Tranh luận TT Mỹ không có chỗ cho thủ đoạn

Obama - Romney đua nước rút

Đến nay, cả 2 ứng viên Barack Obama và Mitt Romney đều đã đưa ra quan điểm chính sách rõ ràng hơn để tranh chức Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2013 - 2017.

Mỗi bên "rắn" một kiểu

Cả hai ứng viên Obama và Romney đều đưa ra những tuyên bố cứng rắn liên quan đến "bạn và thù" nhưng có phần khác nhau về đối tượng, mức độ và cách thức. Mặc dù Tổng thống Obama hứa hẹn sẽ cư xử rắn hơn với Trung Quốc, nhưng ông không gọi Bắc Kinh là "kẻ thao túng tiền tệ" giống như ứng viên Romney từng tuyên bố. Ông Obama cho rằng Trung Quốc cũng như Nga là đối tác đầy tiềm năng nên không loại trừ khả năng hợp tác với hai nước này. Ngược lại, đối thủ Romney cáo buộc tổng thống quá mềm yếu trước Trung Quốc, cho phép Bắc Kinh "gian lận" bằng hành động ăn cắp quyền sở hữu trí tuệ, thao túng chính sách tiền tệ và trợ cấp bất hợp pháp các công ty của nước này. Trên trang mạng của mình, ứng viên đảng Cộng hòa khẳng định sẽ bắt Trung Quốc "phải phép" hơn và không đe dọa các nước láng giềng. Ông tuyên bố: "Sẽ thực hiện một chiến lược để khiến Trung Quốc phải trả giá nếu chọn con đường bá quyền ở khu vực mà bỏ qua việc trở thành một đối tác có trách nhiệm với quốc tế". Đồng thời, ông Romney xem Nga như kẻ thù số một nên Moscow từng chỉ trích ứng viên này là biểu tượng thời Chiến tranh lạnh. Bên cạnh đó, theo ứng viên đảng Cộng hòa, Mỹ phải đẩy mạnh lập trường cứng rắn đối với Cuba, Venezuela, Belarus, CHDCND Triều Tiên...

Hai ứng viên Obama và Romney đều đang cố lấy điểm cử tri bằng chính sách riêng - Ảnh: AFP

Hai ông cũng khác nhau rất nhiều về chính sách đối với Trung Đông, một điểm nóng trên thế giới. Theo tờ The Christian Science Monitor, ông Obama đề cập khả năng tham gia các cuộc xung đột quân sự mới ở Trung Đông, có thể là Syria và Iran. Trong khi đó, ông Romney chỉ trích chính sách ngoại giao của Tổng thống Obama ở khu vực trên cho đến nay là hoàn toàn vô dụng. Ứng viên đảng Cộng hòa khẳng định dù Mỹ cần khôi phục vị thế lãnh đạo nhưng Washington nên hủy bỏ mọi sự can dự quân sự và áp dụng một chính sách ít can thiệp hơn ở Trung Đông.

Tranh cãi đối nội

Tất nhiên, chính sách đối nội vẫn là nòng cốt để hai bên tranh thủ sự ủng hộ từ cử tri, theo tờ The Christian Science Monitor. Về các vấn đề xã hội, ông Obama lên kế hoạch tiếp tục hỗ trợ giáo dục và y tế. Điều này bắt nguồn từ những dấu hiệu cho thấy học sinh Mỹ xét về kiến thức và phát triển trí tuệ thì bị xếp sau bạn bè đồng trang lứa ở Nga, Trung Quốc, Nhật Bản... Tuy nhiên, đảng Cộng hòa phản đối chính sách trên vì cho rằng quá tốn kém, phí phạm. Đối thủ đổ lỗi các chương trình như thế của ông Obama đã là "theo đuôi chủ nghĩa xã hội", khiến nền kinh tế hoạt động chẳng mấy hiệu quả. Đảng Cộng hòa chứng minh nhận định này bằng các con số như nợ công của Mỹ vượt quá 16.000 tỉ USD dưới thời Tổng thống Obama. Vì thế, ứng viên Romney hứa hẹn sẽ cắt giảm nhiều chương trình xã hội. Ông cho rằng tại sao phải chi đậm cho giáo dục trong khi có thể thu hút nhân tài trên toàn thế giới. Hai ông cũng bất đồng trong nhiều chủ đề đối nội khác.

Ảnh: Market Leader

Hệ thống tài chính: Ông Romney muốn quay về thời đại bản vị vàng, chế độ phát hành tiền dựa trên khả năng dự trữ vàng. Theo đảng Cộng hòa, đây là phương pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn làn sóng in tiền quá tay dẫn đến lạm phát tăng vọt. Trong khi đó, ông Obama muốn tăng cường kích thích kinh tế Mỹ, thậm chí có thể làm tăng nợ công vốn đang ở mức khổng lồ. Đảng Dân chủ chỉ trích kế hoạch tiền tệ của đối thủ Romney có thể dẫn đến khủng hoảng khó lường trên toàn cầu và Mỹ trở thành kẻ thất bại nặng nhất.

Ông Obama bất lợi- Tỷ lệ thất nghiệp cao nhất trong các giai đoạn tổng thống là người thuộc đảng Dân chủ. Hiện tại, 8,3% người Mỹ trong độ tuổi lao động không có việc làm, cao hơn cả giai đoạn của Tổng thống Jimmy Carter là 7,7% vào năm 1980.- Tỷ lệ tăng trưởng GDP thấp nhất kể từ thời Tổng thống Carter khi chỉ đạt 1,7% vào quý 2/2012.- Không chỉ tỷ lệ thất nghiệp cao, đây cũng là giai đoạn mà người Mỹ phải tốn nhiều thời gian nhất để kiếm được việc làm. Cụ thể, người Mỹ hiện nay mất trung bình 38,8 tuần để tìm được việc trong khi con số này ở thời Tổng thống Lyndon Johnson chỉ là 13 tuần, đứng ở vị trí cao thứ 2.(Nguồn: Cục Thống kê lao động Mỹ)

Thuế: Ông Romney đề nghị áp dụng những khoản cắt giảm thuế trong khi Tổng thống Obama sẽ tăng thuế đánh vào người giàu. Hiện tại, thuế thu nhập cá nhân chiếm gần phân nửa tổng doanh thu liên bang. Theo thống kê của Cơ quan Quản lý ngân sách vào năm 2011, tỷ lệ trong doanh thu liên bang của thuế thu nhập cá nhân là 47,4% còn thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ ở mức 7,9%. Bên cạnh đó, ông Romney kêu gọi phục hưng kinh tế và tài chính Mỹ trước thực tế nước này bắt đầu bị bắt kịp bởi Nga, Trung Quốc và Ấn Độ. Về phần mình, ông Obama tập trung vào công bằng xã hội khi cho rằng khoảng cách quá lớn giữa người nghèo và người giàu là điều không thể chấp nhận được.

Chính sách quân sự: Ứng viên đảng Cộng hòa hứa hẹn tăng quy mô quân đội Mỹ, một ý tưởng có thể giành được sự ủng hộ của Lầu Năm Góc. Ngược lại, Tổng thống Obama cho rằng quân đội và ngành công nghiệp quốc phòng nước này gây thâm hụt ngân sách nên cần phải cắt giảm. Ông cũng muốn rút quân khỏi Afghanistan và Iraq.

Ai sẽ thắng ?

Tất nhiên, việc phân định thắng thua phải chờ đến sau khi có kết quả kiểm phiếu của cuộc bầu cử ngày 6.11. Thế nhưng, giới truyền thông Mỹ vẫn đua nhau thực hiện thăm dò dư luận để dự đoán đương kim Tổng thống Obama hay đối thủ Romney sẽ trở thành ông chủ Nhà Trắng. Theo CNN, nhiều cuộc khảo sát cho thấy cả hai ứng viên đều có khả năng chiến thắng như nhau. Ngay trước khi đại hội đảng Dân chủ bắt đầu, các kết quả khảo sát cho thấy ông Obama được ủng hộ ngang ngửa ông Romney. Đây là điều khá bất ngờ vì dân chúng Mỹ không mấy ủng hộ Tổng thống Obama vì cho rằng ông khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng kỷ lục và tin tưởng đối thủ của ông sẽ có cách giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, cử tri vẫn cho rằng Obama có thể thắng, do ông được lòng dân Mỹ hơn. Đa số người dân nước này vẫn ủng hộ kế hoạch cải cách mà ông Obama đề ra hơn là tham vọng của ông Romney về mặt xã hội. Một số người còn bào chữa rằng chính quyền hiện tại gánh chịu nhiều vấn đề tồn đọng từ thời Tổng thống George W.Bush thuộc đảng Cộng hòa. Theo chuyên gia phân tích chính trị Mỹ Nate Silver, ông Obama có thể nhận được đến 50,9% số phiếu (so với 52,9% hồi năm 2008). Trong khi đó, khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew cho thấy 52% người Mỹ thích nền tảng chính trị đảng Cộng hòa và 46% thích bài phát biểu tranh cử gần đây của ông Romney.

Lịch sử cho thấy cử tri thích ai nhiều nhất thì người đó thắng, ít nhất là trong 5 cuộc bầu cử gần đây. Vào năm 1992, Bill Clinton chiến thắng trước George Bush (cha) đến năm 1996, ông Clinton tái đắc cử trước Bob Dole. Năm 2000, George W.Bush (con) giành điểm trước Al Gore và năm 2004, ông Bush thắng lần nữa trước John Kerry. Năm 2008, Barack Obama đánh bại John McCain.

Theo TNO