Thanh Hóa: Hơn 600 người bị chó, mèo cắn trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi

Trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, tại hầu hết các địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã ghi nhận 620 người bị chó, mèo cắn và phải đi tiêm phòng dại tại cơ sở y tế.

Ngày 18/2, thông tin từ Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Thanh Hóa cho biết, trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, có 620 người ở 27 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh này bị chó, mèo cắn.

Thanh Hóa: Hơn 600 người bị chó, mèo cắn trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi - Hình 1

Trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, tại Thanh Hóa có 620 trường hợp bị chó, mèo cắn được ghi nhận.

Đó là những trường hợp được ghi nhận tại các Trung tâm Y tế Dự phòng ở 27 huyện, thị xã, thành phố. Thống kê cũng cho thấy, phần lớn những trường hợp bị chó, mèo cắn ở các lứa tuổi trung niên và cao tuổi.

Sau khi bị chó, mèo cắn, hầu hết số bệnh nhân này có nguy cơ phơi nhiễm bệnh dại nên đã đến các Trung tâm Y tế Dự phòng để chích ngừa.

Cũng theo thông tin từ Trung tâm Y tế Dự phòng Thanh Hóa, trong năm 2018, tại địa phương này đã có hơn 30.000 liều vắc xin phòng ngừa bệnh dại được tiêm cho các bệnh nhân bị chó, mèo cắn.

Duy Tuyên

Theo Dân trí

Hiểu biết để không chết vì bệnh dại

Theo Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, tính từ đầu năm đến nay, trên cả nước đã có gần 70 ca tử vong do bệnh dại, và ước tính có hàng nghìn người bị chó mèo cắn phải điều trị dự phòng. Những con số đó cho thấy, bệnh dại là mối nguy lớn cho xã hội, người dân cần có sự hiểu biết nhất định về bệnh này để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tính mạng của bản thân và những người xung quanh.

Video đang HOT

PGS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho hay, hiện nay, ở Việt Nam bệnh dại còn xuất hiện trên nhiều tỉnh, thành phố trong toàn quốc. Vì vậy, cần nỗ lực nhiều hơn nữa nhằm cải thiện nhận thức cho cộng đồng, thực hiện các biện pháp phòng chống nhằm giảm thiểu nguy cơ bệnh dại ở người; tăng số điểm tiêm vaccine và tăng tiếp cận của người dân đối với các dịch vụ chăm sóc y tế, nâng cao tỷ lệ tiêm vaccine dại cho chó.

Cơ chế lây bệnh

Hiểu biết để không chết vì bệnh dại - Hình 1

Cần tiêm vaccine dại cho người ngay sau khi bị chó nghi dại cắn (ảnh minh họa). Ảnh: T.L

Theo các chuyên gia, bệnh dại ở người chỉ có thể được ngăn chặn thông qua các biện pháp như tiêm vaccine dại cho người ngay sau khi bị chó nghi dại cắn, bên cạnh đó cần quản lý tốt đàn chó và tiêm vaccine cho chó.

Bệnh dại đã ghi nhận ở hơn 150 quốc gia, lãnh thổ và khu vực. Bệnh gây tử vong khi các triệu chứng biểu hiện trên cả người và động vật.

Bệnh dại (Rabies) là bệnh lây truyền chung giữa động vật và người, do virus dại gây ra.

Virus dại xâm nhập vào cơ thể chủ yếu thông qua vết cắn, được nhân lên và hướng tới hệ thần kinh, phá hủy mô thần kinh, gây nên những kích động điên dại và kết thúc bằng cái chết.

Virus dại có nhiều trong nước bọt của chó, mèo và động vật mắc bệnh, kể cả khi con vật chưa có dấu hiệu lâm sàng.

Nguồn bệnh và thời gian ủ bệnh:

Cách xử lý khi bị chó, mèo cắn

Người bị chó, mèo cắn cần phải xử lý ngay vết thương bằng cách rửa thật sạch với nước xà phòng, sát khuẩn vết thương bằng cồn iod để chống bội nhiễm và giảm đến mức tối đa số lượng virus dại xâm nhập vào người; đến ngay trung tâm y tế dự phòng gần nhất để được tư vấn về liệu trình điều trị dự phòng, tuyệt đối không được điều trị bằng thuốc nam.
Đối với chó, mèo nuôi có đăng ký đã được tiêm phòng dại hằng năm, cần theo dõi con vật trong 14 ngày. Đối với chó, mèo không tiêm phòng dại, khi nghi mắc bệnh dại mà đã cắn, cào người thì phải nhốt theo dõi trong 90 ngày.

- Loài mắc: Động vật máu nóng, chủ yếu là chó, mèo.

- Nguồn bệnh: Chủ yếu là chó (trên 90%), mèo nuôi và động vật hoang dã như chó sói, chó rừng, chồn, cầy, cáo và một số loài động vật có vú khác.

- Đường lây truyền: Virus xâm nhập qua các vết cắn, vết liếm, vết cào, da, niêm mạc bị tổn thương, vết thương hở.

- Thời gian ủ bệnh ở động vật có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, có thể lâu hơn. Sau khi bị chó, mèo dại cắn, thời gian ủ bệnh thường từ 1 - 3 tháng. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng, nhẹ của vết cắn, vị trí vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

Các biểu hiện của bệnh dại ở chó, mèo:

* Ở chó:

- Chó bị dại có dấu hiệu khác thường như trốn vào góc tối, kín đáo, tru lên từng hồi; bồn chồn, nhảy lên đớp không khí. Chó liếm hoặc tự cắn, cào đến rụng lông, ra máu.

- Chó bỏ ăn, sốt, có biểu hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được, chảy nước dãi, sùi bọt mép, bồn chồn, sợ sệt, đi lại không có chủ định, trở nên dữ tợn, điên cuồng. Con vật bỏ nhà ra đi và thường không trở về; trên đường đi, gặp vật gì lạ cũng cắn gặm, tấn công chó khác, kể cả người.

- Thời kỳ bại liệt: Chó bị liệt, không nuốt được thức ăn, nước uống, liệt hàm, lưỡi, trễ hàm, thè lưỡi ra ngoài, nước dãi chảy ra, chân sau liệt.

- Chó chết trong khoảng từ 3 - 7 ngày sau khi có triệu chứng đầu tiên, do liệt cơ hô hấp và kiệt sức vì không ăn uống được.

* Ở mèo:

- Mèo ít bị mắc dại hơn chó, bệnh dại ở mèo cũng tiến triển như ở chó.

- Mèo hay núp mình vào chỗ vắng, hay kêu, bồn chồn như khi động dục; khi người chạm vào thì nó cắn mạnh và hăng, tạo vết thương sâu.

Các biện pháp phòng, chống bệnh dại:

- Hạn chế nuôi chó; Tiêm vaccine phòng dại cho chó; Chó nuôi phải xích, nhốt; Chó ra đường phải có rọ mõm.

- Người bị chó, mèo nghi bị dại cắn phải đi tiêm phòng sớm và đầy đủ. Không nên điều trị thuốc nam khi bị chó, mèo nghi bị dại cắn. Trường hợp người có nguy cơ cao với virus dại như người làm nghề mổ chó, người đi đến khu vực có lưu hành bệnh dại cần đến cơ sở y tế, trung tâm y tế để khám, tư vấn và tiêm vaccine dự phòng.

- Đối với người bị chó, mèo nghi dại cắn, cào, liếm hoặc đã tiếp xúc với chó, mèo mắc bệnh, cần đến ngay trung tâm y tế hoặc các trạm y tế phường để được khám, tư vấn và tiêm phòng vaccine dại càng sớm càng tốt.

- Đối với động vật bị dại hoặc nghi mắc bệnh dại, gia đình cần phối hợp với cơ quan thú y, chính quyền địa phương xử lý. Thực hiện tiêu hủy động vật bị mắc bệnh hoặc chết vì bệnh dại, vệ sinh, khử trùng tiêu độc vùng ổ dịch. Tất cả chó, mèo trong vùng dịch phải được nhốt, cách ly, theo dõi những con vật nghi mắc bệnh, nhiễm bệnh dại. Không được vận chuyển đưa chó mèo ra, vào vùng có dịch.

Theo Dân Việt

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Người phụ nữ Indonesia nhiễm trùng sau phẫu thuật thẩm mỹ tại TPHCMNgười phụ nữ Indonesia nhiễm trùng sau phẫu thuật thẩm mỹ tại TPHCM
20:45:18 16/05/2025
Người đàn ông nguy kịch vì nhiễm loại nấm cực kỳ nguy hiểmNgười đàn ông nguy kịch vì nhiễm loại nấm cực kỳ nguy hiểm
20:48:05 16/05/2025
Chanh cực hại với những người này, cố tình ăn vào coi chừng 'rước họa vào thân'Chanh cực hại với những người này, cố tình ăn vào coi chừng 'rước họa vào thân'
10:46:05 17/05/2025
Bí ẩn ánh sáng phát ra từ cơ thể con người khi còn sốngBí ẩn ánh sáng phát ra từ cơ thể con người khi còn sống
09:58:17 17/05/2025
Ghi nhận bệnh nhân thứ 26 mắc giun rồng tại Việt NamGhi nhận bệnh nhân thứ 26 mắc giun rồng tại Việt Nam
14:07:09 16/05/2025
Trà đen và trà xanh: Lựa chọn nào tốt hơn cho sức khỏe?Trà đen và trà xanh: Lựa chọn nào tốt hơn cho sức khỏe?
21:13:55 16/05/2025
Cành cây dài 20cm nằm trong lồng ngực cụ bà suốt 2 nămCành cây dài 20cm nằm trong lồng ngực cụ bà suốt 2 năm
06:11:26 17/05/2025
Người cao tuổi có nên kiêng ăn mỡ lợn?Người cao tuổi có nên kiêng ăn mỡ lợn?
07:37:59 18/05/2025

Tin đang nóng

Người cha lao xuống giếng sâu 35 mét cứu con gáiNgười cha lao xuống giếng sâu 35 mét cứu con gái
06:34:25 18/05/2025
Hoàng hậu "vạn người mê" của Bhutan hiện tại ra sao ở tuổi 35?Hoàng hậu "vạn người mê" của Bhutan hiện tại ra sao ở tuổi 35?
07:00:12 18/05/2025
Chồng là doanh nhân, vợ là diễn viên "siêu bận", nhưng shark Bình - Phương Oanh luôn giữ thói quen này khi nuôi conChồng là doanh nhân, vợ là diễn viên "siêu bận", nhưng shark Bình - Phương Oanh luôn giữ thói quen này khi nuôi con
06:17:13 18/05/2025
Nhìn Tôn Lệ 42 tuổi và Hồ Hạnh Nhi 45 tuổi: Sự thật đằng sau "khoảng cách" của năm thángNhìn Tôn Lệ 42 tuổi và Hồ Hạnh Nhi 45 tuổi: Sự thật đằng sau "khoảng cách" của năm tháng
06:23:09 18/05/2025
Lộ Em xinh thứ 31, giàu có, quyền lực nhất show vẫn "gặp biến" vì người này!Lộ Em xinh thứ 31, giàu có, quyền lực nhất show vẫn "gặp biến" vì người này!
08:03:38 18/05/2025
Dàn nhân vật hoạt hình Doraemon hóa người thật: Shizuka đẹp hơn bản gốc, 1 cái tên như xé truyện bước raDàn nhân vật hoạt hình Doraemon hóa người thật: Shizuka đẹp hơn bản gốc, 1 cái tên như xé truyện bước ra
05:50:32 18/05/2025
Nam thanh niên ăn trộm gần 200 máy tính bảng của công ty để "donate" cho nữ streamerNam thanh niên ăn trộm gần 200 máy tính bảng của công ty để "donate" cho nữ streamer
07:02:59 18/05/2025
10 phim ngôn tình Trung Quốc hay nhất thập kỷ: Hạng 1 ngược tâm đến tận cùng, ai xem cũng phải khóc10 phim ngôn tình Trung Quốc hay nhất thập kỷ: Hạng 1 ngược tâm đến tận cùng, ai xem cũng phải khóc
05:49:18 18/05/2025

Tin mới nhất

3 không khi dùng mật ong

3 không khi dùng mật ong

08:00:07 18/05/2025
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng mật ong có tác dụng làm giảm viêm nhiễm, xoa dịu cơn ho và hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do, giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường và ung thư.
Người bệnh đái tháo đường có nên ăn dứa?

Người bệnh đái tháo đường có nên ăn dứa?

07:53:15 18/05/2025
Người bệnh đái tháo đường cần tính lượng carbohydrate tiêu thụ mỗi ngày vì carbohydrate là nguyên nhân làm tăng lượng đường trong máu. Để giữ mức glucose trong phạm vi khỏe mạnh, cần duy trì lượng carbohydrate ổn định trong suốt cả ngày...
7 cách tăng năng lượng vào buổi sáng mà không cần cà phê

7 cách tăng năng lượng vào buổi sáng mà không cần cà phê

07:44:24 18/05/2025
Đồng hồ sinh học bên trong cơ thể hay nhịp sinh học, chịu ảnh hưởng rất lớn bởi việc tiếp xúc với ánh sáng. Ánh sáng mặt trời báo hiệu cho não giảm melatonin (hormone ngủ) và tăng cortisol (hormone tỉnh táo).
Những rủi ro ít người biết khi dùng vitamin tổng hợp

Những rủi ro ít người biết khi dùng vitamin tổng hợp

07:42:46 18/05/2025
Điều này là sai lầm lớn, bởi vì thực phẩm tự nhiên không chỉ cung cấp vitamin mà còn có chất xơ, enzyme và nhiều hợp chất thực vật có lợi mà viên uống không thể thay thế.
Nữ sinh ngỡ ngàng khi bác sĩ nói mình là con trai, từ chối phẫu thuật

Nữ sinh ngỡ ngàng khi bác sĩ nói mình là con trai, từ chối phẫu thuật

19:28:00 17/05/2025
Cô gái 14 tuổi được gia đình đi khám phụ sản, khi em đến tuổi dậy thì nhưng ngực phẳng, không có kinh nguyệt. Kết quả khám em là nam giới 100%, có thể phẫu thuật trả lại đúng giới tính nếu em muốn.
Căn bệnh hiểm khiến người đàn ông ở TPHCM bỗng mất thị lực, đối diện mù lòa

Căn bệnh hiểm khiến người đàn ông ở TPHCM bỗng mất thị lực, đối diện mù lòa

08:13:00 17/05/2025
Một tuần sau khi khởi phát những cơn đau đầu, chóng mặt, người đàn ông biến chứng sụp mí, mất thị lực mắt trái vì căn bệnh nguy hiểm ở não.
Những "trợ thủ đắc lực" trong bữa ăn hằng ngày giúp hạ huyết áp

Những "trợ thủ đắc lực" trong bữa ăn hằng ngày giúp hạ huyết áp

08:07:18 17/05/2025
Huyết áp cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và bệnh thận. Tin tốt là bạn không cần phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc, một số thực phẩm tự nhiên đã được khoa học chứng minh có thể giúp hạ huyết áp.
Yến sào rất bổ dưỡng, nhưng ai không nên ăn?

Yến sào rất bổ dưỡng, nhưng ai không nên ăn?

07:29:57 17/05/2025
Để sử dụng yến sào một cách đúng đắn và an toàn, người tiêu dùng cần hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng, đối tượng nên - không nên dùng, cũng như các lưu ý khi chế biến và bảo quản.
Vi chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe con người

Vi chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe con người

06:10:50 17/05/2025
Nếu bị thiếu axit folic trong khi mang thai thì bà mẹ có thể bị thiếu máu hồng cầu khổng lồ, nguy cơ sảy thai cao, sinh non, suy dinh dưỡng bào thai và điều quan trọng nhất là sinh ra đứa con bị khuyết tật của ống thần kinh (nứt đốt sốn...
Mùa hè, uống nước cam vào thời điểm này để thải độc gan, cải thiện tiêu hóa và tăng cường miễn dịch

Mùa hè, uống nước cam vào thời điểm này để thải độc gan, cải thiện tiêu hóa và tăng cường miễn dịch

05:58:35 17/05/2025
Nước cam có tác dụng lợi tiểu, vì vậy nếu uống nước cam vào buổi tối khiến bạn tiểu đêm nhiều lần, gây mất ngủ. Nước cam cũng giúp tăng cường sự tỉnh táo, uống vào buổi tối khiến cho trí não tỉnh táo, khó bước vào giấc ngủ.
Bệnh nhân đầu tiên được điều trị bằng kỹ thuật chỉnh sửa gene cá nhân hóa

Bệnh nhân đầu tiên được điều trị bằng kỹ thuật chỉnh sửa gene cá nhân hóa

05:55:38 17/05/2025
Một trẻ sơ sinh người Mỹ, mắc căn bệnh hiếm gặp, đã trở thành bệnh nhân đầu tiên trong lịch sử được điều trị bằng kỹ thuật chỉnh sửa gene cá nhân hóa. Điều này mở ra hy vọng tươi sáng cho những người mắc các bệnh hiếm gặp.
Đào thải axit uric cao bằng loại quả rẻ

Đào thải axit uric cao bằng loại quả rẻ

05:51:29 17/05/2025
Nước dừa không chỉ là loại nước giải khát ngày hè mà còn là đồ uống thơm ngon giúp đào thải axit uric hiệu quả. Nước dừa cung cấp khoáng chất cho cơ thể và tăng cường chức năng cho thận. Đây là cách đào thải axit uric tự nhiên và hiệu q...

Có thể bạn quan tâm

Tour du lịch cộng đồng tuyến TX.Đức Phổ - TP.Quảng Ngãi - Bình Châu

Tour du lịch cộng đồng tuyến TX.Đức Phổ - TP.Quảng Ngãi - Bình Châu

09:33:28 18/05/2025
Sở VH-TT&DL vừa tổ chức tour du lịch thí điểm liên kết sản phẩm du lịch cộng đồng trong tuyến TX.Đức Phổ - TP.Quảng Ngãi - xã Bình Châu (Bình Sơn).
Thanh niên 20 tuổi bỏ lại xe máy, gieo mình xuống sông Vàm Cỏ Đông

Thanh niên 20 tuổi bỏ lại xe máy, gieo mình xuống sông Vàm Cỏ Đông

Tin nổi bật

09:22:15 18/05/2025
Sau khi bỏ lại xe máy, thanh niên ở Long An với vẻ buồn bã đã trèo qua lan can cầu rồi lao gieo mình xuống sông Vàm Cỏ Đông.
Đề nghị truy tố Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam cùng 41 bị can

Đề nghị truy tố Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam cùng 41 bị can

Pháp luật

09:19:38 18/05/2025
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình nhận định, đây là vụ án cưỡng đoạt tài sản đặc biệt nghiêm trọng, các bị can đã thực hiện hành vi phạm tội có tổ chức gây ảnh hưởng xấu đến ANTT, an toàn xã hội.
Sau 3 tháng về chung nhà, chồng H'Hen Niê chính thức khoe tin vui đặc biệt

Sau 3 tháng về chung nhà, chồng H'Hen Niê chính thức khoe tin vui đặc biệt

Sao việt

09:08:43 18/05/2025
Mới đây, chồng của nàng Hậu - Tuấn Khôi - vừa khoe một thông tin đặc biệt, đó là trang cá nhân nhận được 100K followers, một con số khá ấn tượng.
Thảm đỏ Cannes ngày 5: Châu Dã đọ sắc "chị đại" Chompoo Araya, nữ diễn viên Trung Quốc bị tóm khoảnh khắc đáng xấu hổ

Thảm đỏ Cannes ngày 5: Châu Dã đọ sắc "chị đại" Chompoo Araya, nữ diễn viên Trung Quốc bị tóm khoảnh khắc đáng xấu hổ

Sao âu mỹ

09:06:04 18/05/2025
Cả dàn sao đình đám Châu Dã, Chompoo Araya, Zoey Deutch, Rosie Huntington-Whiteley... đã đổ bộ thảm đỏ LHP Cannes ngày 5.
Ẩn mình bao năm, Thành Sơn sắp tỏa sáng trên bản đồ du lịch cộng đồng Hòa Bình

Ẩn mình bao năm, Thành Sơn sắp tỏa sáng trên bản đồ du lịch cộng đồng Hòa Bình

Du lịch

08:54:37 18/05/2025
Xã Thành Sơn, Hòa Bình đang thức giấc nhờ dòng vốn đầu tư du lịch đổ về, khai thác tiềm năng từng bị lãng quên.
Bị điều tra khẩn khi đang nô nức dự Cannes 2025, sao nữ hạng A Cbiz hiện ra sao?

Bị điều tra khẩn khi đang nô nức dự Cannes 2025, sao nữ hạng A Cbiz hiện ra sao?

Sao châu á

08:41:58 18/05/2025
Lưu Hiểu Khánh hiện vẫn ổn, tạm thời chưa bị triệu tập điều tra. Song truyền thông không rõ bà có còn lịch trình ở Cannes 2025 và đã về nước hay chưa.
Mỹ nhân đẹp chấn động thế gian náo loạn thảm đỏ Cannes, bước xuống cầu thang cũng đẹp như cổ tích thần tiên

Mỹ nhân đẹp chấn động thế gian náo loạn thảm đỏ Cannes, bước xuống cầu thang cũng đẹp như cổ tích thần tiên

Hậu trường phim

08:27:37 18/05/2025
Nữ diễn viên được khen là y hệt nàng công chúa bước ra từ cổ tích, đang bước xuống từ cầu thang của một tòa lâu đài.
Cha đẻ của Genshin Impact lộ kế hoạch tới năm 2030, sẽ không còn "chỉ làm game" như trước

Cha đẻ của Genshin Impact lộ kế hoạch tới năm 2030, sẽ không còn "chỉ làm game" như trước

Mọt game

08:15:43 18/05/2025
Trước đây được biết đến với tên gọi miHoYo, HoYoverse đã gặt hái thành công lớn với Genshin Impact, tựa game nhập vai thế giới mở theo phong cách gacha, thu về hơn 6 tỷ USD doanh thu trên nền tảng di động.
6 cách bảo vệ làn da khi ở trong phòng điều hòa

6 cách bảo vệ làn da khi ở trong phòng điều hòa

Làm đẹp

08:06:16 18/05/2025
Hãy chuẩn bị một chai phun sương chứa nước khoáng hoặc hỗn hợp tự nhiên gồm nước hoa hồng, glycerin và gel lô hội, xịt lên mặt mỗi 12 giờ. Việc này không chỉ giúp làm mát mà còn bổ sung độ ẩm tức thì cho da, duy trì sự mềm mại và tránh ...
Tân Binh Toàn Năng - show thay thế Anh Trai Chông Gai không nổi chút bọt sóng, khán giả thất vọng: Vấn đề ở đâu?

Tân Binh Toàn Năng - show thay thế Anh Trai Chông Gai không nổi chút bọt sóng, khán giả thất vọng: Vấn đề ở đâu?

Tv show

07:35:46 18/05/2025
Tân Binh Toàn Năng được kỳ vọng sẽ tiếp tục thành công của Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai nhưng tính đến nay, biểu hiện chưa mấy tích cực.