Vì sao Google thu thập dữ liệu ứng dụng đối thủ?

Thu thập dữ liệu vị trí, Google lập cả website cho thấy khu vực nào đang cách ly xã hội

Cho dù có những lo ngại về cách Google thu thập dữ liệu, hiện báo cáo này lại đang rất hữu ích đối với các cơ quan y tế công cộng khi giúp xác định khu vực nào đó có nghiêm túc thực hiện cách ly xã hội hay không.

Có lẽ hiếm khi nào việc Google theo dõi dữ liệu vị trí của người dùng lại được ủng hộ như hiện nay. Google vừa ra mắt một website mới sử dụng dữ liệu vị trí ẩn danh thu thập được từ người dùng các sản phẩm và dịch vụ của công ty nhằm xác định mức độ cách ly xã hội đang diễn ra ở những địa điểm khác nhau.

Với tên gọi Báo cáo Di chuyển của Cộng đồng trong Covid-19 (Covid-19 Community Mobility Reports), trang web này sẽ cho thấy các xu hướng về dữ liệu dân số trong 6 danh mục khác nhau: bán lẻ và giải trí, tạp hóa và dược phẩm, công viên, các trạm trung chuyển, nơi làm việc và dân cư. Dữ liệu này sẽ lần theo những thay đổi giữa các tuần, và đặc biệt là trong 48 đến 72 giờ gần đây nhất. Báo cáo này sẽ cung cấp dữ liệu của 131 quốc gia cũng như các quận riêng lẻ tại một số bang nhất định.

Google cho biết, dữ liệu sẽ được thu thập dưới dạng tổng hợp, thay vì ở cấp độ cá nhân và sẽ không hiển thị số lượng người chính xác đang ở công viên hay các cửa hàng tạp hóa. Thay vào đó, báo cáo sẽ cho thấy các thay đổi về tỷ lệ phần trăm của lượng người có mặt tại những loại địa điểm này trong thời gian vừa qua.

Ví dụ các dữ liệu trong báo cáo về Việt Nam cho thấy: Tính từ 16 tháng Hai đến ngày 29 tháng Ba vừa qua, số người đến những địa điểm bán lẻ và vui chơi, giải trí như nhà hàng, café, trung tâm mua sắm, rạp chiếu phim, ... đã giảm 52% so với bình quân trước đây. Trong khi đó, tỷ lệ người ở nhà đã tăng thêm 16% so với bình quân.

Báo cáo cho thấy, từ ngày 16 tháng Hai đến 29 tháng Ba, lượng người đến các trung tâm thương mại, các nhà hàng, cafe đã giảm 52%.

Đối với ngành sức khỏe cộng đồng, báo cáo này rất hữu ích trong việc đưa ra cảnh báo về điểm bùng phát dịch Covid-19 tiếp theo sẽ ở đâu. Điều này đặc biệt đúng khi kết hợp với các dạng dữ liệu khác như những triệu chứng của bệnh nhân tại các phòng cấp cứu. Nó cũng giúp các quan chức y tế công cộng xác định những khu vực cụ thể để đưa ra các thông điệp nhắc nhở mọi người giữ khoảng cách với nhau, hoặc đóng cửa công viên, khu vui chơi khi nhận thấy lượng người đổ đến đó không sụt giảm như kỳ vọng.

Tuy nhiên, loại dữ liệu này cũng làm dấy lên các mối lo ngại về quyền riêng tư đối với cách Google thu thập dữ liệu về vị trí người dùng. Trang web này cho biết họ sử dụng các thông tin tổng hợp và ẩn danh từ phần thiết lập "Location History" trong Google Maps và các dịch vụ khác, vốn "mặc định bị tắt."

Tuy nhiên, thiết lập theo dõi vị trí của Google đã từng là nguồn gốc cho nhiều điều mập mờ trước đây - trong tháng Tư năm 2019, phóng viên Todd Haselton của CNBC từng phát hiện Google đã theo dõi vị trí của anh trong hàng năm trời mà anh ấy không hề biết. Vào tháng 10 năm 2019, các quan chức Úc đã cáo buộc Google về việc đưa ra các hướng dẫn sai về cách tắt theo dõi vị trí cho người dùng.

Dù sao đi nữa, trang web trên cũng cho thấy Google và công ty mẹ của mình, Alphabet đang nỗ lực hợp tác với chính phủ trong việc đẩy lùi đại dịch Covid-19. Chính quyền tổng thống Trump đã hợp tác với công ty con của Alphabet, Verily nhằm tạo ra một website về sàng lọc và xét nghiệm người nghi nhiễm virus. Trong khi đại dịch này đang làm các bang tại nước Mỹ đưa ra nhiều chính sách khác biệt nhau, mà không có sự thống nhất chung, các quan chức Mỹ đang ngày càng học hỏi các công ty công nghệ như Google.

Nguyễn Hải