Trẻ tự kỷ bị ‘kì thị’ từ bậc mầm non

Mai Phương Lý11:16 09/06/2014

Mất cả chục triệu đồng “lót tay” xin học mầm non cho con nhưng chỉ hai tháng sau bé N.N.Th đã bị trả về với lý do “trường không nhận trẻ tự kỷ”.

Đó là trường hợp của bé N.N.Th (4 tuổi, ở Minh Khai – Hà Nội). Phải vất vả lắm chị Thương (mẹ bé Th) mới xin học được cho cậu con trai đầu lòng 4 tuổi nhưng vẫn chưa biết bập bẹ nói năng. Thế nhưng, học ở trường nào bé Th cũng chỉ “lưu trú” được nhiều nhất 2 tháng là bị nhà trường trả về với lý do “cháu không thể hòa nhập”.

Năm Th 3 tuổi, chị Thương mới cho con đi mẫu giáo, vì thương con không biết nói, hay đau ốm nên không yên tâm gửi con quá sớm. Gần 1 năm nay, bé Th đã hơn 5 lần phải chuyển trường từ trường mầm non quốc lập đúng tuyến sang trường trái tuyến đến các trường mầm non tư thục, quốc tế,…

Chị Thương chia sẻ: “Tôi sinh cháu ra bụ bẫm, kháu khỉnh như bao đứa trẻ khác. Cháu hoàn toàn khỏe mạnh bình thường nhưng không hiểu sao lại chậm nói và hầu như không bao giờ cười với bố mẹ. Năm cháu được hơn 2 tuổi, vợ chồng tôi đưa con đi khám thì bác sĩ bảo cháu có biểu hiện của bệnh tự kỷ.

Quá lo lắng, tôi bàn tính với chồng, nghỉ làm ở nhà để chăm con và đưa con đi chữa trị tại các trung tâm dành cho trẻ tự kỷ. 4 tuổi, con người ta nói năng lưu loát còn con mình thì vẫn chỉ bập bẹ được vài câu đơn giản và lúc nào cũng lầm lũi, chẳng bao giờ cười với bố mẹ…”

Càng lớn chứng tự kỷ của bé Th càng nặng. Không chỉ không biết nói, Th còn thường xuyên la hét, đập phá đồ đạc,… và hầu như không có bất cứ sự giao tiếp nào với người thân trong gia đình.

“Gia đình bên nội, bên ngoại không có ai bị bệnh này nên chắc chắn không phải là di truyền. Thấy con như vậy thương lắm! Khổ nhất là thằng bé đã đến tuổi đi học mẫu giáo để hòa nhập với trường lớp, bạn bè mà xin học khó quá! Đưa con đến đâu họ cũng từ chối không nhận trẻ tự kỷ. Cái trường vừa trả cháu về, vợ chồng tôi phải nhờ người quen lo lót cả chục triệu đồng đấy chứ… Thương con mà chẳng biết làm sao nữa,” chị Thương rẫu rĩ nói.

Trẻ tự kỷ cần được phát hiện và điều trị trước 2 tuổi để có thể phát triển bình thường (Ảnh Internet – minh họa)

Bé Trần Thanh Nam (Thanh Xuân – Hà Nội) cũng được chẩn đoán mắc bệnh tăng động , giảm chú ý, tự kỷ nhẹ từ khi 3 tuổi. Nam sống thu mình, không thích giao tiếp và thường xuyên la hét vô cớ nên đi đến đâu cũng bị các trường từ chối nhận vào học.

Vừa rồi, Nam may mắn được một trường mầm non tư thục nhận vào học nhưng cũng chẳng được bao lâu vì Nam không thể hòa nhập và luôn bị bạn bè bắt nạt, trêu trọc.

Chị Thanh, mẹ của bé Nam cho biết: “Gia đình chủ quan chỉ nghĩ cháu chậm nói và hơi mất tập trung với xung quanh nên đã không đưa cháu đi điều trị sớm. Nay thì bệnh của cháu đã nặng hơn, chẳng trường mầm non nào dám nhận cháu vào học. Sắp tới, vợ chồng tôi tính xin cho cháu vào Trung tâm Sao mai dành cho trẻ tự kỷ, chậm phát triển để chữa trị và học tập. Mong rằng, cháu sẽ khá lên…”

Chia sẻ tại Hội thảo Quốc gia về hội chứng rối loạn phổ tự kỷ do Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam tổ chức vào sáng nay (12-3), Th.s Nguyễn Thu Hà (Khoa Tâm bệnh), Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, ở Việt Nam hầu hết số trẻ bị bệnh tự kỷ đều phát hiện rất muộn.

Năm 2000, Bệnh viện Nhi đồng TPHCM có 2 trẻ được chẩn đoán tự kỷ thì đến năm 2008 có đến 324 trẻ mắc bệnh tự kỷ. Điều đáng nói hơn, đại đa số trẻ tự kỷ được chẩn đoán khi đã quá 2 tuổi. Điều này có nghĩa, việc điều trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều bởi trẻ tự kỷ chỉ có cơ hội phát triển bình thường khi được phát hiện trước 2 tuổi.

Chẩn đoán tự kỷ rất phức tạp

Cũng tại Hội thảo, TS Nguyễn Thị Hương Giang (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho hay, không có thuốc điều trị khỏi bệnh tự kỷ mà chỉ có thuốc giảm tăng động, tăng chú ý, giảm tính hung hăng, điều trị cảm xúc và tăng tính tập trung.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng, chẩn đoán bệnh tự kỷ rất phức tạp. Trẻ bị tự kỷ thường có những biểu hiện như: Không đáp ứng với nụ cười hoặc biểu lộ sự vui tươi lúc 6 tháng tuổi; không bắt chước âm thanh hay biểu lộ nét mặt lúc 9 tháng; không bập bẹ, chỉ bằng ngón trỏ hay vẫy tay lúc 12 tháng; không nói được từ đơn lúc 16 tháng, từ đôi lúc 24 tháng; mất ngôn ngữ và kỹ năng xã hội đáng lẽ đã thành thục ở lứa tuổi đó… Đối với trẻ có các dấu hiệu “báo động sớm” của bệnh tự kỷ, gia đình cần đưa trẻ đi khám và điều trị sớm tại các cơ sở y tế chuyên khoa.

Trẻ bị bệnh tự kỷ thường biểu hiện khi 7-8 tháng tuổi. Hiện việc điều trị cho trẻ tự kỷ mang ý nghĩa nâng đỡ, giúp trẻ đa dạng hóa kỹ năng, tự chăm sóc bản thân và dễ hòa nhập hơn. Tuy nhiên, trẻ bị bệnh tự kỷ được can thiệp sớm sẽ có nhiều cơ hội phát triển hơn.

Video đang HOT

Tuy nhiên, cần ít nhất 6 tháng khám, bao gồm các công đoạn như khai thác kỹ tình trạng và những biểu hiện của trẻ từ lúc mới sinh, theo dõi trẻ, thực hiện các bài test và khám kỹ nhiều lần thì mới có thể đưa ra kết luận.

Các chuyên gia khuyến cáo, khi cha mẹ thấy con có biểu hiện lạ về ngôn ngữ, hành vi nên đi khám ngay để được can thiệp sớm. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên thường xuyên cho con đi khám và đánh giá theo định kỳ, phối hợp với các nhà chuyên môn vì chẩn đoán đúng và phát hiện sớm rất có ích cho trẻ.

Theo Trí Thức Trẻ

Những đồ chơi dành cho trẻ tự kỷ

Theo Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Hồng Thúy - Khoa Tâm thần, Bệnh viện Nhi Trung ương, trẻ tự kỷ thường có các rối loạn các quá trình cảm giác nên cách chơi và đồ chơi có thể giúp cho trẻ điều hòa các giác quan.

Trẻ tự kỷ gặp khó khăn trong việc chơi, vì trẻ có khiếm khuyết trong giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi rập khuôn . Chơi là một phương tiện trung gian nhằm giúp trẻ phát triển kỹ năng nhận thức như giải quyết vấn đề, sắp xếp thứ tự và bắt chước. Chơi cũng hỗ trợ sự phát triển của ngôn ngữ, kỹ năng vận động, tương tác xã hội và hiểu biết và giao tiếp với người khác.

Dưới đây là những nhóm đồ chơi được Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Hồng Thúy tư vấn nên mua cho trẻ tự kỷ chơi:

Đồ chơi hấp dẫn về thị giác: điểm mạnh của trẻ tự kỷ là học bằng thị giác, vì vậy những đồ chơi, đồ vật hấp dẫn về thị giác có kết hợp với chuyển động và âm thanh kết hợp vận động của tay đóng vai trò rất quan trọng trong phát triển chú ý chung của trẻ tự kỷ. Một số ví dụ về đồ chơi:

- Thổi bóng xà phòng

- Ô tô dây cót có âm thanh và ánh sáng, đóng mở cửa

- Chóng chóng

- Lô gô, đồ chơi chồng lắp

- Thả hình vào cột hoặc hộp

- Đàn gõ

- Vòng lò xo ngũ sắc

- Bóng gai phát sáng

- Các đèn phát sáng màu khác nhau

- Ghép hình

- Tranh ảnh (ánh chụp, lô tô, sách tranh, truyện, tranh chủ đề...)

Đồ chơi giả vờ: để phát triển chơi tương tác với người khác và khả năng tưởng tượng. Ví dụ một số đồ chơi:

- Búp bê, thú bông

- Bộ cốc chén, nấu ăn...

- Bộ cắt hoa quả

- Bàn chải, lược, bát thìa, giấy ăn...

- Nhà, ô tô, ....

- Trò chơi giả vờ: đóng vai

Đồ chơi vận động tinh: để phát triển kỹ năng vận động phối hợp tay mắt, bắt chước, sự kiên trì, điều hòa rối loạn cảm giác.

- Bảng từ, giấy, bút sáp và chì mầu...

- Đất nặn

- Kéo cắt, giấy màu

- Xâu con giống, hạt

- Lô gô, lắp ghép

- Nhặt vật nhỏ, gấp, xé, bóc, kẹp...

Các trò chơi tạo sự uyển chuyển: có tác dụng tạo không khí vui nhộn, tương tác và điều hòa vận động

- Bài hát đồng giao kết hợp với các động tác cơ thể: Nu na nu nống, kéo cưa, nhong nhong, chi chành, đập "je", dung dăng dung dẻ...

- Bài hát về cơ thể kết hợp động tác...

- Bài hát về con vật kết hợp với các động tác

Đồ chơi vận động cơ thể: trẻ thích tham gia vào loại trò chơi này hơn là vì ít cần óc tưởng tưởng, ít phải dùng ngôn ngữ, nó làm giảm hành vi định hình, cải thiện điều hòa vận động. Ví dụ:

- Cầu trượt, xích đu, bập bênh...; Đá, ném bóng...

- Lăn hoặc nhún trên bóng to; Bàn nhún, câu thăng bằng...

- Kéo dây chun; Xe đạp, xe lắc

Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Hồng Thúy tư vấn cũng tư vấn một số hướng dẫn khi chơi với trẻ:

- Tạo ra ngang tầm mắt với trẻ, cố gắng tạo ra sự chú ý của trẻ vào người chơi và người chơi cũng phải chú ý vào hành động trẻ đang làm

- Dùng từ thật đơn giản hướng tới vật trẻ đang nhìn hoặc hành động trẻ đang làm. Ví dụ trẻ nhìn thổi bóng thì nói "bóng", chọc ngón tay vào bòng nổ thì nói "bùm"...

- Chơi hồn nhiên, bắt chước hành động chơi của trẻ, tạo không khí vui nhộn, hào hứng mới thúc đẩy được trẻ tương tác với người chơi.

- Có thể lặp đi lặp lại một số từ lệnh, tạo sự tiên lượng ở trẻ, ví dụ: môt, hai...ba "mở", giơ tay chờ đợi hành động đập "je".

- Có phần thưởng: Khi trẻ làm được phần thường là lời khen ngợi và kết hợp tác động vui nhộn vào cơ thể hoặc đồ ăn hoặc thứ trẻ thích.

- Các đồ chơi nên xếp riêng từng loại vào từng hộp nhựa có nắp và dán nhãn bên ngoài là ảnh hoặc biểu tượng về đồ chơi đó, trẻ chơi từng thứ một, chơi xong dạy trẻ cất phải cất gọn gàng ngăn nắp. Nên có rổ có biểu tượng "xong rồi" đi cùng mỗi khi chơi để yêu cầu trẻ kết thúc trò chơi. Hỗ trợ trẻ nếu trẻ không biết chơi theo cách " cầm tay chỉ việc và giảm dần sự giúp đỡ".

- Với trẻ chưa biết chơi hoặc mức độ nặng thì ban đầu khi chơi cần 2 người: một người là đối tác chơi, một người hỗ trợ trở chơi, sâu đó đổi lại vai.

- Các trò chơi nhóm nên tạo cho trẻ sự chờ đợi và biết lượt chơi.

Vnmedia

7 dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của trẻ tự kỷ Các triệu chứng của bệnh tự kỷ không phải lúc nào cũng được biểu hiện một cách rõ ràng, vì vậy cha mẹ có thể bỏ lỡ một dấu hiệu nào đó mà không biết. Để các bậc phụ huynh có thể đối phó với tình trạng bệnh được hiệu quả, chúng tôi sẽ cung cấp danh sách các triệu chứng khó thấy...