Suýt bị cắt cụt chân vì tắc động mạch chậu đùi cấp

Bất ngờ bị đột quỵ khi đang ăn cơm trưa

Thời điểm khởi phát đột quỵ, bệnh nhân đang ăn cơm trưa, đột ngột xuất hiện méo miệng, nói khó, tay làm rơi đũa, liệt nửa người phải.

Đó là trường hợp người bệnh Đ.N.V. (61 tuổi, quê Ninh Bình) bất ngờ bị đột quỵ trên đường đi công tác từ Ninh Bình đến Hà Giang.

Thời điểm khởi phát đột quỵ, bệnh nhân đang ăn cơm trưa, đột ngột xuất hiện méo miệng, nói khó, tay làm rơi đũa, liệt nửa người phải. Nhờ sự hiểu biết của đồng nghiệp về các địa chỉ điều trị chuyên khoa đột quỵ nên bệnh nhân đã được di chuyển tới Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ để cấp cứu sau 30 phút di chuyển.

Tại Trung tâm Đột quỵ - Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, trước tình trạng rối loạn ý thức, gọi hỏi không trả lời, huyết áp tăng cao của người bệnh, các bác sĩ đã khám và nhận định các dấu hiệu điển hình của đột quỵ não cấp tính, từ đó đưa ra chỉ định chụp CT cắt lớp vi tính mạch máu não.

Kết quả hình ảnh chụp cắt lớp vi tính có dựng mạch não cho thấy bệnh nhân bị tắc động mạch cảnh trong trái. Người bệnh được chẩn đoán xác định: Đột quỵ nhồi máu não giờ thứ 2 do tắc động mạch cảnh trong bên trái/ Tăng huyết áp.

Sau khi hội chẩn, người bệnh được chỉ định can thiệp lấy huyết khối mạch não và nhanh chóng được chuyển tới phòng can thiệp.

Huyết khối được lấy ra. Ảnh: Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ

Sau khoảng 40 phút người bệnh đã được can thiệp tái thông thành công, với lượng huyết khối được lấy ra khỏi cơ thể và mạch máu não bị tắc đã tái thông hoàn toàn. Người bệnh đã được chuyển về điều trị tại Khoa Cấp cứu và Điều trị tích cực thần kinh đột quỵ.

Sau can thiệp khoảng 12 tiếng, người bệnh đã hồi phục ý thức, cải thiện gần như hoàn toàn về mặt cơ lực chân tay và tiếp tục được theo dõi điều trị, phục hồi chức năng tại Trung tâm Đột quỵ.

Trong quá trình điều trị, người bệnh tiếp tục được làm các xét nghiệm và theo dõi. Các bác sĩ đã xác định được bệnh nhân có bệnh rung nhĩ, là yếu tố nguy cơ chính gây ra tình trạng tắc mạch não. Do đó, người bệnh đã được lên kế hoạch điều trị dự phòng thuốc chống đông để tránh nguy cơ tái phát.

Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Nhu, Trưởng Khoa Điều trị Thần kinh - Đột quỵ bán cấp, Trung tâm Đột quỵ chia sẻ: "Đây là trường hợp rất may mắn khi người bệnh đột quỵ trên đường đi công tác. Nhờ sự hiểu biết của đồng nghiệp nên đã nhanh chóng được chuyển đến cơ sở y tế có chuyên môn, đầy đủ phương pháp, trang thiết bị, nhờ đó có thể cấp cứu kịp thời trong giờ vàng đột quỵ.

Ngay sau can thiệp, người bệnh đã có những cải thiện rõ về lâm sàng ý thức, bệnh nhân đã nhận biết được gia đình, tay chân từ liệt hoàn toàn (cơ lực bậc 0/5) cải thiện lên có thể vận động, giơ tay chân lên khỏi mặt giường (cơ lực bậc 4/5). Tiên lượng người bệnh sẽ có những hồi phục tốt hơn trong những ngày tới".

Ths. Bs Phan Ngọc Nhu cho biết, "giờ vàng" trong đột quỵ là khoảng thời gian kể từ khi khởi phát tới 4,5 giờ (tiêu sợi huyết), 6 giờ (can thiệp lấy huyết khối). Bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não đến trong thời gian này có thể được điều trị bởi những kỹ thuật tiên tiến: Tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch, can thiệp mạch não, đem lại hiệu quả cao, hồi phục nhanh và ít di chứng hơn.

Để nhận biết các dấu hiệu tai biến mạch máu não, áp dụng nguyên tắc từ FAST (nhanh) khi kiểm tra bệnh nhân, tức là:

- Face (mặt): yêu cầu bệnh nhân cười hoặc nhe răng, một bên không cử động.

- Arm (tay): cánh tay một bên yếu hơn bên kia khi bệnh nhân giơ hai tay lên.

- Speech (lời nói): nói đớ líu lưỡi, dùng từ không thích hợp hoặc câm lặng.

- Time (thời gian): nếu nghi ngờ có một trong các triệu chứng trên, gọi cấp cứu 115 ngay và ghi nhớ thời gian triệu chứng bắt đầu xuất hiện để thông báo cho các bác sĩ nhằm chọn phương pháp điều trị thích hợp nhất.

Bác sĩ khuyến cáo khi có người biểu hiện của nhồi máu cơ tim cấp (đau tức ngực, khó thở) hoặc đột quỵ não (méo miệng, đi lại khó khăn, yếu liệt, rối loạn ngôn ngữ, tri giác), cần nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh và tim mạch gần nhất để được can thiệp, cấp cứu kịp thời.