Pháp tiến thoái lưỡng nan trong vụ bán tàu Mistral

Nga nhìn Mỹ, EU loay hoay gỡ rối...

Châu Âu đã đoàn kết hơn, nhưng không phải để chống Nga, mà để đối phó với khủng bố. Cả phương Tây đang hoang mang tột độ

Châu Âu tuần hành chống khủng bố

Bất chấp một châu Âu đang đầy rẫy những bất ổn về an ninh, để thể hiện sự ủng hộ Pháp, ngày 11/1/2015, các nhà lãnh đạo châu Âu, trong đó có Tổng thống Pháp Francois Hollande, Thủ tướng Đức Angela Merkel, Thủ tướng Anh David Cameron... sẽ tuần hành tại Paris.

Mục đích của cuộc tuần hành này để biểu hiện quyết tâm đoàn kết của châu Âu trước những thách thức về an ninh, khi mà nước Pháp đã trở thành nạn nhân đầu tiên của các đòn trả đũa của bọn khủng bố.

Và ngay sau đó, các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ ngồi lại với nhau và bàn về cách để thực hiện cuộc chiến chống khủng bố sao cho hiệu quả. Bởi lúc này, khủng bố không còn ở Trung Đông nữa, nó đã diễn ra ngay cửa nhà của những người dân châu Âu. Không có gì đảm bảo rằng Pháp là nạn nhân đầu tiên, nhưng không phải nạn nhân cuối cùng.

Cuộc tuần hành này sẽ đồng hành với những cuộc tuần hành của người dân Pháp hiện đang rầm rộ trên khắp đất nước. Đã có ít nhất 30.000 người tuần hành yên lặng ở thành phố Pau, miền Nam nước Pháp, và hơn 22.000 người tập trung ở Orleans, phía Tây Nam Paris.

Người dân Pháp tuần hành ở Paris

Cả châu Âu đang căng mình chống khủng bố, Cơ quan tình báo nội địa Anh (MI5) sẽ phải làm việc gấp nhiều lần theo chỉ thị của Thủ tướng Anh Cameron. Pháp gia tăng 500 quân tại Paris. Còn đặc nhiệm của Đức trải khắp các tuyến phố của Berlins và các thành phố lớn.

Đã từ rất lâu, sau nhiều chia rẽ về quan điểm trong các vấn đề khủng hoảng nợ công, tài trợ các nước thành viên khỏi phá sản, hay gần đây nhất là trừng phạt kinh tế Nga và viện trợ cho Ukraine... EU mới đoàn kết đến như vậy.

Chỉ có điều, sự đoàn kết của họ không phải xuất phát từ những lợi ích chính trị hay kinh tế, mà bắt nguồn từ sự sống và cái chết của người dân, của sự tồn tại của chính quyền đang nắm quyền ở mỗi quốc gia. Bởi có thêm bất ổn sẽ chỉ khiến sự bất mãn của người dân gia tăng và họ có thể biểu tình, thậm chí là đảo chính bất kỳ lúc nào.

Minh chứng tại Đức, khoảng 50 người đối lập với những chính sách của chính phủ đã tiến hành bạo động tại Connewitz thuộc thành phố Leipzig, họ đập phá các trụ sở công quyền, đốt cháy một xe tuần tra của cảnh sát.

Tiêu biểu trong cuộc khủng bố ở Paris vừa qua, cả IS và Al-Qaeda đều đứng ra nhận trách nhiệm. Cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ không còn gói gọn trong phạm vi Al-Qaeda, hay IS nữa, nó là cuộc chiến một mất một còn giữa hai kẻ thù không đội trời chung.

Tiêm kích Mỹ tấn công các mục tiêu của IS ở Iraq

IS phân tán sức mạnh liên minh chống khủng bố

Việc cả châu Âu đoàn kết lại cho thấy họ đã ý thức rõ ràng rằng những mối đe dọa đã được cảnh báo từ trước đang trở thành hiện thực. Và EU lần đầu tiên sau nhiều tháng chia rẽ đã thống nhất ở một điểm chung duy nhất: chống khủng bố ngay trên lãnh thổ của họ.

Điều này đã phản ánh điều gì? EU cùng Mỹ tham gia cuộc chiến chống tổ chức Hồi giáo cực đoan IS, kết quả chưa thấy đâu, nhưng hậu quả thì đã xuất hiện. Điều đáng ngại hơn, khủng bố thế giới đang liên kết lại với nhau. Liên minh của Mỹ dù hùng mạnh, thì liên minh của khủng bố cũng nguy hiểm không kém.

Mỹ, châu Âu đưa quân đội đến Trung Đông để gây chiến, và ngược lại, khủng bố mò mẫm đến cửa nhà của họ để xả súng, đánh bom... Chắc hẳn lúc này, người châu Âu đang lạnh gáy, chính quyền căng như dây đàn, còn tại Mỹ, cơn ác mộng 11/9/2001 đang lặp lại trong giấc ngủ của người dân.

Và chiến trường chống khủng bố không còn chỉ ở Trung Đông nữa, nó đã diễn ra trên khắp các đường phố của EU, của Mỹ và đồng minh của Mỹ... Từ đó để thấy, IS bắt đầu phản công, và những kẻ khủng bố ranh mãnh đã khôn ngoan phân tán lực lượng, sức mạnh của "liên minh ánh sáng".

Phương Tây sẽ mất rất nhiều tiền để theo dõi từng đối tượng tình nghi, từng người có mối quan hệ với đạo Hồi, với Trung Đông. Họ sẽ phải bỏ nhiều tỷ USD để theo dõi các hộp thư điện tử, các cuộc điện thoại, kiểm soát camera công cộng...

Mikhail Gorbachev: đối đầu Nga - châu Âu có thể kết thúc bằng chiến tranh hạt nhân

Và cùng với đó, khủng bố sẽ là nỗi ám ảnh với người dân phương Tây. Sự ám ảnh đó càng tăng, các quốc gia này sẽ càng bất ổn. Và châu Âu hay Mỹ sẽ giã từ ý nghĩ chỉ cần tác chiến điện tử, chỉ cần vũ khí "khủng" là có thể diệt được khủng bố. IS, Al-Qaeda, hay bất kỳ tổ chức nào đã chịu đựng đủ lâu, đủ để hiểu thấu đối phương và đưa ra đòn trả đũa đầy ác nghiệt.

Mỹ, châu âu loay hoay gỡ rối...

Châu Âu không cho phép mình có thêm bất ổn. EU buộc phải giải quyết nhanh chóng cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Điều đó lý giải vì sao họ lựa chọn việc giữ nguyên hiện trạng Ukraine theo lời gợi ý của Moscow, và chịu móc hầu bao 1,8 tỷ euro để chi cho Kiev, nhằm thuyết phục chính quyền này ngoan ngoãn ngồi vào bàn đàm phán.

Nhưng ngược lại với suy nghĩ của EU, mối nguy khủng bố không phải là điều khiến Kiev lo sợ, cơn ác mộng của Kiev là bị bỏ rơi, không còn giá trị trong mắt phương Tây. Điều đó lý giải vì sao một mặt Kiev vẫn nhận tiền, và mặt khác, họ chăm chăm lo chiến tranh với những người miền Đông.

Với một Kiev ngoan cố, Nga cũng không thể ngồi yên. Thực tế thì mối quan hệ giữa Nga và phương Tây chưa có dấu hiệu nào cụ thể của sự tan băng, tất cả chỉ dừng lại ở nhưng lời kêu gọi ngoại giao. Nhiều ngày nay, Tổng thống Putin hay giới lãnh đạo cấp cao của Nga không lên tiếng, nhưng người xuất hiện đều đặn trên các mặt báo lại là cựu lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev.

Lần gần đây nhất, hôm 9/1, nhà cựu lãnh đạo một cực của thế giới trước đây đã lên tiếng về việc cuộc đối đầu Nga - châu Âu hiện nay rất có thể kết thúc bằng một cuộc chiến toàn khu vực, thậm chí là chiến tranh hạt nhân. Và trước đó, ông Gorbachev đã lên tiếng cảnh báo châu Âu sẽ phải trả giá nếu thách thức sức mạnh quân sự hiện tại của Nga.

Kiev vẫn còn tham vọng chiến tranh với miền Đông

Gorbachev giờ chỉ là một nhân vật của lịch sử, ông có thể nói những gì ông muốn, nó không phải là quan điểm của Điện Kremlin, nhưng đó hoàn toàn đủ sức nặng để phương Tây có thể hiểu như một quan điểm chính trị mà rất có thể Moscow sẽ áp dụng.

Những gì Mikhail Gorbachev tuyên bố, cùng với chiến lược "chiến tranh mơ hồ" mà Tổng thống Putin đang theo đuổi khi vừa muốn giữ quan hệ với NATO, vừa sẵn sàng chiến tranh đã thực sự khiến phương Tây bối rối chọn đối sách.

Thời gian qua, khi EU nói nhiều về việc gỡ bỏ trừng phạt với Nga, Moscow luôn giữ thái độ duy nhất là im lặng, họ không hưởng ứng, không bác bỏ, họ ung dung ngồi nhìn EU và Mỹ tự dàn xếp vấn đề với nhau cho ổn thỏa. Và khi cục diện có phần không tiến bộ, Nga tiếp tục ép Ukraine về khoản nợ 3 tỷ USD tiền khí đốt.

Chắc chắn Kiev sẽ chạy ngay tới Mỹ và EU để xin tiền trả nợ. Nhưng bối cảnh hiện tại, EU lo thân còn chưa xong, lo sao được đến những khoản tiền trên trời như vậy của Ukraine. EU đang rối bời vì IS, Ukraine lo lắng bồn chồn vì tương lại bị bỏ rơi... Và đương nhiên, Mỹ không biết phải làm thế nào để giải quyết được cùng một lúc tất cả những rắc rối như vậy, trong bối cảnh họ đang nợ ngập cổ và thâm hụt ngân sách nặng nề.

Thời điểm này, sự im lặng của Nga mới là thái độ khó chịu nhất mà phương Tây phải nếm trải.

Đỗ Minh Tú

Theo_Báo Đất Việt