Syria đánh loang rộng, tạo vùng đệm giữ Palmyra

Tiger Force: Nỗi kinh hoàng của IS và phiến quân Syria

Trên chiến trường Syria, lực lượng đặc nhiệm Tiger Force đánh đâu được đó, trở thành nỗi khiếp đảm của phiến quân đối lập và khủng bố.

Bối cảnh ra đời của Tiger

Lực lượng Tiger (Qawat Al-Nimr - tiếng Ả Rập: 2; 8; 4; 6; 5;) là một trong những đơn vị chiến đấu chủ lực của quân đội Syria (SAA), là một đơn vị tinh nhuệ chuyên về hoạt động tấn công. Đơn vị này thường xuyên có mặt tại những khu vực chiến sự khó khăn nhất của cả nước, luôn đảm nhận nhiệm vụ tấn công trên tuyến đầu.

Tiger hiện đóng vai trò quyết định trong cuộc chiến tranh của nhân dân Syria. Họ được các lực lượng vũ trang Syria xem như những người "lính cứu hỏa", khi nhiều lần cứu nguy quân đội Syria thoát khỏi bờ vực sụp đổ trước các cuộc tấn công mãnh liệt trên khắp các mặt trận.

Trong năm 2013, quân đội Syria đã bị xé nát trong cuộc nội chiến, bởi những căng thẳng sắc tộc và tôn giáo sau sự đào ngũ hàng loạt của một phần lớn sĩ quan và binh lính nên khả năng chiến đấu của SAA đã suy giảm nghiêm trọng.

Lực lượng Tiger mới được thành lập, sinh ra trong cuộc nội chiến, trong bối cảnh quân đội Syria đánh mất hiệu quả chiến đấu, mất tinh thần trầm trọng sau nhiều năm liên tiếp gánh chịu những thất bại dưới tay các nhóm phiến quân đối lập và các tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS), hay chi nhánh al-Qaeda Syria al-Nusra (hiện đã đổi tên thành Jabhat Fateh al-Sham, lãnh đạo liên quân khủng bố mới được thành lập tháng 1/2017 vừa qua).

Các đơn vị của Tiger đã được thành lập bởi Đại tá Suheil al-Hassan, theo lệnh của lãnh đạo nhà nước Syria Bashar al-Assad vào mùa thu năm 2013. Theo một số nguồn tin, đơn vị đặc nhiệm này được tài trợ bởi thương gia Rami Makhlouf, em họ của ông Bashar al-Assad.

Thiếu tướng Suheil al-Hassan - vị chỉ huy xuất sắc của Tiger

Các lãnh đạo của Tiger và đa số binh lính đều là người Alawite. Cục tình báo không quân Syria cũng đã tuyển dụng và đào tạo thêm cư dân Alawite tham gia lực lượng đặc biệt này.

Trong thực tế, hiệu quả chiến đấu cao nhất thường là các đơn vị được thành lập với tư tưởng dân tộc và tôn giáo. Nguyên tắc của sự hình thành của các đơn vị này cho phép họ duy trì được động lực chiến đấu, cải thiện tinh thần của binh sĩ.

Đối với những đơn vị như Vệ binh Cộng Hòa, Desert Falcons và Tiger (chủ yếu là người Alawite) hay các đơn vị dân quân người Shiite (chính quyền người Alawite của ông Bashar al-Assad là một nhánh của người Shiite theo dòng Hồi giáo Shi'a), chiến thắng trong chiến tranh là một yếu tố sống còn đối với cộng đồng dân cư của họ. Đó là lý do tại sao các đơn vị này là lực lượng chiến đấu ngoan cường nhất trong các lực lượng vũ trang Syria.

Hiện nay, lực lượng Tiger vẫn đang đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc chiến của người dân Syria chống lại chủ nghĩa khủng bố quốc tế và các nhóm phiến quân đối lập, được sự hậu thuẫn của nước ngoài.

Họ hiện đang đứng ở tuyến đầu giải phóng khu vực miền Đông của tỉnh Aleppo khỏi tay khủng bố IS, ngăn chặn quân Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân đối lập Quân đội Syria Tự do (FSA) đánh lấn xuống phía Nam Aleppo.

Sư đoàn chiến đấu của người Alawites

Tháng 12/2015, Đại tá Suheil al-Hassan, 46 tuổi đã được trao cấp bậc thiếu tướng. Ông sinh ra tại thành phố Jableh, thuộc tỉnh Latakia, bên bờ biển Địa Trung Hải. Suheil al-Hassan là một người Alawite, đã có vợ và một con trai.

Binh sĩ trong lực lượng Tiger chủ yếu là người Alawite

Ông Suheil al-Hassan tốt nghiệp Học viện Không quân Ả Rập Syria vào năm 1991, được điều động về phục vụ trong đơn vị hoạt động đặc biệt của Không quân Syria và sau đó là Cục tình báo không quân.

Những hoạt động thành công và lòng dũng cảm của vị đại tá này đã được chứng minh ở chiến trường tỉnh Latakia và Hama vào năm 2013, khiến ông giành được sự chú ý của giới lãnh đạo quân sự-chính trị của nhà nước, đặc biệt là Tổng thống Bashar al-Assad.

Vào mùa thu năm 2013, ông được giao nhiệm vụ thành lập một đơn vị thuộc lực lượng tác chiến đặc biệt, chủ yếu đảm nhận các hoạt động tấn công mũi nhọn cho toàn quân.

Sự thành công của các lực lượng Tiger phần lớn là do tài năng chỉ huy trên tầm chiến lược của Thiếu tướng Suheil al-Hassan. Chưa bao giờ al-Hassan để ai phàn nàn về tinh thần hay kỹ năng chiến đấu của các binh sĩ Tiger và ông đã trở thành một anh hùng dân tộc của Syria.

Suheil al-Hassan đã chứng tỏ mình không chỉ là một chỉ huy quân sự thành công, mà còn là một nhà ngoại giao xuất chúng.

Trên đất nước Syria, việc xuất hiện nhiều dòng hồi giáo và nhiều nhóm sắc tộc khác nhau đã tạo ra một sự chia cắt lớn về tư tưởng và ý thức hệ. Chính điều này đã gây nhiều khó khăn trong cuộc chiến chống khủng bố.

Bất kể địa điểm nơi đơn vị của ông triển khai hoạt động là thuộc khu vực nào, sắc tộc nào, al-Hassan đều có thể thiết lập liên lạc với bộ tộc địa phương và thuyết phục họ mang lực lượng quân đội của mình và các nguồn lực hậu cần, hợp sức với Tiger chiến đấu chống lại kẻ thù chung.

Điều này là vô cùng quan trọng bởi cần lưu ý rằng, trong điều kiện các hệ thống hậu cần chiến đấu tập trung của Quân đội Syria đã thực sự bị phá hủy, các đơn vị chiến đấu của SAA thường xuyên phải tự tìm kiếm các nguồn lực hậu cần cần thiết cho hoạt động quân sự của đơn vị mình.

Các nguồn tài chính của đơn vị bán quân sự như vậy được thực hiện bằng một trong 3 cách là nhờ sự giúp đỡ của người dân địa phương hoặc của các cá nhân có ảnh hưởng hoặc là các thương gia lớn. Điều này thường dẫn đến sự bất ổn của các đơn vị chiến đấu của Syria.

Giống như các lực lượng khác trong Quân đội Syria, Tiger Force cũng phải cố gắng để tìm kiếm sự hỗ trợ của lãnh đạo địa phương và họ đã rất thành công trong lĩnh vực này, do khả năng thu phục nhân tâm xuất chúng của vị chỉ huy Suheil al-Hassan.

Khả năng quân sự và ngoại giao của Thiếu tướng Suheil al-Hassan đã giúp lực lượng đặc nhiệm Tiger chưa bao giờ phải chịu một thất bại nào và nhiều lần lập những chiến thắng hiển hách, trên những chiến trường ác liệt nhất của cuộc xung đột, ví dụ như trong chiến dịch giải phóng Aleppo vừa qua.

Binh sĩ thuộc Team 6, lực lượng Cheetah Force tham gia giải vây cho sân bay Kuweires tháng 11-2015

Cơ cấu tổ chức và vũ khí, trang bị

Các bộ phận chính của Lực lượng Tiger được thành lập từ các bộ phận còn sót lại của sư đoàn bộ binh cơ giới số 4 và sư đoàn xe tăng số 11 của Quân đội Syria. Ngoài ra, Tiger cũng tuyển mộ thêm "tân binh" từ trong các đơn vị của Quân đội Syria, với những yêu cầu hết sức khắt khe.

Thông tin chính xác về cấu trúc của các lực lượng đặc nhiệm Tiger không rõ ràng, nhưng trong các thông báo của họ cho biết, tất cả các đơn vị chỉ có khoảng 1.000 binh sĩ. Vì vậy, tuy được xếp vào cấp sư đoàn nhưng trong thực tế, quân số của Tiger ít hơn rất nhiều so với khung sư đoàn, chỉ nhỉnh hơn một chút so với một tiểu đoàn đặc nhiệm.

Hiện nay, lực lượng đặc nhiệm Tiger được biên chế thành 2 nhóm lớn là "Báo đốm" (Cheetah Force - Qawat al-Fahoud) và "Báo đen" (Panther Force).

Chỉ huy của Cheetah là Đại tá Shadi Isma'el, phó chỉ huy là Đại tá Lu'ayy Sleitan. Trong nhóm này, "Team 6" của Cheetah đã tổn thất một phần trong chiến dịch giải phóng sân bay Kuweires, còn "Team 3" tham gia bao vây lực lượng IS ở phía đông của tỉnh Aleppo.

Nhánh thứ 2 của đặc nhiệm Tiger là lực lượng Panther, chỉ huy bởi Đại tá Ali Shaheen. Nhánh này đã tham gia vào cuộc tấn công giải phóng Palmyra vào tháng 3/2016, sau đó họ đã được điều động lên Aleppo.

Ban đầu, binh lính của lực lượng Tiger sử dụng các loại vũ khí tương tự như phần lớn các đơn vị khác của SAA; tuy nhiên, sau khi Nga can thiệp quân sự vào Syria, Tiger đã được ưu tiên cung cấp các vũ khí hiện đại nhất của Nga.

Một góc Phòng tham mưu tác chiến của lực lượng đặc nhiệm Tiger

Trong một số bức ảnh chụp, binh lính Tiger sử dụng súng trường tấn công AK-74M, có kính ngắm chuẩn 1P87, thậm chí một bộ phận lớn đã được cung cấp hoàn chỉnh hệ thống chiến đấu bộ binh "người lính tương lai" Ratnik của Nga.

Vào mùa hè năm 2016 trong các cuộc tấn công ở Aleppo, những "con hổ" đã được ưu tiên sử dụng xe tăng T-90 của Nga. Ngoài ra, trong cuộc giao tranh ở khu vực Deir Hafer ở tỉnh Aleppo vừa qua, những con hổ đã sử dụng xe bọc thép Rys LMV của Nga.

Ngoài ra, Tiger còn được Nga cung cấp cho hệ thống C3I (Chỉ huy, Kiểm soát, thông tin và tình báo - Command, Control, Communications and intelligence) rất hiện đại, được cung cấp các thông tin từ hệ thống vệ tinh tình báo, máy bay trinh sát điện tử và máy bay trinh sát không người lái của Nga.

Điều này giúp họ có thể nắm bắt thông tin toàn cảnh chiến trường Syria nói chung và khu vực tác chiến của mình liên tục cả ngày lẫn đêm, kịp thời đưa ra các quyết sách và xử trí tình huống với thời gian thực, nâng cao rất nhiều hiệu quả tác chiến trên chiến trường.

Tiger còn là lực lượng được ưu tiên cung cấp hỏa lực pháo binh và không quân tối đa của cả quân đội Syria, cũng như của Lực lượng Hàng không-Vũ trụ Nga, bởi những con hổ luôn tác chiến ở các khu vực quan trọng nhất và sự thành công của SAA chủ yếu phụ thuộc vào họ.

Mặc dù lực lượng Tiger đã thực hiện thành công khá nhiều chiến dịch quan trọng, nhưng thành công của họ không phải là một dấu hiệu cho thấy sức mạnh của quân đội Syria, bởi các lực lượng mặt đất khác của SAA bị đánh giá là có khả năng tác chiến kém.

Khả năng tác chiến vượt trội

Cùng với Lực lượng Chim ưng sa mạc (Suqur al-Sahara/Desert Falcon), được thành lập với ý tưởng ban đầu là bảo vệ các mỏ dầu và khí đốt, chính quyền trung ương ở Damascus đã trao cho các lực lượng Tiger những quyền tự chủ nhất định trên chiến trường.

Từ năm 2013 đến năm 2014, những "con hổ" của al-Hassan đã thể hiện khả năng tác chiến vô cùng xuất sắc trong các hoạt động tấn công ở phía Đông Aleppo, giải phóng sân bay của thành phố và khu công nghiệp Sheikh Najjar từ tay chi nhánh al-Qaeda Syria là al-Nusra.

Vào mùa hè năm 2014, họ tiếp tục tổ chức một loạt các hoạt động quân sự độc lập thành công chống lại các nhóm chiến binh của Jabhat al-Nusrah ở tỉnh Hama.

Vào mùa thu năm đó, khi tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo từ Iraq đánh sang Syria, Tiger đã lần đầu tiên đối mặt với những kẻ khủng bố IS.

Tiger đã thành công lớn khi tham gia trận chiến đánh bại các tay súng IS ở khu vực của mỏ khí Shaer của tỉnh Homs. Kết quả là sau vài tháng giao tranh ác liệt, đến tháng 3/2015 đặc nhiệm quân đội Syria đã giải phóng được khu vực có nhiều mỏ khí trữ lượng lớn ở Shaer.

Lực lượng Tiger trong trận đánh giải phóng thành phố Aleppo năm 2016 đã sử dụng xe tăng T-90 của Nga

Một trong những thành tựu lớn khác của các lực lượng Tiger là giải phóng và sau đó phòng thủ giữ vững sân bay Kuweires cho đến tháng 11/2015.

Một nhóm nhỏ chưa tới 600 lính đặc nhiệm Tiger đã kiên cường phòng thủ thành công trong gần ba năm, dưới sự phong tỏa hoàn toàn của những kẻ khủng bố IS, đẩy lui các cuộc tấn công ngày này qua năm khác của lực lượng IS đông gấp bội, cho đến khi quân đội Syria bắt đầu phá tan vòng vây của IS ở đây.

Tiger đã đóng một vai trò rất quan trọng trong việc bố trí lực lượng để tiến hành chiến dịch giải phóng Aleppo vào mùa hè và mùa thu năm 2016. Điều quan trọng cần lưu ý rằng họ phải hoạt động trong điều kiện tạm ngừng bắn, không có sự hỗ trợ của lực lượng không quân.

Mặc dù vậy, họ đã có những nỗ lực đáng kinh ngạc để giải phóng thành phố từ tay một lực lượng phiến quân vô cùng lớn, bao gồm nhiều nhóm khủng bố và đối lập. Hiện nay, Tiger đang thực hiện một cuộc tấn công vào thành trì IS khu vực phía Đông của tỉnh Aleppo.

Điều quan trọng là cần lưu ý rằng, những "con hổ" đã chứng minh khả năng học hỏi đổi mới chiến thuật khác nhau khá nhanh chóng và đã đạt được nhiều thành công cho họ.

Ví dụ như trên chiến trường Tadmur (Palmyra) ở tỉnh Homs, họ bất ngờ tung nhóm tấn công cỡ trung đội đánh trực diện tiền duyên của kẻ thù, gây nhiều thiệt hại cho IS và sau đó rút lui một cách nhanh chóng, nên không gặp bất cứ thiệt hại gì.

Quấy rối đối phương như vậy, những "con hổ" đã thành công không chỉ trong việc giành thế chủ động trên chiến trường, phá vỡ cuộc tấn công của đối phương, đồng thời họ cũng buộc các tay súng khủng bố rời khỏi vị trí...

Tiger đã trở thành nắm đấm mạnh mẽ nhất của Quân đội Syria

Tiger cũng là những lực lượng chính phủ đầu tiên sử dụng các chiến thuật đặc biệt chống lại các vụ đánh bom xe (jihadmobils-VBIEDS), bằng cách lập các trạm quan sát từ xa, được trang bị vũ khí chống tăng.

Những "con hổ" giữ mối liên hệ tích cực với các cố vấn quân sự, chuyên gia vũ khí và đặc nhiệm Spetsnaz của Nga. Do đó, lực lượng đặc biệt này sẽ tiếp tục được nâng cao trình độ và khả năng thực hiện các chiến thuật chiến đấu, bao gồm cả việc sử dụng các loại vũ khí mới của họ.

Bước ngoặt lớn trên chiến trường Syria

Vấn đề đáng chú ý nhất là trên chiến trường Syria có quá nhiều nhóm vũ trang khác nhau, điều này gây nhiều khó khăn cho Quân đội Syria trong công tác chỉ huy, hiệp đồng và tập trung các cụm quân lớn để thực hiện các trận đánh cấp chiến dịch.

Điều này khiến Quân đội Syria khi tấn công và phòng thủ cũng đều kém, chỉ cần 1 cánh quân rã đám hay thất bại là các đơn vị khác cũng chịu vạ lây. Do đó, Quân đội Syria liên tục thất bại trước khủng bố và đối lập, dần dần để mất tới 3/4 lãnh thổ đất nước vào tay chúng.

Do đó, từ khi can thiệp quân sự vào Syria, Nga đã huấn luyện và cung cấp vũ khí, phương tiện các lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, đồng thời giúp Syria thành lập và huấn luyện các nắm đấm chủ lực lớn, ví dụ như Quân đoàn 5, để thống nhất chỉ huy và tạo ra sức mạnh tác chiến cho các chiến dịch.

Trong bối cảnh khủng bố và phiến quân đang co cụm ở những cứ điểm lớn, có nơi đông đến vài chục ngàn quân như Idlid, phương châm lập các khối chủ lực lớn của Nga và Syria là hoàn toàn đúng đắn, có thể tạo ra bước ngoặt lớn trên chiến trường Syria trong thời gia tới.

Theo Thiên Nam

Đất Việt