-27%, cộng với việc phát hành thành công cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư nước ngoài Aozora, Nhật Bản, nhà băng này dự kiến tăng VĐL lên hơn 11.275 tỷ đồng. Trong khi đó, ABBank, Techcombank đề xuất giữ lại toàn bộ lợi nhuận sau thuế còn lại để bổ sung nguồn vốn kinh doanh.
Đi trước một bước

Chạy đua tăng vốn là điều dễ nhận thấy trên hệ thống NH hiện nay. Điều này cũng dễ hiểu vì năm ngoái ngành NH thắng lớn khi lợi nhuận có sự bứt phá đáng kể. Nhưng bước sang năm 2020, tình hình kinh doanh không còn thuận lợi do tác động của dịch Covid-19 lên cầu tăng trưởng tín dụng.

Vì thế, tại ĐHCĐ năm nay nhiều NH mạnh tay chia cổ tức 2019 với hình thức chia bằng cổ phiếu và tỷ lệ khá cao để tăng vốn mạnh. Bởi lẽ, năm nay lợi nhuận dự kiến không tăng trưởng cao, phần tiền có thể dùng để tăng vốn trong năm tới (bằng cách chia cổ tức hay giữ lại lợi nhuận) cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Về lý do tăng vốn, trong tờ trình cổ đông tại ĐHCĐ 2020, các NH nêu rõ sự cần thiết của việc này. Thứ nhất, các NH phải đáp ứng yêu cầu của NHNN về nâng cao năng lực tài chính, tạo nền tảng phát triển mạng lưới, mở rộng thị phần tín dụng và quy mô kinh doanh, đa dạng hóa dịch vụ NH. Thứ hai, đảm bảo tuân thủ, đáp ứng các chỉ tiêu an toàn trong hoạt động NH, nâng cao khả năng quản trị rủi ro theo Basel II. Thứ ba, bổ sung vốn trung, dài hạn trong hoạt động theo lộ trình tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn giảm dần về mức 30% trong năm nay. Thứ tư, đầu tư hệ thống hạ tầng, xây dựng trụ sở hệ thống công nghệ thông tin hiện đại phục vụ hoạt động kinh doanh.

Theo một chuyên gia tài chính, so với giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008, mức vốn chủ sở hữu/tổng tài sản của hệ thống NH vẫn được duy trì khá ổn định trong những năm gần đây. Nhưng theo yêu cầu của NHNN, 10 NHTM phải áp dụng chuẩn mực an toàn vốn theo phương pháp tiêu chuẩn (trụ cột 1 và trụ cột 3) của Basel II trong năm 2019, và tất cả NHTM sẽ áp dụng chuẩn mực này trong 2020. Cho nên áp lực tăng vốn lại đè nặng lên các NH. Động thái của các NHTM cho thấy đang quyết tâm đạt chuẩn an toàn vốn theo khung Basel II, dù có thể diễn ra chậm hơn so với dự kiến vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Dù vậy, kể cả một số NH đã áp dụng Basel II cũng phải nỗ lực tăng thêm vốn để nâng hệ số CAR, vì khi áp dụng chuẩn mực này, hệ số CAR của NH sẽ thấp hơn khá nhiều. Hơn nữa, tác động của đại dịch Covid-19 làm tỷ lệ nợ xấu gia tăng, tỷ lệ tài sản đảm bảo sụt giảm, dự báo dẫn đến sự thay đổi tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu CAR của các NHTMCP. Tăng vốn là giải pháp để hệ thống NH ứng biến trước những diễn biến phức tạp. Nhưng có vẻ kế hoạch tăng vốn rầm rộ của các NH chỉ mới mang lại tín hiệu vui cho ngành, còn với cổ đông luôn mong mỏi nhận cổ tức bằng tiền mặt lại có thêm 1 năm không như ý. Vì mục tiêu tăng trưởng vững mạnh, các NH không thể đáp ứng việc chia cổ tức bằng tiền mặt trong giai đoạn hiện nay, nên NH cũng mong cổ đông chia sẻ với chiến lược đã đề ra.

Việc tăng VĐL sẽ quyết định mức độ thành công trong việc mở rộng quy mô hoạt động và làm tăng mức độ an toàn của NH. Từ đó NH có điều kiện thuận lợi thực hiện các mục tiêu theo chiến lược kinh doanh.