Nỗ lực bảo vệ bề mặt Mặt Trăng trước hoạt động khai khoáng, thí nghiệm

Tàu đổ bộ Odysseus có thể phải rút ngắn sứ mệnh trên Mặt Trăng

Sứ mệnh của tàu đổ bộ Mặt Trăng Odysseus có thể sẽ phải rút ngắn 5 ngày so với đánh giá ban đầu sau cú hạ cánh "không hoàn hảo" xuống bề mặt Mặt Trăng.

Tàu đổ bộ Odysseus của Công ty hàng không vũ trụ Intuitive Machines (Mỹ) tiếp cận Mặt Trăng trong sứ mệnh "IM-1", ngày 21/2/2024. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo công ty Intuitive Machines - đơn vị vận hành tàu đổ bộ này, các chuyên gia sẽ phải đánh giá tổng thể mức độ ảnh hưởng từ cú đáp trên, cũng như ước lượng dữ liệu khoa học có thể bị hao hụt sau khi hành trình của tàu Odysseus bị rút ngắn. Trước đó, Intuitive Machines và khách hàng lớn nhất của công ty này là Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đã ước tính rằng tàu Odysseus sẽ hoạt động trong vòng 7-10 ngày trên Mặt Trăng.

Dự báo của công ty về việc kết thúc sớm sứ mệnh của Odysseus được đưa ra trong bối cảnh các chuyên gia phát hiện những trục trặc khi thử nghiệm phím tắt và lỗi của con người đã dẫn đến sự cố trong hệ thống dẫn đường bằng laser trước khi tàu này hạ cánh vào ngày 22/2 vừa qua.

Một quan chức của Intuitive Machines cho biết một trong số những nguyên nhân dẫn đến trục trặc của Odysseus bắt nguồn từ việc công ty quyết định không thử hệ thống laser để tiết kiệm thời gian và tài chính trong quá trình kiểm tra trước khi phóng tàu từ Trung tâm vũ trụ Kennedy của NASA tại Florida.

Trong một thông báo ngày 23/2, Intuitive Machines cho biết hệ thống dẫn đường bằng laser - được thiết kế để cung cấp độ cao và chỉ số vận tốc chuyển tiếp cho hệ thống dẫn đường tự động của Odysseus - không thể hoạt động được do các kỹ sư của công ty quên mở khóa công tắc an toàn của hệ thống này trước vụ phóng ngày 15/2. Khóa an toàn này, giống như công tắc an toàn của một khẩu súng, chỉ có thể vô hiệu hóa bằng tay.

Trục trặc của máy đo khoảng cách, được phát hiện chỉ vài giờ trước khi hạ cánh, cũng đã buộc người điều khiển chuyến bay phải ứng biến bằng một giải pháp mang tính thử nghiệm để tránh những gì có thể là một cú "hạ cánh cứng".

Trong một thông báo ngày 23/2, công ty Intuitive Machines cho biết mặc dù tàu đổ bộ Odysseus đã hạ cánh được xuống Mặt Trăng sau nhiều nỗ lực bất thành, nhưng dường như tàu đã vấp ngã ở giai đoạn cuối.

Giám đốc điều hành Stephen Altemus của công ty cho biết 1 trong 6 chân hạ cánh của tàu vũ trụ đã bị vấp trên bề mặt không bằng phẳng của Mặt Trăng và bị lật nghiêng sang một bên, tựa vào một tảng đá.

Về cơ bản, tư thế nghiêng của Odysseus sẽ hạn chế mức độ tiếp xúc của các tấm pin Mặt Trời với ánh sáng Mặt Trời, trong khi đây là yếu tố cần thiết để cấp năng lượng cho tàu. Ngoài ra, 2 trong các ăngten của tàu này hướng xuống đất, theo đó cản trở hoạt động liên lạc của tàu đổ bộ.

Cổ phiếu của Intuitive Machines đã giảm 35% trong ngày 26/2 vừa qua. Mặc dù cú đáp là không hoàn hảo nhưng Odysseus vẫn là tàu vũ trụ đầu tiên của Mỹ đáp xuống Mặt Trăng kể từ sứ mệnh Apollo gần nhất của NASA, đưa các phi hành gia Gene Cernan và Harrison Schmitt lên Mặt Trăng vào năm 1972. Đây cũng là cuộc đổ bộ Mặt Trăng đầu tiên của một phương tiện không gian được sản xuất và vận hành thương mại. Ngoài ra, đây còn là chuyến bay đầu tiên trong Chương trình Artemis của NASA nhằm mục đích đưa các phi hành gia trở lại vệ tinh tự nhiên của Trái Đất trong thập kỷ này.

Intuitive Machines cho biết công ty này đã chi khoảng 100 triệu USD cho tàu đổ bộ, đồng thời nhận được 118 triệu USD từ NASA theo thỏa thuận hợp tác song phương.