Rượu cần – Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa

Vít một hơi rượu cần, ngào ngạt hương rừng. Mùi hương ấy, chất men ấy khiến những ai đã từng đến với đồng bào người Thái ở miền Tây xứ Thanh chẳng thể nào quên được.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 1

Đồng bào người dân tộc Thái ở huyện Bá Thước trước đây có một thứ men say nức tiếng, đó chính là rượu cần. Ngày lễ, Tết, họ thường quây quần bên nhau bên ché rượu cần rồi thưởng thức những điệu xòe, điệu múa. Nét văn hóa ẩm thực đặc sắc ấy vẫn được gìn giữ mãi đến tận bây giờ

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 2

Bản Khuyn (xã Cổ Lũng), một vùng đồng bào người Thái sinh sống giáp ranh với tỉnh Hòa Bình, là một trong số ít những nơi đang còn lưu giữ lại những phương thức tạo nên men rượu cần truyền thống.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 3

Vốn là đặc sản nên cách mà người Thái nơi đây tạo ra nó cũng rất kỳ công.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 4

Một cuộc gặp không hề hẹn trước, phải khó khăn lắm chúng tôi mới gặp được bà, người có thâm niên làm rượu cần lâu năm ở bản Khuyn. Bà là Hà Thị Sinh (sinh năm 1959). Mỗi tháng trung bình 2 lần, bà đeo gùi mây lên đồi hái lá, rồi ra dòng suối Khanh, nhập tâm rửa sạch từng nhánh lá.

Video đang HOT

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 5

“Để tạo ra được men rượu cần thơm ngon phải thật sự nhập tâm vào nó, trông đơn giản nhưng không dễ để có được men rượu ngon. Men rượu cần được làm từ lá cuống, lá nhân trần, ớt cay, gừng tươi, him ho, đập khau, gạo, trầu không sắn và trấu”. Bà Sinh chia sẻ.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 6

Mỗi thứ một công dụng riêng nhưng khi hòa quện vào nhau tạo nên một thứ men thơm phức.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 7

Ủ men rượu cần cũng đặc biệt, men rượu sau khi được nặn sẽ đem ủ với vỏ trấu để lên men, sau đó để lên gác bếp để sấy khô.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 8

Sau khi đã chuẩn bị men xong, dùng sắn củ rửa sạch, băm nhỏ, trộn đều với vỏ trấu, đồ chín rồi để nguội. Đem hỗn hợp đó trộn với men theo tỷ lệ hợp lý rồi cho vào chum sành ủ thành thứ men rượu cần đặc biệt.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 9

Rượu cần sau khi lên men khoảng 20 – 30 ngày có thể dùng được. Nhưng điều khác biệt ở men rượu cần là càng để lâu càng ngấu, càng có mùi thơm đặc trưng. Trước kia, khi đến với đồng bào người Thái gần như mỗi nhà có từ 2- 3 chum rượu cần để sử dụng dần dần mỗi khi có khách đến chơi nhà hay lễ hội.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 10

Nước suối, một trong những thứ không thể thiếu được khi thưởng thức rượu cần. Người ta chọn những nơi có mạch nước suối trong mát để đem về đổ vào men tạo nên rượu cần.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 11

Người Thái sử dụng sừng trâu để đong nước cho mỗi lần uống rượu cần. Hai sừng trâu đầy nước sẽ được gọi là một trâu rượu cần.

Rượu cần - Nét văn hóa đặc sắc nơi rẻo cao Thanh Hóa - Hình 12

Nếu đang có ý định về một chuyến đi, bạn hãy thử một lần đến với nơi đây để cùng những người bạn bỏ lại những âu lo, thưởng thức nét văn hóa đặc sắc bên ché rượu cần nơi miền Tây Thanh Hóa.

Theo Tuấn Kiệt – Hoàng Đông

Độc đáo men rượu cần 'trống mái' của người Ba Na

Vào các dịp lễ, việc lớn, đặc biệt mùa Xuân, trong bữa cơm đãi khách của người Ba Na ở làng Dêr Tul Đoa (xã Đắk Sơ Mei, huyện Đắk Đoa, Gia Lai) không thể thiếu bình rượu cần được làm từ men "trống mái" thơm ngon tuyệt hảo.

Độc đáo men rượu cần 'trống mái' của người Ba Na - Hình 1
Chị Y Thu (bên trái) nặn men rượu cần

Chị Y Thu (36 tuổi, làng Dêr Tul Đoa) chia sẻ, để làm được loại men này phải có cây hyam, củ riềng dại, ớt, gạo... Cây hyam chỉ được tìm thấy trong rừng có 2 loại, một cho nhựa trắng và một cho nhựa vàng. Tuy nhiên, chỉ loại cho nhựa vàng mới làm được men rượu ngon, còn loại nhựa trắng có vị chua, không làm được men. Nguyên liệu trên sẽ được những người phụ nữ dùng chày giã nát trong cối gỗ. "Việc giã nguyên liệu rất quan trọng, quyết định đến chất lượng men. Giã phải đều tay, nhịp nhàng. Bí quyết làm men ngon, cho rượu không đau cái đầu là phải làm nhiều người, nếu làm một mình sẽ không ngon đâu"- Chị Thu nói.

Độc đáo men rượu cần 'trống mái' của người Ba Na - Hình 2
Vỏ cây hyam

Hỗn hợp vừa giã nát sẽ được trộn với nước, nặn thành từng miếng. Trong một mẻ men, người Ba Na sẽ nặn một bánh men có hình dạng chữ nhật được gọi là men trống, một bánh men có hình tròn được gọi là men mai. Người nơi đây quan niệm, Yàng (thần linh) tạo ra vạn vật đều có đôi, có cặp, men rượu cũng vậy.

Nặn bánh men xong, bà Hyơih (60 tuổi) được mời đến khấn, gọi ông Nhức về. Mặc trang phục truyền thống, bà Hyơih đứng trước những bánh men nói "Ơi ông Nhức ơi, ông dậy đi, đừng ngủ nữa. Dậy để làm rượu cho nó ngon, để dân làng mình uống cho nó vui vẻ, cả dân cả làng tụ tập cho vui, để dân làng làm ăn ngày càng tiến tới. Dậy đi để cho dân làng được ấm no, hạnh phúc, dậy đi đánh thức cho dân làng phát triển...Dậy đi ông Nhức ơi". Theo bà Hyơih, ông Nhức được người dân xem là thành viên tâm linh của làng, có tính chịu khó, khi say luôn ca hát, khiến mọi người vui tươi, quên đi vất vả mệt nhọc.

Độc đáo men rượu cần 'trống mái' của người Ba Na - Hình 3
Vỏ cây hyam được giã nát

Sau công đoạn này, men tiếp tục được phủ lá dưới và vỏ cây hyam bên trên, để trong thời gian 3 ngày. Cuối cùng men được gác lên trên bếp lửa, tạo hương vị khói củi. Sau một tuần thì sử dụng được. Men rượu có thể trộn với nhiều nguyên liệu khác nhau như bo bo, nếp trắng, củ mì...để tạo ra một bình rượu cần thơm ngon.

"Bình rượu của người Ba Na có rất nhiều lớp. Dưới đáy là trấu. Tới lá hyam. Lớp nguyên liệu ở giữ quan trọng nhất là men rượu trống mái được trộn với nguyên liệu. Sau đó tiếp tục phủ lên một lớp lá chuối. Cuối cùng là dùng bì ni lông đạy kín. Rượu cần được ủ càng lâu thì càng thơm ngon" - Chị Y Thu chia sẻ.

Theo Tienphong

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Điểm tên quán bún bò ngon ở TP.HCM bạn nhất định phải thửĐiểm tên quán bún bò ngon ở TP.HCM bạn nhất định phải thử
05:56:15 16/05/2025
Nhìn tưởng sữa chua nhưng không phải: Đây là công thức làm nên món ăn khiến bạn bất ngờ!Nhìn tưởng sữa chua nhưng không phải: Đây là công thức làm nên món ăn khiến bạn bất ngờ!
05:46:25 15/05/2025
Cách làm thịt ba chỉ rang sả ớt - món ăn 'gây nghiện'Cách làm thịt ba chỉ rang sả ớt - món ăn 'gây nghiện'
06:09:22 16/05/2025
Mỹ nhân U40 đẹp không tì vết nhờ thực đơn "ngon - bổ - rẻ" nấu trong 30 phút nàyMỹ nhân U40 đẹp không tì vết nhờ thực đơn "ngon - bổ - rẻ" nấu trong 30 phút này
05:45:05 15/05/2025
Cách nấu mì Quảng gà ngon chuẩn vị đơn giảnCách nấu mì Quảng gà ngon chuẩn vị đơn giản
05:57:15 16/05/2025
Làm món bánh từ loại củ "trường thọ" người Nhật yêu thích: Cực dễ và ngon đến mức mê ngay từ miếng đầu tiên!Làm món bánh từ loại củ "trường thọ" người Nhật yêu thích: Cực dễ và ngon đến mức mê ngay từ miếng đầu tiên!
05:49:36 15/05/2025
Thêm 1 cách làm món hấp siêu nhanh trong 15 phút mà kết cấu giòn, ngọt, mềm mướt, thực sự rất ngonThêm 1 cách làm món hấp siêu nhanh trong 15 phút mà kết cấu giòn, ngọt, mềm mướt, thực sự rất ngon
11:20:47 15/05/2025
Hôm nay nấu gì: Bữa tối 5 món ngon nhìn cực mát mắtHôm nay nấu gì: Bữa tối 5 món ngon nhìn cực mát mắt
16:45:46 15/05/2025

Tin đang nóng

Khai trừ đảng, buộc thôi việc giáo viên đưa người nhà vào trường đánh giáo viên khácKhai trừ đảng, buộc thôi việc giáo viên đưa người nhà vào trường đánh giáo viên khác
13:39:18 16/05/2025
Người phụ nữ chết ngay tại ngân hàng vì ốm nặng cũng phải ra tận nơi rút tiềnNgười phụ nữ chết ngay tại ngân hàng vì ốm nặng cũng phải ra tận nơi rút tiền
15:52:45 16/05/2025
Quế Trân tuổi 44 'buông xuôi' trong căn hộ biệt phủ Quận 9, sắc vóc gây bất ngờQuế Trân tuổi 44 'buông xuôi' trong căn hộ biệt phủ Quận 9, sắc vóc gây bất ngờ
13:44:13 16/05/2025
Đề nghị truy tố nguyên Tổng biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt NamĐề nghị truy tố nguyên Tổng biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam
17:04:14 16/05/2025
Hiền Hồ ẩn ý về chuyện bệnh tật hậu CEO nương tựa qua đời vì bệnh hiểm nghèoHiền Hồ ẩn ý về chuyện bệnh tật hậu CEO nương tựa qua đời vì bệnh hiểm nghèo
13:36:20 16/05/2025
Thùy Tiên được bỏ dỡ lệnh cấm, chuẩn bị tái xuất, cơ quan CA phán câu 'xanh rờn'Thùy Tiên được bỏ dỡ lệnh cấm, chuẩn bị tái xuất, cơ quan CA phán câu 'xanh rờn'
15:07:06 16/05/2025
TAND TP.HCM phạt tù cựu cán bộ hải quan tiếp tay buôn lậu gần 700 container hàngTAND TP.HCM phạt tù cựu cán bộ hải quan tiếp tay buôn lậu gần 700 container hàng
16:00:58 16/05/2025
Hiệu trưởng trường mẫu giáo lấy trộm đồ: Cho thôi chức và ra khỏi đảngHiệu trưởng trường mẫu giáo lấy trộm đồ: Cho thôi chức và ra khỏi đảng
15:49:36 16/05/2025

Tin mới nhất

Hôm nay nấu gì: Đi làm về có mâm cơm này thưởng thức thì thật đã

Hôm nay nấu gì: Đi làm về có mâm cơm này thưởng thức thì thật đã

17:47:15 16/05/2025
Đi làm về có mâm cơm này thưởng thức thì thật đã. Hương vị hấp dẫn của bữa cơm này sẽ làm cả nhà thích thú, hào hứng khi thưởng thức.
Cách nấu bún măng vịt ngon, đơn giản tại nhà

Cách nấu bún măng vịt ngon, đơn giản tại nhà

11:23:12 16/05/2025
Bún măng vịt là món ăn đầy đủ dinh dưỡng, nước lèo thơm ngọt của thịt vịt và măng hòa quyện với các loại gia vị, rau thơm tạo nên món ăn ngon khó cưỡng.
Cách nấu 3 món ăn giúp trẻ lâu, da hồng hào săn chắc nhưng giá cực rẻ

Cách nấu 3 món ăn giúp trẻ lâu, da hồng hào săn chắc nhưng giá cực rẻ

06:10:10 16/05/2025
Bì lợn xào cay, chân giò hầm đậu nành... là những món ăn bình dân nhưng có thể giúp cải thiện độ săn chắc, hồng hào của làn da, nhờ thế giúp bạn trẻ hơn tuổi thật.
Món ăn hot nhất mùa hè này: Chỉ vài ngàn đồng, không đường, tốt cho sức khỏe lại đẹp da

Món ăn hot nhất mùa hè này: Chỉ vài ngàn đồng, không đường, tốt cho sức khỏe lại đẹp da

06:00:26 15/05/2025
Theo bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa Will Bulsiewicz, nice cream là món tráng miệng giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.
Hôm nay nấu gì: Cơm tối 3 món ngon "cân" tất cả những ai khó tính

Hôm nay nấu gì: Cơm tối 3 món ngon "cân" tất cả những ai khó tính

17:16:32 14/05/2025
Hương vị đậm đà, trôi cơm nhưng cũng rất cân bằng dinh dưỡng của các món ăn sẽ đem lại cho cả nhà bạn một bữa tối ngon miệng, trọn vẹn.
Hãy ăn nhiều món hấp này, chỉ mất 10 phút để nấu mà mùi thơm hấp dẫn, ăn cực "tốn cơm" lại rất giàu canxi

Hãy ăn nhiều món hấp này, chỉ mất 10 phút để nấu mà mùi thơm hấp dẫn, ăn cực "tốn cơm" lại rất giàu canxi

11:13:08 14/05/2025
Đây là món ăn dùng toàn nguyên liệu phổ biến, rẻ tiền, được chế biến nhanh gọn, nấu trong khoảng 10 phút là hoàn thành.
5 món "rau vàng" vừa bổ gan lại giảm nhiệt bên trong một cách tự nhiên, nên ăn thường xuyên trong mùa hè

5 món "rau vàng" vừa bổ gan lại giảm nhiệt bên trong một cách tự nhiên, nên ăn thường xuyên trong mùa hè

06:04:39 14/05/2025
Những món rau này không chỉ tươi ngon theo mùa mà còn tốt cho gan và có tính chất giảm nhiệt tự nhiên , giúp bạn có một mùa hè sảng khoái.
Cần tây đừng chỉ ép nước giảm cân, làm ngay món siêu ngon này để tăng cường sức khỏe "phòng the"

Cần tây đừng chỉ ép nước giảm cân, làm ngay món siêu ngon này để tăng cường sức khỏe "phòng the"

06:03:06 14/05/2025
Thông thường mọi người hay xào gan heo với giá đỗ, hoặc đỗ que, nhưng ít ai biết loại thực phẩm này có thể kết hợp với cần tây thành món siêu thơm ngon, hỗ trợ cho chuyện vợ chồng.
Nếu thấy hoa này, hái ngay vào nấu 3 món ăn vừa nhanh, lại tốt cho mạch máu, hệ tiêu hóa, giúp ngủ ngon

Nếu thấy hoa này, hái ngay vào nấu 3 món ăn vừa nhanh, lại tốt cho mạch máu, hệ tiêu hóa, giúp ngủ ngon

05:52:40 14/05/2025
Với nguyên liệu vô cùng quen thuộc này qua mỗi cách chế biến, bạn sẽ có được những hương vị thơm ngon vừa giúp gia đình cải thiện khẩu vị lại bồi bổ sức khỏe.
Bánh đậu Hà Lan: Món quà tháng 5 mát lành cho những ngày muốn sống chậm

Bánh đậu Hà Lan: Món quà tháng 5 mát lành cho những ngày muốn sống chậm

05:52:12 14/05/2025
Không quá ngọt, không nhiều dầu mỡ, bánh đậu Hà Lan nghiền là món ăn nhẹ tốt cho sức khỏe mỗi dịp xuân sang hè tới.
Nấu và ăn nhiều 4 món rau bổ gan: Làm giảm chứng nóng gan, giúp ngủ ngon, vừa bổ dưỡng lại rẻ tiền

Nấu và ăn nhiều 4 món rau bổ gan: Làm giảm chứng nóng gan, giúp ngủ ngon, vừa bổ dưỡng lại rẻ tiền

11:09:46 13/05/2025
4 món rau bổ gan này được nấu từ nguyên liệu dễ kiếm và rất đơn giản. Chúng không chỉ có tác dụng làm giảm chứng nóng gan mà còn giúp dịu thần kinh và ngủ ngon.
Rau muống đầy chợ, mua xong vẫn băn khoăn "nấu thế nào mới lạ": Làm ngay theo công thức này, vị cực ngon

Rau muống đầy chợ, mua xong vẫn băn khoăn "nấu thế nào mới lạ": Làm ngay theo công thức này, vị cực ngon

08:37:34 13/05/2025
Món gỏi vịt rau muống tuy toàn thành phần quen thuộc nhưng kết hợp lại khá độc đáo, ngon miệng và mát ruột cho bữa cơm ngày hè.

Có thể bạn quan tâm

Nỗi ám ảnh bị bạo hành của "nàng tiên cá" Halle Bailey

Nỗi ám ảnh bị bạo hành của "nàng tiên cá" Halle Bailey

Sao âu mỹ

19:34:55 16/05/2025
Cuộc đời và chuyện tình cảm của nữ diễn viên đóng vai chính trong phim Nàng tiên cá của Disney không hề đẹp như cổ tích.
Hoa hậu Thanh Thủy khoe dáng tại loạt địa danh biểu tượng ở Hà Nội

Hoa hậu Thanh Thủy khoe dáng tại loạt địa danh biểu tượng ở Hà Nội

Phong cách sao

19:09:47 16/05/2025
Mới đây, nhà thiết kế (NTK) Đỗ Trịnh Hoài Nam giới thiệu bộ sưu tập Áo dài biểu trưng phụ nữ Việt Nam . Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ biểu tượng cánh chim bồ câu hòa bình, tái hiện vẻ đẹp truyền thống, tôn vinh hình ảnh người phụ nữ Việt t...
5 điểm nổi bật đưa Lamine Yamal vượt xa Messi ở tuổi 17

5 điểm nổi bật đưa Lamine Yamal vượt xa Messi ở tuổi 17

Sao thể thao

19:02:28 16/05/2025
Lamine Yamal vừa vô địch La Liga cùng Barca, là danh hiệu thứ 5 trong sự nghiệp dù mới 17 tuổi, bỏ xa cả thần tượng Messi.
Cô gái 28 tuổi biến căn nhà cũ thành tổ ấm phong cách phương Tây khiến cư dân mạng phát sốt: "Sân vườn như mơ, ai cũng muốn sống ở đó"

Cô gái 28 tuổi biến căn nhà cũ thành tổ ấm phong cách phương Tây khiến cư dân mạng phát sốt: "Sân vườn như mơ, ai cũng muốn sống ở đó"

Sáng tạo

18:50:06 16/05/2025
Không cần nhà lớn, không cần nội thất đắt tiền - chỉ cần dám bắt đầu và dám dọn dẹp, bạn có thể biến góc nhỏ cũ kỹ thành chốn sống trong mơ.
Người phụ nữ Mỹ sống sót sau hai tuần mất tích ở vùng núi hiểm trở

Người phụ nữ Mỹ sống sót sau hai tuần mất tích ở vùng núi hiểm trở

Lạ vui

18:46:51 16/05/2025
Tiffany Slaton, du khách 27 tuổi đến từ Georgia (Mỹ) được phát hiện còn sống sau 14 ngày mất tích tại vùng núi tuyết hiểm trở Sierra Nevada, bang California.
NATO dính bê bối tham nhũng, hoạt động điều tra bắt giữ diễn ra ở nhiều quốc gia

NATO dính bê bối tham nhũng, hoạt động điều tra bắt giữ diễn ra ở nhiều quốc gia

Thế giới

18:41:21 16/05/2025
Người phát ngôn NATO, bà Allison Hart nói với tờ Thời báo Luxembourg vào thứ Tư (14/5) rằng trụ sở chính của NSPA tại Đại Công quốc Luxembourg đã khởi động cuộc điều tra.
Vụ tai nạn giao thông ở Vĩnh Long: Thực hư thông tin "bắt khẩn cấp một cán bộ cấp cao"?

Vụ tai nạn giao thông ở Vĩnh Long: Thực hư thông tin "bắt khẩn cấp một cán bộ cấp cao"?

Tin nổi bật

18:39:04 16/05/2025
Công an tỉnh Vĩnh Long khuyến cáo người dân khi tiếp nhận thông tin trên mạng cần kiểm chứng từ nguồn tin chính thống do cơ quan chức năng cung cấp.
Hành động lạ bên cạnh chiếc ô tô của người phụ nữ bán nước dưới cơn mưa nặng hạt khiến dân mạng đứng hình

Hành động lạ bên cạnh chiếc ô tô của người phụ nữ bán nước dưới cơn mưa nặng hạt khiến dân mạng đứng hình

Netizen

18:38:54 16/05/2025
Mới đây, trên mạng xã hội chia sẻ đoạn clip dài chưa đầy một phút, ghi lại tại tuyến đường được cho là ở Quảng Ninh đang trở thành tâm điểm trên mạng xã hội, khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên và bàn tán.
Nhan sắc Hồ Quỳnh Hương thay đổi thế nào sau hơn 20 năm đi hát?

Nhan sắc Hồ Quỳnh Hương thay đổi thế nào sau hơn 20 năm đi hát?

Sao việt

18:25:56 16/05/2025
Hồ Quỳnh Hương được hâm mộ bởi giọng hát nội lực song cô liên tục bị bàn tán về ngoại hình với những đồn đoán về phẫu thuật thẩm mỹ.
Bắt kẻ lừa 'chạy án' lấy 16 tỷ đồng

Bắt kẻ lừa 'chạy án' lấy 16 tỷ đồng

Pháp luật

18:25:10 16/05/2025
Tin lời "chạy án", Lộc Văn Cảnh chuyển 16 tỷ đồng cho Nguyễn Sĩ Khoa để tránh bị xử lý về mua bán trái phép hóa đơn và trốn thuế, nhưng cả hai đều bị khởi tố.
Trần Kiên ' Cha tôi, người ở lại': Khao khát vai phản diện bùng nổ

Trần Kiên ' Cha tôi, người ở lại': Khao khát vai phản diện bùng nổ

Tv show

18:23:42 16/05/2025
Không áp lực, Trần Kiên bước vào phim trường với tinh thần nhẹ tênh. Nhưng chính sự nhẹ tênh ấy lại giúp anh thăng hoa trong từng vai diễn.