Tiền mất, tật mang

Tiền mất tật mang khi dùng thực phẩm chức năng giảm cân bừa bãi

Với hơn 5.500 dòng thực phẩm chức năng (TPCN), việc buôn bán và sử dụng TPCN tại Việt Nam đang còn nhiều bất cập về giá cả, nguồn gốc, nhãn mác... khiến người tiêu dùng hoang mang, dễ "tiền mất tật mang" khi lựa chọn, đặc biệt là TPCN giảm cân.

Cần tỉnh táo khi lựa chọn TPCN

Càng ngày càng có nhiều người tìm tới TPCN như một loại "thần dược" chữa bách bệnh. Tuy nhiên sự phát triển quá nhanh của thực phẩm chức năng cùng với hành lang pháp lý chưa rõ ràng, chặt chẽ đã gây không ít khó khăn cho các nhà chức trách trong việc quản lý TPCN. Giá cả trên trời, nhãn hiệu, xuất xứ không rõ ràng với TPCN "xách tay", thổi phồng công dụng với những quảng cáo gây "shock"... tất cả khiến người tiêu dùng dễ " tiền mất tật mang" khi mua TPCN.

Các loại TPCN giảm cân cũng không phải là ngoại lệ. Với các khẩu hiệu "giảm cân cấp tốc chỉ trong 2 tuần", những chủ đề giảm cân "ăn khách" trên mạng, những gợi ý, hướng dẫn và cả chia sẻ kinh nghiệm từ "các mẹ" trên diễn đàn, các loại TPCN trôi nổi được đông đảo chị em phụ nữ sử dụng ngay cả khi không biết nguồn gốc và cơ chế hoạt động giúp giảm cân. Tất cả nhắm mắt dùng liều với mong muốn có một thân hình thon gọn như quảng cáo.

Vòng eo thon gọn và vóc dáng thanh mảnh luôn là mong muốn của các chị em

Nhiều người cho rằng thực phẩm chức năng giảm cân là thuốc giảm béo. Đây là cách hiểu hoàn toàn sai. Theo PGS.TS Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm Chức năng, thực phẩm chức năng nằm ở giới hạn giữa thực phẩm và thuốc. TPCN chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, phòng ngừa bệnh tật, chứ không thể thay thế được thuốc điều trị bệnh.

Để lựa chọn TPCN an toàn, người tiêu dùng nên hiểu cơ chế hoạt động của các sản phẩm giúp giảm cân này. Theo dược sĩ Nguyễn Danh Mâu, nguyên giảng viên Đại học Dược khoa Hà Nội, các sản phẩm TPCN giảm cân có thể chia thành 3 nhóm chính. Thứ nhất có thể kể đến nhóm những sản phẩm giảm cân bằng cách tăng tốc độ chuyển hóa của cơ thể, giúp chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành năng lượng và hạn chế tích mỡ. Cơ chế giảm cân thứ hai của một vài TPCN là làm giảm hấp thu mỡ bằng cách bao bọc niêm mạc dạ dày và ruột khiến những chất béo không được hấp thụ và bị loại thải trực tiếp khỏi cơ thể. Nhóm TPCN thứ ba có thành phần chứa anphetamin gây ức chế và tác động lên cơ quan thần kinh, khiến người sử dụng không có cảm giác thèm ăn, chán ăn, dẫn tới giảm cân.

Với nhóm sản phẩm thứ 2 và thứ 3 nêu trên giúp giảm cân nhanh chóng và cho hiệu quả tức thời nhưng không bền vững vì khi ngừng sử dụng, cân nặng và lượng mỡ thừa tăng lại rất nhanh. Trên thực tế, cả ba cơ chế này đều giúp chúng ta giảm cân nhưng cần lựa chọn các sản phẩm giảm cân khoa học và an toàn. Nếu chúng ta ép cơ thể giảm cân giả tạo đều dẫn tới sự thay đổi đột ngột cho cơ thể, gây suy nhược, mệt mỏi, chóng mặt, thiếu nước. Sử dụng sản phẩm trong thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của con người.

Đâu là giải pháp cho giảm cân đúng cách?

Trong báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về béo phì, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng giảm cân đúng cách và bền vững phải đi song hành với việc giảm mỡ dưới da và mỡ nội tạng. Mỡ dưới da được định nghĩa là lớp mỡ tích ở dưới da. Còn mỡ nội tạng là lượng chất béo mà bao bọc quanh tim, gan, thận, tuyến tụy và len cả vào các múi cơ.

Hiện nay, các chị em mới chỉ quan tâm tới việc giảm mỡ dưới da bằng các cách tăng vận động mà chưa chú ý tới giảm mỡ nội tạng. Theo nghiên cứu của trường đại học Harvard năm 2006, mỡ nội tạng là nguyên nhân chính gây nên hiện tượng béo ở hông, bụng và đùi ở phụ nữ. Mỡ nội tạng hình thành khi năng lượng nạp vào cơ thể bị dư thừa, không được hấp thu vào tế bào để nuôi sống cơ thể mà bám vào những vùng cơ thể ít được vận động.

Giáo sư Y Matsuzawa, trường đại học Osaka tại Nhật Bản đã chứng minh rằng mỡ nội tạng là một trong những tác nhân chính gây ra sự suy giảm trao đổi chất glucose trong cơ thể, rối loạn lipid, hội chứng chuyển hóa và tăng nguy cơ cao huyết áp. Vì vậy, giảm mỡ nội tạng không chỉ giúp làm giảm cân mà còn giảm các nguy cơ sức khỏe nguy hiểm.

Lượng mỡ nội tạng được giảm thiểu khi lượng mỡ dư thừa được chuyển hóa thành năng lượng trong quá trình chuyển hóa. Đó chính là lý do TPCN có thể giúp giảm cân dựa vào cơ chế tăng cường tốc độ chuyển hoá, hạn chế tích mỡ và đốt cháy tối đa lượng mỡ đã tích tụ lâu ngày trong cơ thể.

Các nhà khoa học Nhật Bản đã phát hiện ra hiệu quả tích cực của chất lactoferrin trong việc giảm cân. Lactoferrin là chất đạm (glycoprotein) liên kết sắt, có trong sữa người và sữa động vật, được sản sinh từ tháng cuối thời kỳ thai nghén và đạt nồng độ cao nhất trong sữa non. Lactoferrin có tác dụng làm tăng tốc độ chuyển hoá của cơ thể, đồng thời tăng huy động mỡ dự trữ từ các mô mỡ, chuyển vào máu để đốt cháy và cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp giảm mỡ bụng, mỡ nội tạng hiệu quả. Đây là một trong những bí quyết giảm béo giúp Nhật Bản là nước có tỷ lệ người dân béo phì thấp nhất thế giới.

Ngoài ra, bổ sung lactoferrin thường xuyên giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh do hội chứng rối loạn chuyển hóa gây ra như tiểu đường, mỡ máu cao, huyết áp cao, xơ vữa động mạch vành, nhồi máu cơ tim, thiểu năng tuần hoàn não, đột quỵ, xuất huyết não...

Trên thị trường hiện nay có nhiều sản phẩm cung cấp lactoferrin, tuy nhiên, khi sử dụng lactoferrin để giảm cân cần lưu ý sử dụng loại viên nén và có màng bao shellac, giúp viên không bị phân huỷ ở dạ dày mà tan trong ruột. Theo so sánh kết quả kiểm chứng lâm sàng năm 2007 của Hiệp hội Mỹ - các nhà vật lý trị liệu sử dụng liệu pháp tự nhiên, màng bọc shellac giúp lactoferrin hấp thu hiệu quả hơn gấp 167 lần so với các sản phẩm khác không có màng bọc. Một trong những sản phẩm được người dân Nhật Bản sử dụng nhiều nhất là Lactoferrin GX, dạng bao viên và có màng bọc shellac. Khảo sát tại Nhật chỉ ra rằng 90% người sử dụng Lactoferrin GX trong 8 tuần giảm 20% tới 40% lượng mỡ dư thừa và giảm từ 3 đến 5 cm vòng eo.

Theo VNE