Những nguy cơ từ việc một số nước tiêm vaccine tăng cường

Lo sợ biến thể Delta, nhiều người đến Mỹ để tiêm vaccine tăng cường

Trước sự lây lan nhanh chóng của biến thể Delta, nhiều người sống ở nước ngoài đã quyết định đến Mỹ để tiêm vaccine COVID-19 bổ sung dù trước đó đã tiêm đủ 2 mũi.

Các lọ có vaccine phòng COVID-19 của hãng Moderna, Johnson&Johnson, Pfizer/BioNTech. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Reuters (Anh), đầu năm nay, Alison Toni, 55 tuổi, cảm thấy vô cùng may mắn khi được tiêm vaccine Sinovac phòng bệnh COVID-19 ở Chile. Một tháng sau, bà đã quyết định đến Minnesota để được tiêm vaccine tăng cường.

Bà Toni, người Mỹ đang sinh sống tại Chile, đã tranh thủ tiêm liều vaccine Pfizer đầu tiên khi về thăm gia đình ở Minneapolis hồi tháng 4. Hai tháng sau đó, bà đã quay lại để tiêm liều thứ 2. Tuy nhiên, bà không tiết lộ cho đơn vị tiêm chủng rằng mình đã được tiêm phòng trước đó tại Chile.

"Họ không hỏi và tôi thì không nói", Toni nói và cho biết bà đã hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sang Mỹ tiêm thêm vaccine. Bà Toni là một trong những người sống ở nước ngoài đến Mỹ để tiêm vaccine bổ sung, hoặc có kế hoạch sẽ làm như vậy. Một số người đã hỏi ý kiến của bác sĩ, số khác đưa ra quyết định bằng cách tự tìm hiểu.

Trên thế giới, một số quốc gia đã bắt đầu chương trình tiêm chủng liều thứ 3 cho người dân dựa trên lo ngại khả năng bảo vệ từ những liều vaccine ban đầu có thể giảm dần theo thời gian. Họ cũng tin rằng liều vaccine tăng cường sẽ giúp ngăn ngừa biến thể Delta, đặc biệt với nhóm người lớn tuổi hoặc có hệ miễn dịch yếu.

Tuy nhiên, giới chức y tế công cộng vẫn chưa thể khẳng định có cần thiết phải tiêm liều vaccine tăng cường cho người dân nói chung hay không. Hiện vẫn có rất ít dữ liệu về rủi ro hay lợi ích của việc tiêm liều thứ 3, và chiến lược này cũng gây tranh cãi nhất định khi nó có thể ảnh hưởng tới nguồn cung vaccine toàn cầu, khiến những nước thu nhập thấp và trung bình khó tìm được nguồn cung vaccine để tiêm cho toàn dân.

Một bệnh nhân ung thư tiêm vaccine ngừa COVID-19 tại một trung tâm điều trị ở Louisville, bang Kentucky. Ảnh: Getty Images

Jason Gallagher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trường Dược thuộc Đại học Temple, cho biết: "Có lẽ việc tiêm mũi tăng cường là không cần thiết. Việc tiêm liều thứ 4 dường như là lãng phí và liều thứ 3 có lẽ là không cần thiết đối với nhiều người".

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã kêu gọi các quốc gia hoãn việc tiêm mũi tăng cường cho người dân, trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới vẫn đang phải chờ đợi để có những liều vaccine đầu tiên.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) tuần trước đã cho phép tiêm liều vaccine thứ 3 cho những người bị suy giảm hệ miễn dịch. Giới chức y tế của chính phủ ước tính rằng điều đó sẽ áp dụng cho dưới 3% dân số Mỹ trưởng thành, song nhiều khả năng chính sách tiêm mũi tăng cường sẽ được áp dụng rộng rãi hơn.

Tình trạng dư thừa vaccine ở Mỹ, cùng hệ thống chăm sóc sức khỏe phi tập trung, khiến người dân dễ dàng đến các trung tâm tiêm chủng để tiêm vaccine tăng cường. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) ước tính rằng trên 1,2 triệu người Mỹ đã tiêm ít nhất một liều bổ sung sau khi hoàn thành quá trình tiêm chủng ban đầu.

Nhân viên y tế chuẩn bị vaccine Pfizer tại một trung tâm tiêm chủng cộng đồng ở Valley Stream, New York, Mỹ. Ảnh: Reuters

Trong khi nhiều người lo ngại về hiệu quả của vaccine nên quyết định đến Mỹ tiêm liều tăng cường, một số trường hợp khác lại phải buộc tiêm thêm để đáp ứng theo yêu cầu làm việc và học tập.

Wu Jing, 22 tuổi, cho biết anh không có lựa chọn nào khác. Wu đã được tiêm vaccine Sinovac vào tháng 12/2020 khi ở Trung Quốc, trước khi sang Mỹ học tập tại trường Đại học Princeton.

Khi sang Mỹ, anh nghe được tin rằng trường này yêu cầu sinh viên nộp giấy chứng nhận đã được tiêm chủng loại vaccine do FDA phê duyệt. Trong khi đó, vaccine Sinovac chưa được FDA phê duyệt và bộ phận y tế của trường Princeton đã khuyến nghị Wu đi tiêm chủng lại. Wu cảm thấy lo ngại về việc tiêm 2 loại vaccine khác nhau nhưng cuối cùng đã quyết định tiêm vaccine Johnson & Johnson. Tuy nhiên, Đại học Princeton sau đó đã công bố chính sách mới, chấp nhận tất cả các loại vaccine mà WHO đã phê duyệt, bao gồm cả Sinovac.

Mỹ đang phát triển một kế hoạch yêu cầu gần như tất cả du khách nước ngoài phải được tiêm chủng đầy đủ. Điều này có khả năng xảy ra các trường hợp tương tự như Wu, khi nhiều người được tiêm vaccine không được FDA chấp thuận. Danh sách vaccine được Anh và Liên minh châu Âu phê duyệt cũng không bao gồm các loại vaccine được sản xuất tại Nga hoặc Trung Quốc, đã được sử dụng ở nhiều quốc gia.

Tiến sĩ Amesh Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins cho biết các chính phủ nên chuẩn hóa định nghĩa của họ về tiêm chủng đầy đủ, bao gồm các mũi tiêm có thể không được chấp thuận ở quốc gia của họ nhưng vẫn có hiệu quả. "Toàn bộ quá trình này cần phải được điều chỉnh. Nếu không, khi có thêm nhiều vaccine hơn và nhiều người đi lại hơn, những trường hợp tương tự như Wu sẽ xảy ra nhiều hơn", Adalja nói.